Cihat Aslan – Kripto para kimine nazaran dolandırıcılık formülü iken, kimileri için ise kar kapısı. Büyük borsalarda küçük paralarla başlayanlar, dijital paraya güvenen ve yatırımlarını bu tarafta yapanlar milyonlarca lira kazandı. Natürel herkes büyük paralar kazanmak için kripto borsasına girmiyor. Kimi vatandaşlar fatura parasını çıkarmak, kimileri da günlük harçlığını çıkarmak için ‘coin’ ve ‘token’ peşinde kwoşuyor.
Fakat vakitle toplanılan küçük karlar, daha fazla para yatırmaya ve kazanma hırsını ortaya çıkarıyor. Bilhassa 1 milyon TL ve üzerinde kar sağlayanlar, Maliye yahut MASAK’ın radarına takılmaktan ve kimliklerinin ortaya çıkmasından korktuğu için konuşmak istemiyor. İsimlerinin kullanılmasını istemeyen kripto para yatırımcıları, Milliyet’e konuştu.
12 milyon dolar
Lüleburgaz’da yaşayan ve Türk kripto piyasalarında ‘Finanscio’ olarak bilinen E.B. 2007 yılından beri borsanın içerisinde. E.B. “Bitcoin’in 2007’de hafriyat süreçleri başladı, 2009’da çıktı. Birinci çıktığında madenciliğine girdim. İnsanların bilgisi olmadığı için bitcoin yıllarca stabil kaldı. Bir artış olmadı. Ama ardındaki sistemin ilerideki dünya ve bilişim çağına yönelik bir hareket olduğunu biliyorduk. Türkiye, pandemi sürecinde ‘Bitcoin’i tanımaya başladı.
Ben de vaktinde 314 tane Bitcoin’i, 350 TL’ye aldım. Lakin şifremi unuttum. Şu anda 14.5 milyon TL paha yapar. 245 bin TL’ye sattığım lüks aracımı galerici 315 bin TL’ye sattı. Ben ise borsada kullandığım o paramı 1 milyon 750 bin TL yaptım. Şu an ortalama 12 milyon dolar ile borsadayım. Ancak bu 12 milyon dolar içerisindeki ana param 1 milyon TL’dir. Şu andaki sisteme nazaran baktığımız vakit, mevcudiyette ne kadar para varsa borsaya koydum.
Balina niteliğinde borsada istikrar sağlamaya çalışıyorum. Para kazandığında konut alırsın, otomobil alırsın, hayallerini gerçekleştirirsin. Ben ise lüks olan, fuzuli, muhtaçlık dışı her şeyimi sattım. Üç lüks aracım vardı. Hepsini sattım. Borsaya yatırdığım üç otomobil artık tıpkı kalitede 20 otomobil parası kazandırdı. Artık de dünya çapında trader’lik yapıyorum, grafik dersi veriyorum. Bir coin’in hangi gün, hangi tarihte nerede olacağını bilen kişiyim. Bunları hayalde görmüyorum. Grafiklere bakarak, hesaplamalarla, dünyadaki hareketlilikle yapıyoruz” sözlerini kullandı.
2021 yükseliş trendi
Ankara’da yaşayan K.M. ve iki arkadaşı ise 2017 yılında kripto para borsasına girdi. Kripto paraların yükselmekte olduğunu gördükten sonra para yüklemeye ve coin satın almaya başladıklarını belirten K.M. “5-6 ay üzere bir müddette yatırdığımız parayı yaklaşık 20 kat artırdık. O denli bir çıkış vardı ki güya hiç bitmeyecekmiş üzere. Paramızın arttığını gördükçe sisteme daha çok para yüklemeye başladık. Ufak düşüşler olsa da kısa müddet sonra tekrar yükseliş başlıyordu. ‘Artık zenginiz’ diye düşünürken bir gün düşüş başladı. Paramızın yarısı gitti.
Nasıl olsa tekrar yükselirler diye hiç korkmadık. Fakat düşüş aylar sürdü. En sonunda paramızın yüzde 90’ını kaybettik. Kripto para piyasasında ayı denen düşüş devrine denk geldik. Coin fiyatları çakıldığında toplayabildiğimiz kadar alttan topladık. Zira tekrar yükselişe geçeceğini biliyorduk. 2020’de tekrar çıkış devri başlamasıyla yeniden para kazanmaya başladık ve 2021’de fiyatların tepe yaptığı bu periyotta paramızın birçoklarını çektik. Artık cebimizde konut ve otomobil alabilecek paramız var. 2017’de ders almasaydık bugün kazanamazdık” diye konuştu.
İzmir’de yaşayan Ç.M. arkadaşının ısrarıyla kripto paralara yatırım yapmaya başladığını belirterek, “Sekiz ay evvel birinci 10 bin TL’lik coin aldım. Kazandığımı gördükten sonra bu sefer 4 bin TL’lik daha alım yaptım. Sekiz ay üzere bir müddette paramı yaklaşık 500 bin TL yaptım. Lakin bu müddette sayısız düşüş ve bir o kadar da yükseliş oldu.”
‘Bu piyasa çok farklı’
“Bir gün paramın yarısı bir düşüşle erirken, başka bir gün de paramın 2-3 kat arttığını gördüm. Her para kaybettiğimde gerilim oldum. Bu piyasa çok farklı. Paranızı bir anda 10’a katlamanız da mümkün, tüm varlığınızı kaybetmeniz de. Arkadaşım bana yardım etmeseydi büyük ihtimal ben de tüm paramı kaybedebilirdim. 2-3 haftaya tüm paramı çekmeyi düşünüyorum” dedi.
D.G. eşiyle birlikte doğduğu kent olan İzmir’e kripto borsasından kazandığı paralarla mesken yaptırdı. Önümüzdeki periyotta konutuna yerleşecek olan D.G. kripto para öyküsünü şöyle anlattı:
‘Şans benden yanaydı’
“Kripto para talih ve risk demek. Ben bu iki faktörü bilip piyasaya girdim. Baht benden yana oldu. İki yıl boyunca yatırdığım 50 bin TL ile 500 bin TL para kazandım. Yatırım yaptığım tarihten iki ay evvel piyasaya girseydim şu an milyonluktum fakat tarihleri kaçırdım. Kazandığım 500 bin TL’nin 350 binine İzmir’de köyde bir konut yaptırdım, kalan 150 bin TL’ye de otomobil alacağım. Benim için bu yatırım büyük bir baht oldu. Olağan koşullarda maaşımla iki yıl içinde ne konut ne de otomobil alabilirdim. Tıpkı devir bir arkadaşıma da yatırım tavsiyelerinde bulundum, o da kazandı, var olan borçlarını bitirdi.”?
Mesken kredisini ödedi
Bağcılar’da dokumacılık işinde çalışan Nazım K. da geçtiğimiz yıl Ağustos ayında kripto para ile tanışmış. Kripto borsasına birinci başlama sebebinin mutfak masrafını çıkarmak olduğunu lakin vakitle çıtayı yükselttiğini belirten Nazım K., “Geçtiğimiz yıl Ağustos ayında kripto paraları duydum. Gerçi ‘bitcoin’i duymuştum. O periyot ‘Çöküşe giden yol’ isimli kitap okudum. Sonunda ‘Yeni çağın parası dijital para: Bitcoin’ yazıyordu. Aslında borç içindeydim. 4 bin TL kredi çektim. Bu işi öğrenmek için o parayı gözden çıkardım.
Aslında bir borcun içerisindeydim. Aldığım maaşla kapatamazdım. Pandemi nedeniyle durumum da belirliydi. Kripto para dalına girdim. Girdiğim vakit ayı ve boğa piyasası var. Ben girdiğim vakit halbuki ayı döneminin tam sonuna denk gelmişim. Battım fakat sabrettim. Toplam maliyetim 8 bin TL ile başladım, 7-8 ay içerisinde 20 bin dolara yükselttim. Kredilerim, mesken borcum vardı. Bankalara kredilerimi sıfırladım. Beşerler ‘Hemen yatırayım, varlıklı olayım’ istiyor. Lakin o denli kolay olmuyor. Şu anki amacım yıl sonu en az 50 bin dolar kazanmak. Kazanacağımı da düşünüyorum” tabirlerini kullandı.
Günlük 100-150 TL
Zeytinburnu’nda çantacı olarak çalışan S.A. ise günlük 150-200 TL kâr için bu piyasaya girmiş. S.A., “Asgari fiyatın biraz üzerinde maaş alıyorum. Etrafımdaki herkes neredeyse kripto paralarla oynamaya başlıyordu. Sene başında kripto para borsasına girdim. Ana gayem büyük para kazanmak değildi, zati büyük para koymamıştım. Günlük 150 TL karla neredeyse maaşımdan daha fazla para kazanmaya başladım. Bütün gün telefonun elinizde olması gerekiyor. Sonuçta büyük para yatırmamışsınız, günlük kârınızı aldıktan sonra bozuyorsunuz. Kazandıkça insanın aklına daha fazla para yatırmak geliyor. Artık grafik-analiz de takip etmeye başladım. Trader’ları takip ediyorum. Bazen 1-2 saatte 100 TL kazandığım da oluyor. O yüzden gözüm daima bir yandan kripto para borsasında. Tahminen de büyük para yatırmış olsam bu kadar rahat davranamazdım. Şu an etrafımdaki herkes kripto para borsalarına para yatırıyor” tabirlerini kullandı.
Her sene artmış
Kripto paralarda son beş yıl içinde yaşanan büyük yükselişler neden bu kadar istek olduğunu açıkça gösteriyor.
2016 NİSAN AYI (DOLAR)
Bitcoin: 455,1
Ethereum: 7,46
XRP (Ripple): 0.006759
Litecoin: 3.81
DASH: 6,6
2017 NİSAN AYI
Bitcoin: 1.321,79
Ethereum: 68,38
XRP (Ripple): 0.05287
Litecoin: 15,74
DASH: 94,95
2018 NİSAN AYI
Bitcoin: 9.419,08
Ethereum: 688,88
XRP (Ripple): 0,8728
EOS: 21,54
ADA: 0,3651
Litecoin: 153,63
2019 NİSAN AYI
Bitcoin: 5.247,35
Ethereum: 155,2
XRP (Ripple): 0,2943
EOS: 4.53
Litecoin: 67,96
ADA: 0,006463
BNB: 21,71
2020 NİSAN AYI
Bitcoin: 8.801,04
Ethereum: 216,97
XRP (Ripple): 0,2274
Litecoin: 49,18
EOS: 3,02
BNB: 17,49
XTZ: 2,95
2021 NİSAN AYI
Bitcoin: 54.824,7
Ethereum: 2,746,38
XRP (Ripple): 1,36
Litecoin: 258,51
EOS: 5,8
BNB: 562,63
ADA: 1,34
XTZ: 3,03
Doge: 0,3237
Milliyet