Belirli bir büyüklüğün üzerinde olan ve piyasada aktif olan bankalar, mümkün bir mali bozulmaya karşı “önlem planı” hazırlayacak. Bankaların hazırlayacakları planlarda, kritik işlev ve hizmetler belirlenecek, gerektiğinde devreye sokulacak garantiler yer alacak. Tedbir planı, kritik işlevlerin sürdürülebilmesi için özkaynak ve likidite önlemlerinin yanı sıra, iç ve dış kaynak tedbirleri, acil durum fonlama kaynakları ve piyasada ortaya çıkabilecek olumsuz reaksiyonların yönetilmesine ait stratejileri de içerecek.
Büyüklüğü, bilanço yapısı ve finansal sistem içindeki rolü bakımından kritik pozisyondaki bankaların, mümkün bir mali bozulmaya karşı hazırlayacakları tedbir planlarının ayrıntıları aşikâr oldu. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK), geçen sene Bankacılık Kanunu’na eklenen husus kapsamında hazırladığı taslak yönetmeliğe nazaran, “sistemik önemli” olarak belirlenen bankaların hazırlayacakları tedbir planlarında, kritik işlevler, kritik hizmetler belirlenecek, stratejik tahlil, irtibat ve kamuya açıklama, hazırlık tedbirleri üzere kısımlar yer alacak.
Kriz senaryosu
Ülke riskinde artış üzere sistemik meselelerin yanı sıra, yüksek kredi ziyanı üzere bankaya mahsus mümkün sıkıntılara da tahlil aranacak olan planlarda, bankanın kırılganlıkları, zayıflıkları, iş ve fonlama modeli, faaliyetleri ve yapısı, büyüklüğü, öteki kuruluşlar ve finansal sistemle olan ilişkilerine nazaran senaryolar oluşturulacak. Her senaryoda, önlemlerin vaktinde alınmaması durumunda bankanın faaliyetlerini sürdüremeyecek noktaya gelmesi sonucunu doğuracak olaylar işlenecek.
Acil fonlama
Bankanın mali durumu açısından kıymetli şirketler, “önemli hukuksal kişi” olarak belirlenecek. Hazırlanacak tedbir planlarında, değerli küme içi riskler ve finansman ilgileri, banka ve değerli hükmî şahıslar ortasında sermaye hareketleri, tedbir planı önleminin uygulanması gerektiğinde devreye sokulacak küme içi garantiler yer alacak. Bankaların tedbir planlarında; temel faaliyet ve kritik işlevlerin sürdürülebilmesi için gereken özkaynak ve likidite önlemleri, iç ve dış kaynak tedbirleri, acil durum fonlama kaynakları ve faal kalitesine yönelik önlemler yer alacak. Hazırlanacak planlarda, bankanın mali bünyesinin korunmasına ve iyileştirilmesinin yanı sıra, maruz kalınan riskin ve kaldıracın azaltılması ve faaliyet kollarının yine yapılandırılmasına yönelik önlemler de alınabilecek. Yükümlülüklerin, rastgele bir temerrüt hali yahut derecelendirme notu düşüşü üzere bir olaya yol açmaksızın tekrar yapılandırılması için de çalışma yapılacak. Tedbir planlarında ödeme, mutabakat ve takas sistemi üzere finansal piyasa altyapısı ile bilgi sistemleri ve insan kaynakları ögelerine da dikkat edilecek.
‘Olumsuz tepki’ ve ‘itibar riski’
“İletişim ve kamuya açıklama” ayağında ise banka içi, hisse sahipleri ve yatırımcılar, finansal piyasalar ve mudilerle irtibat sağlanacak, piyasada ortaya çıkabilecek olumsuz reaksiyonların yönetilmesine ait stratejiler belirlenecek. Kamuya açıklamanın ne formda ve ne vakit yapılacağına ait de planlama ortaya konulacak. Bağlantı ve kamuya açıklama faaliyetlerinde, “itibar riski” dikkate alınacak sistemik olaylar ile ilgili senaryolar oluşturulurken, finansal istikrar üzerinde tesirli olan karşı tarafların faaliyetlerin sekteye uğraması yahut sona ermesi, para piyasasındaki likiditenin azalması, varlık fiyatlarında oluşan olumsuz hareketler, ülke riskindeki artış, sermaye çıkışı, makroekonomik şartlardaki bozulma üzere etmenler gözönüne alınacak.
Milliyet