İstanbul’da yıllar evvel kura ile elde edilen pazar tezgâhları jenerasyondan nesle devrediliyor. Tezgâhlar internetten bile kiralanırken bu durumun besin fiyatlarına da yansıdığı belirtiliyor.
Bahçelievler’de 14 tezgâhı olduğunu söyleyen bir pazarcı, “Bir tahtayı günlük 100 liradan kiralıyorum. Kiraya verdiğimde 4 – 5 bin lira kazanıyorum” dedi. İstanbul Umum Pazarcılar Esnaf Odası Lideri Mesut Şengün ise, “Açtığımız davalarda tahta sahibi bireyler ortasında hostesler, sanatkarlar, iş adamları, müteahhitler, emlakçılar vardı” dedi.
Pazar tezgâhları İstanbul’da yarar kapısı oldu. Çoklukla kendilerine devredilen pazar tahtalarını işletmeyen genç jenerasyonlar, bu tahtaları günlük, haftalık ya da aylık olarak pazarcı esnafına kiralıyor.
İnternetten kiralıyor
1.5 metre tahtanın günlük kiralama bedeli 50 ile 100 lira ortasında değişiyor. Birtakım şahıslar de yüksek fiyatlardan çok sayıda tahta satın alarak aylık en az 6 bin lira kira geliri elde ediyor. Öte yandan yasak olmasına karşın sıkça görülmeye başlayan pazar tahtası kiralamaları artık internetten de yapılıyor.
Çeşitli ilanlarla pazar tahtası sahipleri günlük, aylık ya da yıllık olarak tezgâhlarını kiralıyor ya da satışa çıkarıyor. Pazar yerine nazaran haftalık 500 – 2000 TL kiraya verilen de var, aylık 5 bin liraya verilen de.
Tezgâhları kiralayan pazarcı esnafı kira bedellerinin yüksek olduğunu, adeta yatırımcılar için çalıştıklarını ve bu yüzden kâr elde edemediklerini belirtiyor. Pazar tezgâhının dedesinden kaldığını söyleyen bir kişi, “Pazarda şu an toplamda 18 tahtamız var. Evvelce dedemler almış. Artık kardeşler bölündük. Kendime ilişkin 6 pazarım var. Ayda 12 bin lira kira gelirim var” diye konuştu.
‘Pazarcılar rahatsız’
Pazar tahtalarının yatırım aracına dönüşmesinden rahatsız olduklarını söz eden Mesut Şengün bu durumun pazarcılığı mecrasından çıkardığını belirterek, şunları söyledi:
“Yatırımcılar pazardan gelip yer satın alır, buraları pazarcılara kiraya verirse pazarcı da kira fiyatı, tahsis fiyatı üzere sarfiyatları kesinlikle müşteriye yansıtır. Bu bizim için kabul edilebilir bir şey değil. Buna karşı gerek bakanlığımıza, gerek yönetim mahkemelerine davalar açtık, belediyelere yazılar yazdık. Açtığımız davalarda tahta sahibi bireyler ortasında sanatkarlar, iş adamları, müteahhitler, emlakçılar vardı. Bunlar da pazarcılığı yapmadığı için pazarcıya kiraya veriyorlar. Pazarcı da bu kiraları karşılamak için mala artırım yapıyor. Bunu ortadan kaldırmamız lazım.”
‘Tahtalar iptal edilebilir’
Bu durumun yasal olmadığını ve haksız çıkar elde edildiğini tabir eden Ceza Hukuku uzmanı Prof. Dr. Ersan Şen, “Buradaki sorun şu; kimlere tahsis edilmiş ya da kiralanmışsa bu şahıslar tarafından şahsen kullanılması gerekirken diğerlerine el altından kiralandığını görüyoruz” dedi. Kiralamanın yanı sıra tezgâh satışı ya ve dönemi konusunda ikazlarda bulunan Esenler Belediyesi Lider Yardımcısı Avukat Osman Gökçebaş ise “Devralan vatandaşlar şunu bilmeli; bu pazar yerleri ilanihaye devam etmeyebilir. Belediye meclisi pazar yerini küçültebilir, tahtaları iptal edebilir ya da pazar yerini büsbütün kapatabilir” ikazında bulundu.
Milliyet
