MİTHAT YURDAKUL Ankara – Personel ve patron tarafları, bugün başlayacak taban fiyat pazarlıkları öncesinde Milliyet’e konuştu. Türk-İş Lideri Ergün Atalay, vergi ve harçlara gelecek artırımı belirleyen yüzde 36.2’lik tekrar değerleme oranına işaret ederek, “Yüzde 36’nın altında bir sayısı hiç konuşmayız. Görüş bile bildirmeyiz” dedi. TİSK Lideri Özgür Burak Akkol ise yüzde 20’lik enflasyonun üzerinde istikrarlı bir artırım belirlenmesi gerektiğini belirterek, “Asgari fiyat 4 bin lira olursa patron maliyeti yüzde 43 artıyor” sözünü kullandı.
Atalay, pandemi ve enflasyon şartları nedeniyle taban fiyatın “45 seneye bedel” hale geldiğini belirterek, “Evvela teklifi patronlar ve hükümet bize versin. 5 kez imzalamışız, onun dışında muhalefet şerhi koymuşuz. Bu sene TİSK, Türk-İş, hükümet birlikte imzalayalım. Çoluğu çocuğuyla 35 milyonu ilgilendiriyor” dedi.
Yine değerleme
Erken seçim tartışmalarının pazarlıkları etkilemeyeceğini söz eden Atalay, “Seçime bir ay kala kontrat yaptık, hiç o denli bir şey yansıtmadılar bugüne kadar” vurgulamasını yaptı. Taban fiyat artırımının, yüzde 36.2’lik “yeniden değerleme oranı”nın üzerinde olması gerektiğini kaydeden Atalay, şunları söyledi:
“Bu sayıyla da konut sarfiyat de, fakat arsayı kurtarıyoruz. 2 bin 825 lirayla bırak (1 ay) geçinmeyi 15 gün geçinemezler. Bu insanların tebessüm edeceği bir sayı bekliyoruz. Patronlar de elini biraz taşın altına koysun. İmkan varsa hükümet de 1 yıl mı olur, 6 ay mı olur, patronların üzerindeki yükü alsın. Yüzde 90’ı 10 kişinin altında çalışan işyerleri. TÜİK’in sayılarını gerçekçi bulmuyorum. Yıllık enflasyonu ben yüzde 30’un üzerinde görüyorum. Bir ay evvel durduğum yerde durmuyorum. Artık talebim öbür. Bir ay evvel ben konuştuğum vakit dolar 9 liraydı. Artık 12 lirayı geçti.”
Minimum fiyatın bir an evvel belirlenmesi gerektiğini belirten Atalay, “Bir hafta 10 gün içinde bitirsinler, ay sonunu beklemeyelim. Ben bu taleplere de Cumhurbaşkanı’nın müspet bakacağını kestirim ediyorum. Bir ay, 10 gün içinde benim istediğim sayı gelmiyorsa umurumda değil. Yüzde 36’nın altında bir sayısı hiç konuşmayız. Görüş bile bildirmeyiz” diye konuştu.
‘70 lirayı cepten aldılar’
Patronların talepleri için “Kar ediyor bayağı onlar ancak ‘kar ediyoruz’ demezler, ‘batıyoruz’ derler. Hükümetle patron oturduğu vakit istediği fiyatı çıkarıyorlar. Kamuoyu ben az aldım sanıyor” değerlendirmesini yapan Atalay, minimum fiyat için evvelce sayı açıklamadığını tabir ederek, “Ben daha evvel sayı açıkladım, açıkladıktan sonra milletin 70 lirasını cebinden aldılar. Onun için 2 periyottur sayı söylemiyorum” diye konuştu. Atalay, emeklilerin de taban fiyata yansıyan en az artırımı alması gerektiğini söyledi.
‘Kamu fiyatı dikkate alınsın’
Türk-İŞ, DİSK ve Hak-İş, minimum fiyat ile ilgili olarak ortak açıklama yaptı. Açıklamada, “Asgari fiyat net açıklanmalı. Bu fiyattan yapılacak vergi, toplumsal güvenlik vb. kesintiler net meblağın üzerine ek edilmeli ve yıl boyunca minimum fiyat açıklanan bu net fiyatın altına düşmemeli. Minimum geçim indirimi personelin uygar durumuna nazaran ayrıyeten ek edilmeli. Tüm fiyatların taban fiyata tekabül eden kısmı vergiden muaf olmalı. Kamuda geçerli en düşük aylık fiyatını taban fiyat belirlenirken de dikkate almalı” denildi.
Akkol: Patronlar de bizi eleştiriyor
TİSK Lideri Özgür Burak Akkol ise minimum fiyatın istikrar konusu olduğunu, çalışanların hak ettiğini almasından yana olduklarını belirterek, “Türk-İş masadan kalktığında enflasyonun 7 puan üzerine imza attık biz. Birtakım patron örgütleri de bizi eleştiriyor” dedi.
Üreticinin de enflasyon altında ezildiğini vurgulayan Akkol, yüzde 45’lik üretici enflasyonuna dikkat çekti. Güç ve navlun fiyatlarıyla, çip krizine işaret eden Akkol, salgın sürecinde turizm ve hizmetler dalının de toparlanma kasveti çektiğini kaydetti. Akkol, “Biz istihdamı artırmak, 10 kişi yerine 15 kişi çalıştırmak istiyoruz. Pandemiye karşın eleman azaltmayan yegane kuruluş TİSK” vurgulamasını yaptı.
Kimya, ilaç, metal, dokuma dalları ile esnafın nabzını ölçtükleri anketler yaptıklarını lisana getiren Akkol, belirlenecek taban fiyat için “Mutlaka yüzde 20’lik enflasyonun üzerinde olması lazım. Zikredilen çok yüksek sayılar var. Bunu endüstrici kaldıramaz” diye konuştu.
4 bin lira olursa…
Minimum fiyattan maaş veren patrona sağlanan 75 liralık takviyenin artırılması gerektiğini lisana getiren Akkol, “Asgari fiyatın yüzde 6’sı kadardı. Şu anda 200 liraya geliyor bu oran. Çalışanlara vergi takviyesi verilmeli. Nette daha fazla fiyat almalı” dedi. Görüşmelerde üçlü imza istediklerini, adım atmaya hazır olduklarını anlatan Akkol, yüksek belirlenecek bir fiyatın ise istihdam artışına mani olabileceğini söyledi.
TİSK Lideri Burak Akkol, “Asgari fiyat 4 bin lira olursa patron maliyeti yüzde 43 artıyor. Daha istikrarlı bir sayı belirlenmeli. Taban fiyat, KOBİ’leri de etkiliyor” dedi. Pazarlık sürecinin aralık ayının ortasından evvel tamamlanmasından yana olduklarını tabir eden Akkol, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın her iki kesiti de kucaklayıcı bir yaklaşımda bulunacağına inandığını söyledi.
Milliyet
