KOAH, akciğerlerin tekrarlayan ziyan verici hususlara maruz kalması ile akciğerleri işlev yapamaz duruma götüren bir süreci tanımlar. Bu ziyan verici hususların başında sigara gelir.
Sigara ve hava kirliliği tetikliyor
KOAH hastalarının tamamına yakınının sigaraya bağlı ortaya çıkması sigaranın doğal bir sonucu olarak görülmesine neden olmuştur.
En sık neden sigara olmakla birlikte dizel egzoz dumanları, odun-kömür üzere organik kökenli yakıtlar ve hava kirliliği de KOAH’a neden olan başka faktörlerdir.
Sigara üzere akciğere ziyan veren partiküller birinci olarak hava yollarına ulaşıyor. Hava yollarında hasar oluşturuyor. Buradaki hasara bağlı olarak hava yolları daralıyor.
Doğal olarak aldığımız nefesin akciğerde kanı temizleyen ve oksijenleyen bölgeye ulaşması engellenmiş oluyor. Ayrıyeten bu ziyanlı partiküller daha ileri giderek akciğerlerde kana oksijenin aktarıldığı bölgelere de hasar veriyor.
Böylelikle daralan hava yollarından geçebilen pak havanın da kullanılabilmesi de mümkün olmuyor.
Yani KOAH hastaları; nefes alamıyor, aldığı nefesi kullanamıyor ve kullandığı atık nefesi çıkartamıyor.
Yıllar içinde sinsice ilerliyor
Kronik ve ilerleyici olarak tabir edilen KOAH, hastalığın erken devirlerinde hastalar tarafından çok fark edilmiyor.
Örneğin birinci ziyanlı dumanlar akciğere hasar vermeye başladığında, akciğerler öksürerek bu zararlıları uzaklaştırmaya çalışır lakin hasta bunun sigara tarafından oluşturulan alerjik bir durum olduğunu düşünür.
Hasar ilerler, akciğerler artık balgam kanallarını iyice açar. Balgam ile birlikte akciğerde oluşan hasarın atıklarını ve ziyanlı dumanları atmaya çalışır. Hastalar bu durumu sigaranın sabahları yaptığı azıcık balgam olarak tarifler. Sigara içmeye devam eder.
Artık yavaş yavaş efor sırasında nefes tıkanmaya başlar. Bu durum çok yavaş geliştiğinden ötürü hastalar hareketlerinin kısıtlandığının farkına varmaz.
Tedaviyle hastalık ortadan kalkmıyor, şiddeti azalıyor
‘KOAH’ın hangi periyodunda olursa olsun ilaçları sistemli kullanmak, sigarayı bırakmak, enfeksiyonlarda uzak kalmak ve olabildiğince efor yapmak hastalığın vücut üzerindeki olumsuz tesirlerini olabildiğince azaltır. Bu nedenle bu hastalara öncelikli olarak sigarayı bırakmaları önerilir. Grip aşıları, gerekirse zatürre aşıları da önerilen tedaviler ortasında gösterilir.
İlaçları genel olarak inhaler denilen teneffüs yolu ile alınan ilaçlar olup, yüksek teknoloji içerir ve yan tesirleri hayli azdır. Bu ilaçların tertipli ve gerçek bir formda kullanılması tedavi için epey kıymetli bir durumdur.
Mevcut tedaviler hastalığın şiddetini ve hissedilen nefes darlığını azaltsa da maalesef hastalığı büsbütün ortadan kaldırmıyor. Tedaviye ahengin olmaması sigaraya devam etmek üzere durumlarda hastalık çok ilerleyip teneffüs yetmezliğine neden oluyor.
Bu durumlarda yemek ya da tuvalete gitmek üzere en temel insani gereksinimlerin karşılanmasında bile sorun yaşıyorlar. O denli ki nefes darlığı nedeni ile yemek yiyemiyorlar, su dahi içemiyorlar.
KOAH hastalarındaki bu kahır; bir iki saat devam eden bir durum değil. Geri dönüşümü olmayan bir süreç ve hayatın sonuna kadar bu türlü devam ediyor.
Milliyet
