Yıllardır hayalini kurduğu daire karşılığında imzaladığı 900 TL’lik senette, yazıyla yazılan kısımda ‘dokuz yüz bin lira’ ibaresini gören borçlu polis memuru hayatının şokunu yaşadı. Soluğu Asliye Ticaret Mahkemesi’nde alan mağdur borçlu, 900 TL’lik borç için verilen ve ödenen bononun, açık olan yazı ile yazılan kısmına ”dokuz yüz bin lira” yazılarak davalı tarafından takibe konulduğu, davalıya 900 bin TL borcunun bulunmadığı argümanıyla borçlu olunmadığının tespitini talep etti.
Mahkemede söz veren davalı alacaklı ise; davacının borcunun 900 bin TL olduğunu, bedel kısmının sonradan doldurulduğuna ait tezin yazılı kanıtla ispatlanmasının gerektiğini bildirerek davanın reddini istedi.
Mahkeme; toplanan kanıtlar ve eksper raporuna nazaran; taraflar ortasındaki tek ilginin polis memuru olan davacının müteahhitlik yapan davalıdan daire satın alınmasına ait olduğu, bunun dışında ortalarında ayrıca münasebet bulunduğunun davalı tarafın defterlerinde de kayıtlı olmadığına dikkat çekti.
Mahkeme; davalının senedi takibe koymada berbat niyetli olduğunun ispat edilemediği münasebetleriyle davanın kabulü ile takip konusu senet nedeniyle davacının borçlu olmadığının tespitine, davacının berbat niyet tazminatı talebinin reddine karar verdi. Karar her iki tarafça temyiz edildi. Yargıtay, mahkemenin davacı savlarına dayanılarak yasa kararları gözardı edilmek suretiyle hayatın olağan akışı gerekçesiyle yazılı formda karar kurduğu gerekçesiyle kararı bozdu. Mahkeme, birinci kararında direnince bu kere devreye Yargıtay Hukuk Genel Şurası girdi.
“67 bin liraya konut alan insan nasıl 900 bin lira borçlanır”
Genel Konsey, milyonları ilgilendiren emsal nitelikteki bir karara imza attı. Davacının polis memuru olduğuna, geçimini maaşı ile sağladığına dikkat çekilen kararda şöyle denildi:
“Bono bedeli senede yalnızca sayıyla yahut yalnızca yazı ile yazılmış olabileceği üzere, hem yazı ile ve hem de sayıyla yazılmış olabilir. Sayı ve yazı ile gösterilmiş olan ölçüler birbirine tevafuk etmeyip değişik iseler yazı ile gösterilen ölçü üzerinden bono keşide edilmiş sayılır. Belge kapsamı itibariyle taraflar ortasındaki maddi ve hukuksal olguların gerçekleşme biçimi, kambiyo hukuku unsurları ve hayatın olağan akışı kavramı bir bütün olarak değerlendirildiğinde; davaya bahis kambiyo senedinin alacaklı ve borçlu dışında isimli bir şahıs tarafından düzenlendiği ortadadır. Senedin sayı ve yazı ile yazılan bedelleri ile alacaklı ve borçlu isimlerinin tek bir seferde bu şahıs tarafından yazıldığı, senette rastgele bir tahrifat bulunmadığı hususu taraflar ortasında uyuşmazlık konusu değildir. Lakin davalının, bankadan kredi çekmek suretiyle kendisinden toplam 67 bin lira bedel ile daire satın alan davacıya 900 bin lira üzere davacının mali durumu ile izah edilemeyecek yüksek meblağı rastgele bir teminat olmaksızın elden verdiği argümanının hayatın olağan akışına (genel hayat tecrübelerine) terstir. Senedin tanzim edildiği 2009 tarihi itibariyle 900 bin lira ölçüsünde bir paranın ekseriyetle banka aracılığıyla el değiştirdiği, 5083 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Ünitesi Hakkında Kanun ve bu kapsamda çıkarılan Bakanlar Şurası Kararı uyarınca 01.01.2009 tarihinden itibaren YTL kullanımından vazgeçilerek tekrar TL ibaresine geçildiği, bu nedenle senetteki bedelin tanzimi sırasında kavram karışıklığı nedeniyle senetteki yazı ile gösterilen bedelin, sayıyla gösterilen bedelden bin kat fazla olduğu dikkate alındığında mahkemece eldeki aksi tespit davasının kabulüne yönelik evvelki kararda direnilmesi yerindedir. Açıklanan nedenlerle mahallî mahkeme kararı yol ve yasaya uygun olup direnme kararının onanmasına oy birliği ile karar verilmiştir.”
Milliyet
