Ankara’daki bir çevrimiçi müzayedede, Kenan Evren’in 2 bin 500 liradan satışa konulan tablosunun iki haftadır satılmadığını görünce aklımıza işadamlarının bu fotoğraflara servet döktüğü yıllar geldi.
Hürriyet’ten Nuray Babacan’ın yazısı:
1980 darbe devrini yakından yaşayanlar ve takip edenler, darbeci Kenan Cihan paşanın sonraki jenerasyonlar için neredeyse “ressam dedeye” dönüşmesine müsaade vermediler. Darbecilerden hesap sorma süreci işe yaradı. Kenan Evren’in geçtiğimiz hafta Ankara’da çevrimiçi müzayedede satışa çıkan tablosu, daha evvelkilerin akıbetine uğradı.
Ankara’daki çevrimiçi müzayedede, Kenan Evren’in 1997’de yapılmış, 48×60 cm yağlı boya tablosu 2 bin 500 liradan satışa konuldu. Daha evvel tablolarına verilen fiyatlarla kıyasladığında, ücretsiz sayılacak bu sayıya bile iki hafta boyunca şimdi alıcı çıkmadı. Sanatsal pahası olmaması bir yana, darbeci bir paşanın fotoğrafını duvarına asmak, herhalde yalnızca aile üyelerine iyi gelebilir.
Cihan fotoğraflarının akıbeti, bizden evvel de çok sayıda yazıya bahis oldu. Evren’in fotoğrafla ilgisini, “umutsuz konut bayanlarının kendine uğraş bulma çabası”na benzetenler oldu. Çünkü sanatsal bakış açısı ve derinlikten o kadar uzaktı ki, New York’ta bir müzeyi gezerken karşılaştığı Pablo Picasso’nun fotoğrafları için “Bunları ben de yaparım” dediğini kimse unutmadı. “Nü” tablo bulunan bir bienalde sansür uygulatıp, kolaj bir resme “yırtık” dediğini de hatırlıyor herkes. Sonra da “nü” yağlıboya fotoğraf yapıp, “Bunları satmaya kıyamıyorum” dediğini de.
Bir müzayede neleri anımsattı bize… Amatörce çalışmalarına biçilen değerin, bulunduğu pozisyondan kaynaklandığını anlamak uzun sürmemiştir herhalde. Zira o devirlerde, ünlü iş insanlarının tablolarına bir servet ödediği haberleri, gazete arşivlerinde duruyor. Bunların bir kısmının okul üretimi üzere bağış hedefli olduğunu kabul bile etsek de çok vahim. Çünkü o tabloların yıllar sonra icra satışlarında tek kuruş etmediği yaşanarak görüldü.
KÜLTÜR BAKANLIĞI DEPOYA KALDIRDI
Kültür Bakanlığı, vaktinde alınmış Kenan Cihan tablolarını depoya kaldırdı, sanat yapıtları koleksiyonundan düştü. O vaktin parasıyla (liradan sıfır atılmadan önce) 10 milyon ile 1 milyar liraya kadar, küçük bir servet ödeyerek alınan tablolar, sahiplerine, “kötü günleri” anımsatıyordur herhalde. Gücü elinde tutanların, etrafında kümelenen kümelerle bağı daima bu türlü arızalıdır.
O PERİYOT TABLOLAR KAÇA SATILDI
– 1992’de Evren’in satışa çıkan birinci resmi olan ‘Marmaris’te dar bir sokakta bir adam’ isimli tablosu Kenan Cihan Lisesi Vakfı’nın gecesinde açık arttırmaya sunuldu. 5 bin lirayla başladı, tablo 50 milyon liraya (o günkü kurlarla 7 bin 273 dolar) satıldı.
– 1993’te, birebir vakfın bir yıl sonraki gecesinde 10 bin lirayla satışa başlanan tablosunu 110 milyon liraya (9 bin 967 dolar) ünlü bir iş insanı aldı.
– 1994’te Cihan, Marmaris’te tekrar stant açtı. Bir tablosu 500 milyon liraya (16 bin 785 dolar) alındı. 1997’de ise ‘Hamamda kızlar’ isimli tablosuna bir müteahhit 600 milyon lira (3 bin 945 dolar) ödedi.
– Lakin rekor, 1998’de kırıldı. Günün parasıyla 105 milyar liraya (402 bin 338 dolar) satılan Atatürk tablosu, o periyotta Türkiye’nin hiçbir ünlü ressamına ödenmeyen sayı oldu.
Milliyet
