Kazakistan Ulusal Tarım Araştırma Üniversitesi Kimya Mühendisliği Kısmı’nda okuyan 19 yaşındaki Buyruk Muhakkak farklı bir projeye imza attı. Annesinin daima ıspanak yemesinden yola çıkan Muhakkak, ıspanağın çürümüş kısmını kullanarak polimer elde etmeyi başardı. Atık ıspanaklardan çıkarak tabiatta çözünebilen ve tekrar yeşerebilen plastik üretmeyi amaçlayan Aşikâr, birçok deney ve deneme yaptı. Belirli, 2,5 yılda 200’den fazla deneme yaptıktan sonra başarılı olduğu bir çalışmasının içerisine de tohum koyarak sentezledi. Sonunda muvaffakiyete ulaşan Aşikâr, ıspanak atığından birinci olarak kaşık ve kapak üretti. Tabiata atıldığında 2 hafta içerisinde çözünen plastikler, içerisine konan tohumlar sayesinde çeşitli bitkilere dönüşüyor.
Geçen sene Antalya’da meydana gelen orman yangınları için de toplumsal sorumluluk projesi başlatan Muhakkak, ürettiği kaşık ve kapakları yanan orman alanlarına gömeceğini tabir etti. Projesini Fırat Üniversitesi’nde düzenlenen Güneydoğu Bölgesel Meslek Fuarı’nda sergileyen Aşikâr büyük ilgi gördü.
“2 haftada çözülen plastikler üretmeye başardık”
Projesi hakkında bilgi veren Buyruk Muhakkak, “Kazakistan Ulusal Tarım Araştırma Üniversitesi’nde jimya mühendisliği okumaktayım. Çalışmamdaki hedefim sağlıklı eser, pak etraf. Tabiat dostu plastikler üretmeye çalıştık. Ülkemizde nitekim tonlarca plastik her yıl çöplere atılıyor. Bunlar da 2 bin yılda çözülüyor. Biz de bunların üzerinde bir çalışmaya başladık. Büsbütün 2 haftada çözülen plastikler üretmeye başardık. Yaklaşık 2, 5 yıl sürdü” dedi.
“Annem devamlı ıspanak yiyordu”
Projesinin nasıl ortaya çıktığını anlatan Aşikâr, “Annem devamlı ıspanak yiyordu. Hem çiğ hem de yemeklerde yiyordu. Ben de anneme bunun ne işe yaradığını çok soruyordum. Annem de dedi, ‘Mideme çok işe yarıyor. Araştır tahminen içinden bir şey çıkar’ dedi. Ben de bunu hem çürümüş noktasını hem de kavanozların içine koyarak çürütme metodunu denedim. Akabinde da olağan denedim. Hangisinde tesiri oluyor, polimer oluyor, polimerleşiyor, ben de çürük kısmını deneyerekten polimer elde etmeyi başardım. Zira yenilen bir şeyden yaparsak bu hakikaten bizim zararımıza olur ancak yenilmeyen, çürümüş bir şeyden yaparsak hem toprağa katkı sağlar hem de maliyet noktasında da bize takviye olabilir” diye konuştu.
“Doğaya attığımızda da farklı farklı bitkiler ve meyveler çıkıyor”
Şu an kahve kapağı ve kaşık ürettiklerini aktaran Belirli, “Bir de tıpkı vakitte da onun üzerinde çalışıyorum inşallah olur. Bildiğiniz üzere tabiat dostu kumaşlar halinde biz şuna ilerliyoruz. Ameliyat ipliğinin hammaddesi ve kumaş ipinin hammaddesinin formunda de bir tahlil yaptık, yapısı bu çıktı. Bunun üzerinde de yavaş yavaş çalışıyoruz. Zira büyük ve geniş bir emek istiyor. Biz birinci başta bunlarla ilgileniyoruz, neden derseniz bunlar şuan tek kullanımlık eserler olduğu için ülkede hakikaten çok sıkıntı koşullarda plastik kirliliği var. Yaklaşık 200’den fazla deneme yaptık fakat bunların yalnızca 5 tanesi başarılı oldu. Bunlardan biz bunu moleküler biyolojik genetik mezunu arkadaşlarımız tarafından içine tohum koyarak sentezledik. Bu sentezlediğimiz eserleri tabiata attığımızda 2 hafta kadar çözülüyor. Çözüldükten sonra devreye tohumlar çıkıyor, tohumlarda çözüldükten sonra yapılarında farklı farklı tohumlar var. Papatya, gül, meyve ve zerzevat üzere eserler var. Tabiata attığımızda da farklı farklı bitkiler ve meyveler çıkıyor” formunda konuştu.
Toplumsal sorumluluk projesi başlatacağını tabir eden Belirli, geçen yıl Antalya’da yanan ormanlar için toplumsal sorumluluk projesi başlatmak istediklerini söyledi. Belirli, “Hem de ülkemiz için tabiat jenerasyonunun tükenmesi ve istikrarının bozulması yüzünden de bu türlü bir çalışmaya sebebiyet verdik. Orman Bakanlığı’na başvurarak bu tek kullanımlık plastiklerimizi tabiata gömüp daha sonra filizlenip tabiata yeşeripte canlı kuşağını tehlike altından kurtarabiliriz” dedi.
Milliyet
