Son günlerde, enflasyon tasaları ile ABD tahvil faizleri sert bir biçimde yükselirken borsalarda satış yaşanıyor. Yurt içinde ise dolar kuru yine hareketlenmeye başladı. Dolar/TL 7.22 düzeyine yükseldi.
Kur 7 TL’nin altında kalıcı bir seyir izlemeyince Merkez Bankası (TCMB) yeni bir adım attı. Merkez, sıkı para siyaseti adımlarına uyumlu olarak Türk lirası mecburî karşılık oranlarının tüm vade dilimlerinde ve yükümlülük çeşitlerinde 200 baz puan artırılmasına, Türk lirası zarurî karşılıkların döviz cinsinden tesis edilebilmesi üst sonunun yüzde 30’dan yüzde 20’ye düşürülmesine karar verdi.
TCMB Türk lirası zarurî karşılıkların standart altın cinsinden tesis edilebilmesi üst sonunun yüzde 20’den yüzde 15’e düşürülmesine karar verdi. Ek olarak, Türk lirası cinsinden tesis edilen mecburî karşılıklara uygulanacak faiz/nema oranı 150 baz puan artırılarak yüzde 13.5 olarak belirlendi.
Mecburî karşılık ne?
Bu değişikliklerle rezerv opsiyonu kullanım oranlarının değişmemesi kaydıyla, bankacılık sisteminin mecburî karşılıklarının yaklaşık 25 milyar TL (3.5 milyar dolar) artması, döviz ve altın rezervlerini yaklaşık 500 milyon dolar azaltması bekleniyor.
Zarurî karşılık, mevduat kabul eden bankaların bu mevduatlara karşılık olarak Merkez Bankası’nda bulundurmak zorunda oldukları mevduatların oranı.
Böylelikle bankalar ileride karşılaşabilecekleri zorluklarda talep edip bu kaynakları kullanabilir. Bunun ölçüsünün belirlendiği oran zarurî karşılık oranıdır. Merkez Bankası, zarurî karşılık oranını yükseltip azaltarak bankaların kredi ölçüsünü ve maliyetini de etkileyebilmekte.
Artırılınca ne olur?
Zarurî karşılık oranının artırılması sıkı para siyasetine, oranın azaltılması ise genişlemeci para siyasetine işaret eder. Merkez’in bu kararı sıkılaştırıcı para siyaseti uygulamalarına uyumlu.
Bankalar Merkez Bankası hesaplarında tutmakla yükümlü oldukları ölçü arttığından hem Türk lirası likiditesi sıkılaşacak, hem de piyasada oluşan efektif Türk lirası maliyetleri artacak. Para piyasası ve mevduat faizleri bu durumda bir ölçü üst taraflı seyir izleyebilir.
Dolar kuru nasıl hareket edebilir?
Dolar kuru TCMB’nin faiz toplantısındaki enflasyon ve sıkı para siyaseti vurgusu nedeni ile 7 düzeyinin altına indi fakat bu düzeydeki seyrini koruyamadı. Gerek global bazda yaşanan hareketlilik, gerekse yerli yatırımcıların her düşüşte alıcı durumda olmaları kurun aşağı hareketlerini sınırlıyor.
TCMB sıkı para siyaseti seyrini sürdüreceği ve enflasyonda kalıcı düşüş sağlanıncaya kadar faiz indirimine gitmeyeceği için ülkeye para girişi devam edecektir. Dolar kurunun 7 düzeyinin üzerinde 7.11’in aşılması ile birinci gayesi 7.30 düzeyinde olabilir.
Kurda bu düzey aşılırsa 7.54’e gerçek çıkış devam edebilir. Para girişinin devam etmesi ve Merkez’in adımlarının tesirini göstermesi halinde yeninden kalıcı olmasa bile 7’nin altı; 6.90 ve 6.85 düzeyleri izlenebilir.
Moody’s Türkiye iddiasını artırdı
Kredi kuruluşlarından olumlu adımlar gelmeye devam ediyor. Kredi derecelendirme kuruluşu Fitch’in, Türkiye’nin kredi notunu BB- olarak teyit ederken, not görünümünü ise negatiften durağana çevirmesi sonrasında bir başka notçu olan Moody’s Türkiye kestirimlerini yükseltti.
Moody’s, Türkiye iktisadının 2020’de yüzde 1.1 büyüdüğünü varsayım ediyor. Kurum, Türkiye iktisadı için 2021 büyüme kestirimini yüzde 3.5’ten yüzde 4’e yükseltti. 2022 büyüme kestirimini ise yüzde 4’ten yüzde 5’e artırdı.
Milliyet
