İzmir’deki Diriliş Kilisesi’nde pastör sıfatıyla faaliyette bulunan ABD vatandaşı Rahip Andrew Craig Brunson hakkında, İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından FETÖ/PDY’nin hiyerarşik yapılanmasında yer aldığı savıyla soruşturma başlatıldı. Aralık 2016’da gözaltına alınan Brunson, ‘silahlı terör örgütü üyesi olma’ cürmünden tutuklandı. Başsavcılık, 2018 tarihli iddianamesiyle Brunson’ın örgüte üye olmamakla birlikte örgüt ismine kabahat sürece ve devletin bilinmeyen kalması gereken bilgilerini siyasal yahut askeri casusluk maksadıyla temin etme hatalarından cezalandırılması istemiyle kamu davası açtı. İzmir 2’nci Ağır Ceza Mahkemesi iddianameyi kabul etti. Brunson’ın, tutukluluğunun devamı kararına yaptığı itiraz üzerine mahkeme, yurtdışına çıkış yasağı ve konutu terk etmeme halindeki isimli denetim önlemlerini uygulamak suretiyle tahliyesine karar verdi. Brunson’ın isimli denetim kararının kaldırılması için iki kere yaptığı itiraz başvurusu ise reddedildi.
AYM ‘HAK İHLALİ YOK’ DEDİ
Brunson, AYM’ye 2 Ekim 2018 tarihinde ferdi müracaatta bulundu. Bu ortada mahkeme Brunson’ın ‘örgüt üyesi olmamakla birlikte terör örgütüne bilerek ve isteyerek yardım etme’ cürmünden 3 yıl 1 ay 15 gün mahpus cezasına mahkum edilmesine ve yurt dışına çıkış yasağı ile konutu terk etmeme halindeki isimli denetim önlemlerinin kaldırılmasına karar verdi. Brunson’ın başvurusunu 18 Kasım 2020 tarihinde görüşen AYM, tutuklamanın türel olmaması ve tutukluluğun makul süreyi aşması hasebiyle kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiğine ait tezlerin ‘süre aşımı’ nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verdi. AYM, konutu terk etmeme formundaki isimli denetim önleminin tüzel olmaması, hasebiyle kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiğine ait savın ise ‘açıkça destekten mahrum olması’ nedeniyle kabul edilemez olduğuna hükmetti.
AYM’nin gerekçeli kararı Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlandı. Gerekçeli kararda, ferdi müracaatın mevzuatta belirtilen mühleti içinde yapılmış olmasının ön koşul olduğuna dikkat çekilerek, “Bu durumda müracaatçının tutuklama önlemleriyle ilgili şikayetler bakımından tutukluluğunun sona erdirildiği 25 Temmuz 2018 tarihinden itibaren 30 gün içinde ferdi müracaatta bulunması gerekmektedir. Bu prestijle 2 Ekim 2018 tarihinde yapılan müracaatta tutuklamayla ilgili tezler tarafından mühlet aşımı bulunduğu sonucuna varılmıştır” tabirine yer verildi.
‘ADLİ DENETİM ÖNLEMİNİN ÖLÇÜLÜ OLMADIĞI SÖYLENEMEZ’
Kararda şahit sözlerine atıfta bulunularak Brunson hakkında uygulanan isimli denetim önleminin ‘temelsiz ve keyfi’ olduğunun söylenemeyeceği belirtilirken, “Başka bir ülkenin vatandaşı olan ve FETÖ/PDY ile PKK terör örgütleriyle ilişkili kabahatten hakkında kovuşturma yürütülen müracaatçı açısından bilhassa kaçma kuşkusuna yönelik olarak isimli denetim önlemi nedenlerinin olgusal temelleri olduğu sonucuna varılmıştır. Terör hatalarının soruşturulması, kovuşturulması kamu makamlarını önemli zorluklarla karşı karşıya bırakmaktadır. Bu nedenle kişi hürriyeti ve güvenliği hakkı, isimli makamlar ve güvenlik vazifelilerinin -özellikle organize olanlar olmak üzere- cürümlerle ve suçlulukla tesirli bir formda uğraşını çok derecede güçleştirmeye neden olabilecek halde yorumlanmamalıdır. Bu prestijle somut olayın belirtilen özellikleri dikkate alındığında mahkemenin müracaatçı hakkında uyguladığı isimli denetim önleminin ölçülü olmadığı söylenemez” tespitinde bulundu.
Milliyet
