Uzun süren uçak seyahatlerinde saat farkı iklim farkı metabolizmamızı da etkilemektedir. Bilindiği üzere beden, biyolojik saat dediğimiz, gece ahenge ve gündüz etkin olmaya ayarlı doğal bir ritme sahiptir. Bu istikrar bir sebeple bozulursa dikkat dağınıklığı, bitkinlik, halsizlik, iştahsızlık üzere sorunlara yol açıyor. Seyahat yurtdışına olacaksa gittiğimiz ülkenin mutfak kültürü, yemekleri de bizi epey etkilemekte ve yeri geldiğinde olumsuz tablolarla karşımıza çıkmaktadır.
Seyahatlerimde yediklerime nasıl dikkat edebilirim?
- Seyahate çıkmadan evvel hafif bir şeyler yemelisiniz, çok tok yahut bilakis çok aç karnına olmamanız gerekir.
- Uçakta maruz kalınan basınç, su kaybına neden olur. Sıvı kaybına sebep olan içeceklerden; alkol, kahve, çay, kafeinli içeceklerden uzak durmalısınız.
- Uçak seyahati sırasında salata yahut kepekli ekmeklerle hazırlanmış sandviçleri yemeniz daha sağlıklı öğün tercihi olacaktır.
- Yola çıkmadan evvelki son öğün karbonhidrat bakımından varlıklı, protein bakımından yoksul olsun. Jet-Lag tesirinden kurtulmak için seyahatin bittiği gün ise hafif yiyecekler tüketin. Sonraki sabah kahvaltıda protein bakımından varlıklı olan süt, peynir, yumurta üzere besinlere yer vermeye itina gösterin ve bol sıvı alın.
- Rastgele bir metabolik hastalık yahut hamilelik üzere bir durum varsa seyahat öncesi hekiminizle görüşmeniz muhtemel riskleri en aza indirmenize yardımcı olacaktır.
- Seyahat edeceğiniz yerin mutfağı konusunda kesinlikle evvelce bilgi edinin. Örneğin, Çin mutfağının tatlı, tuzlu, ekşi, acı bazen birkaçının yan yana geldiği ağır lezzetleri, kullandıkları soya yağı damak tadınıza uymayabilir. Singapur kültüründe böcek yüklü beslenme, açıkta pişirilen yiyecekler. Filipinlerde ki egzotik meyveler yahut başka Uzakdoğu mutfağında yer alan deniz eserleri yosunlar besin alerjisine, zehirlenmesine neden olabilir. Şayet Türk mutfağından çok farklı beslenme alışkanlıkları olan ülkelere gidiyorsanız tadı, kokusu, görünüşü de değişik olan, içeriğini bilmediğimiz, açıkta satılan, iyi pişmemiş, çiğ besinleri tüketmeyiniz. Hijyen kurallarına pek dikkat edilmeyen bölgelere seyahatlerinizde ise, şişede satılan sular, kutuda satılan ve bilinen marka meyve sularını tercih etmeli, çok sıcak da gelse nasıl hazırlandığını bilmediğiniz buzları içeceklerinize ilave etmeyiniz.
- Havuzlardan, denizden, klimalardan bulaşacak hastalıklar konusunda da şuurlu olmak gerekir. Seyahatlerde en çok gözlenen hastalıklar; turist isalleri, kolera, tifo, zatürre üzere hastalıklardır. Seyahatler sırasında ayrıyeten kabızlık üzere bağırsak sorunları de yaşanabiliyor. Meyve tüketerek, lifli besinler ile beslenerek ve bol su içerek bu sorunu çözebilirsiniz.
- Avrupa- Amerika üzere batı mutfak kültürünün hâkim olduğu yerlerde yahut nüfusun kozmopolit olduğu büyük kentlerde, bilhassa 5 yıldızlı otellerde, birkaç mutfak kültürünün eserlerini seçme imkânınız olacağından pek sorun yaşamazsınız. Burada ise sorun açık büfe eserleridir. Her şey dahil programı çerçevesinde sunula, 24 saat ikram edilen yiyecekler, limitsiz alkol, yeme sonlarınızı ve beslenmenizi makûs tesirler. Seçimlerinizde denetimli olmanız gerekir. Orta öğünlerde krema, mayonez, cips, taban soslarından, kuruyemişlerden ve çok yağlı yiyeceklerden kaçınmanız gerekir. Meyve ve yoğurtlar, çoka kaçmamak kaydıyla kuru kayısı, ceviz, kepekli bisküvi üzere besinler orta öğünler için ülküdür. Seyahat sırasında bu yiyecekleri bulmak sıkıntı oluyor ise bavulunuza bir-iki paket koyabilirsiniz. İki ana öğünden birinde zerzevat tercih edilmelidir. Burada yemek seçiminizi ızgara-haşlama üzere pişirme tekniklerinin uygulandığı biçimde seçmelisiniz. Domuz eti içeriğinden çekiniyorsanız, balık-tavuk üzere seçenekler, salat, haşlanmış zerzevat ve meyve yüklü seçimler yapmanız daha yerinde olur. Öğün atlamamaya itina göstermelisiniz.
- Güne iyi bir kahvaltı ile başlamak gerekir. Tereyağlı omletler, yağ içeriği çok yüksek peynirler ve şarküteri eserleri yerine, az yağlı peynir, haşlanmış yumurta, salatalık, domates yahut taze meyve, yulaf, müsli üzere kahvaltılık tahıllarla süt yahut yoğurt eğini tercih edebilirsiniz. Yeniden de siz sürprizlere hazır olun, birçok ülkede kahvaltı alışkanlıkları da çok farklıdır. Örneğin; Fransızlar peyniri kahvaltıda değil de yemek sonrası tüketiyorlar, İspanyollar iki sefer kahvaltı ediyorlar, Uzakdoğu da ise güne pilav yiyerek hatta balık yiyerek başlıyorlar.
- Yarım pansiyon konaklamalı tatillerde, çoklukla yapılan yanlış iki öğüne yük verilip, orta öğünlerin geçiştirilmesi oluyor. Bilhassa akşam öğünlerinde açık büfe servislerinin yapıldığı tertiplerde, denetim edilmeyen açlık duygusu ile ağır yağlı ve tatlı yiyecekleri tüketme eğilimi artıyor. Unutmayın, sık ve azar azar beslenme metabolizmayı hızlandırdığı üzere, kan şekerinin denetim edilmesini de sağlar.
- Fazla vakit ayrılamayan öğlen öğünlerinde, makarna, pizza üzere yiyecekleri tek başlarına diğer yiyecek ekleri olmadan tüketebilirsiniz ya da ağır soslar içermeyen, limon ve baharatlarla tatlandırdığınız salata yahut hindi etli, ton balıklı, yeşillikler ek edilmiş, kepekli ekmekler yahut tam tahılla hazırlanmış sandviçler de iyi birer seçim olabilir. Her porsiyonu dev kaloriler içeren fast food menülerinden uzak durmanız en gerçek hareket olur. Akşam ise kaliteli proteinler tüketmeli, ızgarada pişmiş et, balık, tavuğun yanında makarna, pilav yerine salata, haşlanmış zerzevat, yoğurtlu mezeler, zeytinyağlı zerzevat seçeneklerini kıymetlendirmeli, yemek üstüne meyve tercih edebilirsiniz.
- Kabuklu deniz mahsullerinin kalori ve kolesterol kıymetleri çok yüksektir. Tahminen bir öğün ile sınırlamak şartı ile tatilde bu özgürlüğünüz olabilir.
- Alkolü de denetimli tüketmek gerekir. 2 kadeh ile kendinizi sınırlamanız yerinde olur. Şayet ölçüyü kaçırırsanız, sonraki gün bol su tüketin, ana öğünlerde balık, potasyumdan güçlü koyu yeşil yapraklı sebzeler yiyin, orta öğünlerde ise meyveye tartı verin. Zerzevat potasyum açısından yüksek olduğu için lenf dolaşımınızı nizama sokar ve alkolün bedenden süratle atılmasına yardımcı olur. Ayrıyeten o gün diğer alkol tüketmemeye ihtimam gösterin.
Milliyet
