Bireysel Emeklilik Sistemi’nde yeni dönem! İşte 10 soruda BES…

Yeni düzenleme ile emeklilik yatırım fonları merkezi bir platform olan Ferdi Emeklilik Fon Alım Satım Platformu (BEFAS) üzerinden alınıp satılabilecek. Böylelikle BES iştirakçileri, birikimin bir kısmını yahut tamamını BEFAS’ta süreç gören fona yahut fonlara yönlendirilebilecek.
Hürriyet’ten Noyan Doğan’ın yazısı:
Bu sayede de BES iştirakçileri, tüm BES şirketlerinin fonlarını alıp satabilecek, kendi portföylerine ekleyebilecek. 1 Temmuz prestijiyle de emeklilik fonlarının, BES iştirakçileri tarafından alım satımı başladı. Pekala, iştirakçiler, emeklilik fonlarını nasıl alıp satacak, yeni sistem nasıl işleyecek?
1. Emeklilik fonlarının ortak platformda satılması ne demek?
Bugüne kadar kişisel emeklilik sistemindeki şahıslar, hangi şirketten BES mukavelesi yaptırmışsa o şirketin sunduğu emeklilik planlarının içindeki, o şirketin emeklilik fonlarında, birikimlerini değerlendirebiliyordu.
Yeni değişiklikle; iştirakçiler, birikimlerini, sisteme girdiği şirketin dışında öteki emeklilik şirketlerinin emeklilik fonlarında değerlendirebilecek. Öbür emeklilik şirketlerinin emeklilik fonlarını alıp satabilecekler. Şöyle ki; yatırımcılar nasıl ki, rastgele bir bankanın taşınabilir sistemi üzerinden diğer şirketlerin fonlarını alıp satabiliyorlarsa, tıpkı uygulama BES için de başladı.
2. Öbür şirketin emeklilik fonunun alınıp satılmasının yararı ne olacak?
Sistemdeki iştirakçiler, emeklilik şirketinden mutlu değilse emeklilik şirketini değiştirebiliyor. İştirakçi kendi emeklilik şirketinden ve şirketin verdiği hizmetlerden mutlu olabilir, fakat bir diğer emeklilik şirketinin de getirisi yüksek bir fonu olabilir. İşte iştirakçi, o şirketin, o fonuna yatırım yapabilecek.
Böylelikle, hizmet aldığı şirketinden ayrılmasına gerek kalmayacak. Yeni uygulama tıpkı vakitte emeklilik şirketleri ve fonları yöneten portföy idaresi şirketleri ortasında, iştirakçilere yüksek getiri sağlama rekabetini de getirecek.
3. Fonların alınıp satılması ne demek?
BES iştirakçisi, emeklilik şirketini değiştirmeden, BES’e ödeyeceği katkı hisselerini kendi emeklilik şirketine talimat vererek, öbür emeklilik şirketinin fonuna yönlendirmesi demek.
Olağan koşullarda, iştirakçiler her ay BES için katkı hissesi ödüyor ve emeklilik şirketi bu katkı hisselerini iştirakçinin seçtiği ve emeklilik şirketine ilişkin fonlara yönlendiriyor. Yeni uygulama iştirakçi katkı hissesi ödemesini kendi emeklilik şirketinin fonuna değil de öteki şirketin fonuna yatırabilecek.
4. Fonlar nasıl alınıp satılacak?
İştirakçiler emeklilik fonlarını yeni kurulan Ferdi Emeklilik Fon Alım Satım Platformu (BEFAS) üzerinden alıp satabilecek.
5. BEFAS nedir?
BEFAS’ın kurucusu İstanbul Takas ve Saklama Bankası, yani Takasbank. Takasbank ise BES iştirakçilerinin fon varlıklarının saklıyor, varlıkların öteki hesaplara transferini engelliyor, bir manada iştirakçileri koruyor.
Yeni kurulan BEFAS; emeklilik yatırım fonu hisselerinin, fon kurucusu emeklilik şirketi tarafından öteki emeklilik şirketleri iştirakçilerine satılmasına, geri alınmasına imkân sağlayan ve Takasbank tarafından işletilen elektronik bir platform.
6. Fonlar nasıl alınıp satılacak?
İştirakçiler, BEFAS’ta sunulan fonları kendi emeklilik şirketlerinin taşınabilir ve web tabanlı uygulamaları üzerinden alıp satabilecek. Emeklilik şirketleri alım satım sırasında tüm gerekli takviyeleri iştirakçilere verecek.
İştirakçiler, BEFAS platformunda süreç gören fon çeşitleri ortasında seçim yapabilecek ve BES’e ödeyecekleri katkı hisselerini BEFAS platformunda süreç gören fonlara aktarabilecek. BEFAS üzerinden sunulan emeklilik fonlarına dair tüm bilgilendirme yeniden BEFAS üzerinden yapılacak, iştirakçiler fonlarının takibini de birebir sistem üzerinden yapacak.
7. Ferdî emekliliği olmayan da bu imkandan yararlanacak mı?
Hayır, emeklilik fonlarının alınıp satılması için kişinin Ferdi Emeklilik Sistemi mukavelesinin olması gerekiyor.
8. Fon alım satımı konusunda kısıtlama olacak mı?
Birikimini BEFAS üzerinden sunulan fonlara yönlendirmek isteyen iştirakçilere fon seçimi, aktaracakları birikim fiyatı konusunda hiçbir kısıtlama uygulanmayacak.
9. İştirakçi öbür şirketin fonunu seçtiğinde kendi emeklilik şirketinin sunduğu ek yararlardan yaralanamayacak mı?
Hayır, BEFAS’ta süreç gören fonları tercih eden iştirakçiler sahip olduğu emeklilik planına ait ek yararlar birebir şartlarda devam edecek.
10. İştirakçiler tüm fonları alıp satabilecek mi?
Yeni düzenleme ile borçlanma araçları, kira sertifikaları, standart, değişken, karma, endeks, fon sepeti, değerli madenler, pay senedi fonları ile Otomatik İştirak Sistemi (OKS) standart ve OKS değişken fonların BEFAS’ta süreç görmesi mecburî hale geliyor.
Tüm fonların alınıp satılması ise muhakkak takvime nazaran olacak. 1 Temmuz 2021 tarihi prestijiyle, standart, OKS standart ve OKS değişken fonlar hariç olmak üzere; borçlanma araçları, kira sertifikaları, değişken, karma, endeks, fon sepeti, değerli madenler, pay senedi fonları BEFAS’ta süreç görmeye başlayacak. 3 Ocak 2022 tarihi prestijiyle da standart, OKS standart ve OKS değişken fonlar BEFAS’ta süreç görecek.
Milliyet