Bakan Dönmez, Covid-19 salgınına karşın bu yıl sonunda 44 ton altın üretim gayelerinin olduğunu belirterek, “Topraklarımızda var olan altını çıkarmamız gerekiyor. Tıpkı Amerika, Kanada, Avustralya ve öteki ülkelerin yaptığı üzere. Gelişmiş ülkeler altın çıkarmada hangi prosedürleri uyguluyorlar ise, biz de Türkiye olarak tıpkı prosedürleri uyguluyoruz” tabirlerini kullandı.
Dönmez, madencilik faaliyetlerinde Temmuz ayından sonra olağana dönmeye başladığını belirterek, “Temmuz ayından itibaren madencilik faaliyetleri eski, faal, hoş günlerine dönmeye başladı. Çin’de işlerin açılmasıyla birlikte ihracatta da kıpırdanmalar başladı. Gelecekten ümitliyiz” iletisini verdi.
Bakan Dönmez, altın başta olmak üzere madenler ve yenilebilir güçteki dönüşümü anlattı. Lityum üretimine bu yıl sonu itibariyle başlayacaklarını söyleyen Dönmez, şu tabirleri aktardı:
“Altında uzun yıllar itibariyle yıllık 8-10 milyar dolar civarında ithalatımız var. 2017’de başlayıp 2018’de tamamladığımız havadan jeofizik görüntüleme ile Türkiye’nin dört bir tarafını havadan röntgenini çektik. Türkiye genelinde bu çalışmayı bitirdik. Her yıl ortalama 1 milyon metre sondaj yapıyoruz. O sondajlardan da kimi maden varlıklarının rezervlerini tespit ediyoruz, sonrasında da ilgili bölgenin sonlarını tespit ederek saha işletilip iktisada kazandırılıyor.”
“Hedef; 5 yıl içinde altın üretiminde yıllık 100 tona ulaşmak”
2019 yılında 38 ton altın üretildiğini hatırlatan Dönmez, “Hatırlayacağınız üzere geçen yıl 38 ton altın üretmiştik. Bu Türkiye tarihinde bir rekordur. Çünkü 2000’den evvel ülkemizde altın üretimi çabucak hemen yoktu. Bu üretime biz 2000’li yıllardan sonra ulaştık. Bu yılda salgına karşın inşallah 44 ton altın üretim maksadımızı yakalayacağız. Önümüzdeki 5 yıl içerisinde de bu üretimleri katlayarak yıllık 100 ton altın üreteceğiz. Türkiye’nin yıllık olarak ortalama 150 ton altın ithalatı var. Bu sayılara ulaştığımızda da altın ithalatına ödediğimiz sayılar üretimimiz oranında azalacak” sözlerini kullandı.
“Altını çıkarmamız gerekiyor”
Türkiye hudutları içinde toprakların içinde var olan altının çıkarılması gerektiği üzerinde duran Dönmez, “Tıpkı Amerika, Kanada, Avustralya ve başka ülkelerin yaptığı üzere. Gelişmiş ülkeler altın çıkarmada hangi prosedürleri uyguluyorlar ise, biz de Türkiye olarak birebir prosedürleri uyguluyoruz. Altın ithalatının cari açığın oluşmasında değerli bir rolü olduğunu görüyoruz. Örneğin 2019 yılında 12,5 milyar dolarlık altın İthal etmişiz. Saf altını da işleyerek 7 milyar dolarlık altın ihraç etmişiz. Net açık 5,5 Milyar dolar. Bu yılın birinci 6 ayında ise 11,5 milyar dolarlık altın ithal etmişiz. Buna rağmen 3 milyar dolarlık da altın ihraç etmişiz. Altı ayda 8,5 milyar dolarlık altında net dış ticaret açığımız var” dedi.
“Lityum üretimine bu yıl sonunda başlayacağız”
Maden çalışmalarında Etraf ve Şehircilik bakanlığının, Tarım ve Orman Bakanlığının ve Güç ve Natürel Kaynaklar Bakanlığının sıkı kontrolleri olduğunu aktaran Dönmez, “Çevreye ve insan sıhhatine hassas dünya standartlarında madencilik yapılıyor. Atık havuzları Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’nın ve DSİ’nin sıkı kontrolü altındadır. Kıymetli bir element olan ve elektrikli araba bataryalarında da kullanılan Lityum ile ilgili çalışmalarımız var. Eskişehir Sivrihisar’da Eti Maden İşletmeleri bir pilot tesis kurma çalışmalarına başladı. Bor atıklarından lityum üretimine bu yıl sonunda da başlayacağız inşallah. Başlangıçta yılda 10 ton olmak üzere bu yıl sonu itibariyle üretime geçiyoruz. Kısa vadede bu üretimi 500 tonun üzerine çıkarmayı hedefliyoruz” sözlerine yer verdi.
“Yenilenebilir güçte Türkiye süratli bir dönüşüm yaşıyor”
Salgın sürecinde madencilik alanında faaliyetlerin çok büyük ölçüde yavaşladığına değinen Dönmez, Temmuz ayı itibariyle durumun bilakis döndüğünü aktardı.
Dönmez, “Bu sebeple üretimde de önemli düşüşler yaşandı. Temmuz ayından itibaren madencilik faaliyetleri eski, etkin, hoş günlerine dönmeye başladı. Çin’de de işlerin açılmasıyla birlikte ihracatta da kıpırdanmalar başladı. Ekim ayı içerisinde 1000 MW’lık Küçük YEKA-GES müsabakasını yapacağız. 10 yıl içerisinde 10 bin MW rüzgar ve 10 bin MW güneş kapasitesinin eklenmesi hedefleniyoruz. Yalnızca üretim değil yenilenebilir güç teknolojilerinin üretimine de yatırım yapılıyor. Rüzgâr türbini üreten fabrikanın açılışı yapılacak. Lisanssız üretimde 6.500 MW düzeylerine gelindi. Yaklaşık yüzde 92’si güneş kaynaklı. Temmuz ayı sonu prestijiyle 2020’nin birinci 7 ayında yerli ve yenilenebilir kaynaklardan elektrik üretim oranı yüzde 63,7. 2017 yılından beri yenilenebilir güç kapasite artışında ülkemiz dünyada 9. Avrupa’da üçüncüyüz. 2019’da yenilenebilir güç kaynaklarından üretilen elektrik gücü ölçüsünde Avrupa’da 2. sırada yer aldık. Yerli kaynakların elektrik üretimindeki hissesi Aralık 2018’den bu yana aralıksız olarak 19 aydır aylık bazda yüzde 50’nin üzerinde seyrediyor” açıklamasında bulundu.
Milliyet