Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü, her yıl yayınevlerinden on binlerce kitap alıp Türkiye’nin çeşitli kütüphanelerine dağıtıyor. Son beş yılda bilhassa bir yayınevinden yapılan alımlar ise dikkati çekiyor.
Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü her yıl 81 vilayetteki halk, çocuk ve edebiyat müze kütüphanelerine dağıtmak üzere yayınevlerinden toplu kitap alımı yapıyor.
Uygulama sayesinde kesimdeki küçük yayınevleri hem nefes alıyor hem de her yıl kütüphane raflarına binlerce yeni kitap girmiş oluyor.
Sistem şöyle işliyor; örneğin A yayınevine ilişkin B kitabından 200 kopya, C kitabından 100 kopya, D kitabından 50 kopya satın alınıyor. Yayınevleri, Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü’ne kitabın etiket fiyatı üzerinden yaklaşık yüzde 45 indirim yapıyor.
HER YIL LİSTE YAYINLIYOR
Genel Müdürlük, aldığı kitapları ve bu kitapları tedarik ettiği yayınevlerinin listesini her yıl nizamlı olarak kamuoyuyla paylaşıyor, kaç farklı kitap alındığının sayısını da açıklıyor lakin hangi yayınevinden kaç kopya kitap aldığı bilgisini vermiyor.
Örneğin 2021 yılında birbirinden farklı 6 bin 855 kitabın Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü envanterine girdiğini biliyoruz lakin 6 bin 855 kitaptan toplamda kaç adet alındığını bilmiyoruz.
Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü’nün 2010-2021 yıllarında aldığı kitap sayısı ve en çok alım yaptığı beş yayınevi şöyle:
Yıl: 2010
Satın alınan kitap sayısı: 3 bin 420
En çok alım yapılan beş yayınevi: İş Bankası Kültür Yayınları (71), Top Yayıncılık (69), Tudem (59), Bağlantı Yayınları (51), Timaş (48).
Yıl: 2011
Satın alınan kitap sayısı: 3 bin 848
En çok alım yapılan beş yayınevi: Yapı Kredi Yayınları (83), Timaş (61), İş Bankası Kültür Yayınları-İletişim Yayınları (57), Can Yayınları-Ötüken Neşriyat (46), Tudem (45).
Yıl: 2012
Satın alınan kitap sayısı: 4 bin 558
En çok alım yapılan beş yayınevi: İş Bankası Kültür Yayınları (128), Yapı Kredi Yayınları (112), Timaş (88), Can Yayınları (64), Tudem (59).
Yıl: 2013
Satın alınan kitap sayısı: 3 bin 957
En çok alım yapılan beş yayınevi: Pegasus Yayınları (62), İş Bankası Kültür Yayınları (56), Yapı Kredi Yayınları (55), Akçağ Yayınevi (54), Timaş (51).
Yıl: 2014
Satın alınan kitap sayısı: 5 bin 57
En çok alım yapılan beş yayınevi: Akçağ Yayınevi (81), Ötüken Neşriyat (77), Yapı Kredi Yayınları (64), İş Bankası Kültür Yayınları (60), Timaş (59).
Yıl: 2015
Satın alınan kitap sayısı: 5 bin 585
En çok alım yapılan beş yayınevi: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları (91), Mavi Ağaç (88), Ötüken Neşriyat (78), İz Yayıncılık (73), Yapı Kredi Yayınları (72).
Yıl: 2016
Satın alınan kitap sayısı: 5 bin 224
En çok alım yapılan beş yayınevi: Nar Yayınları (81), Ötüken Neşriyat (71), İş Bankası Kültür Yayınları (67), Yapı Kredi Yayınları (66), Dergah Yayınları (62).
Yıl: 2017
Satın alınan kitap sayısı: 6 bin 110
En çok alım yapılan beş yayınevi: Ötüken Neşriyat (100), Dergah Yayınları (76), Can Yayınları (73), Çıra Yayınları-Doğan ve Egmont Yayıncılık (72), Hece Yayınları (67).
Yıl: 2018
Satın alınan kitap sayısı: 7 bin 241
En çok alım yapılan beş yayınevi: Ötüken Neşriyat (138), Dergah Yayınları (94), Mavi Ağaç (90), İş Bankası Kültür Yayınları (87), Akçağ Yayınevi (81).
Yıl: 2019
Satın alınan kitap sayısı: 5 bin 919
En çok alım yapılan beş yayınevi: Ötüken Neşriyat (132), Doğan ve Egmont Yayıncılık (94), Akçağ Yayınevi (93), Dergah Yayınları (76), Yapı Kredi Yayınları (73).
Yıl: 2020
Satın alınan kitap sayısı: 6 bin 706
En çok alım yapılan beş yayınevi: Ötüken Neşriyat (155), Dergah Yayınları (97), Akçağ Yayınevi (96), Yapı Kredi Yayınları (92), İrtibat Yayınları (78).
Yıl: 2021
Satın alınan kitap sayısı: 6 bin 855
En çok alım yapılan beş yayınevi: Ötüken Neşriyat (205), İş Bankası Kültür Yayınları (94), Ketebe Yayınları (81), Doğan ve Egmont Yayıncılık (80), İthaki Yayınları (79).
SON BEŞ YILDIR EN ÇOK ALIM YAPILAN YAYINEVİ
Listelere baktığımızda 2017 yılından beri en çok alım yapılan yayınevinin beş yıl üste üste Ötüken Neşriyat olduğu dikkati çekiyor. Genel Müdürlük, bu yayınevinden; 2017’de 100, 2018’de 138, 2019’da 132, 2020’de 155, 2021’de 205 adet farklı kitap için alım yapmış.
GENEL MÜDÜR ALİ ODABAŞ, SELÇUK ÖZDAĞ’IN ESKİ DANIŞMANI
Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü koltuğunda Ali Odabaş oturuyor. Odabaş, 2016 yılında devrin AKP Genel Lider Yardımcısı ve Manisa Milletvekili Selçuk Özdağ‘ın (şimdi Gelecek Partisi Kurucular Şurası Üyesi) danışmanı iken Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdür Yardımcılığı vazifesine getirildi. 2021 yılında ise asaleten Genel Müdür Yardımcısı, vekaleten de Genel Müdür oldu.
MİLLİYETÇİ ÇİZGİSİYLE TANINIYOR
Yayın hayatına 1964 yılında başlayan, birinci olarak Necip Fazıl Kısakürek imzalı “Reis Bey”i yayımlayan ve milliyetçi çizgisiyle tanınan Ötüken Neşriyat’tan yapılan alımların arttığı yılların Ali Odabaş’ın müdürlüğü devrine gelmesi dikkati çekiyor.
Zira Ali Odabaş da bir vakitler danışmanlık yaptığı ve siyasete Dava Ocakları’nda başlayan, BBP’nin kuruluşunda yer alan Selçuk Özdağ üzere milliyetçi topluluktan geliyor.
İLK İKİ SIRADA NİHAL ATSIZ VAR
2017-2021 yılları ortasında Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü tarafından Ötüken Neşriyat’tan istinasız her yıl alımı yapılan eserler ve muharrirleri şöyle:
- Bozkurtlar / Hüseyin Nihal Atsız
- Ruh Adam / Hüseyin Nihal Atsız
- Sözde Kızlar / Peyami Safa
- Yalnızlar / Tarık Buğra
- Yılkı Atı / Abbas Sayar

Türkçü-Turancı ideolog Hüseyin Nihal Atsız, İstanbul Üniversitesi’ndeki asistanlık misyonundan alınarak, 1933 yılında Malatya’ya Türkçe öğretmeni olarak tayin edildi. Atsız, 1944 yılında Irkçılık-Turancılık davasından yargılanıp, mahkum oldu.
Bu beş eser dışında son 11 yılın listelerine baktığımızda ise Ötüken Neşriyat tarafından Genel Müdürlüğe en çok satılan kitaplardan kimileri ise şöyle:
“Atillâ’nın Kalkanı, Attilâ, Attilâ’nın Kamçısı, Badem Kısmına Asılı Bebekler, Ben Bir Kediyim, Bir Tereddüdün Romanı, Bir Akşamdı, Bitmeyen Gece, Canan, Cingöz Recai’nin Benzersiz Sergüzeştleri, Cumbadan Rumbaya, Dalkavuklar Gecesi, Dede Korkut Kitabı, Mecnun Kurt, Dokuzuncu Hariciye Koğuşu, Düşman Kazanmak Sanatı, Genç Temuçin, Gençliğim Eyvah, İbiş’in Düşü, Karamazov Kardeşler, Köse Kadı, Mahşer, Matmazel Noraliya’nın Koltuğu, Onlar da İnsandı, Osmancık, Selahaddin Eyyubî ve Arslan Yürekli Richard, Selçuklular ve Selçuklu Tarihi Üzerine Araştırmalar, Siyah Kehribar, Sokakta, Şimşek, Türk- İslam Sentezi, Türk Ulusal Kültürü, Türk Mefkuresi, Uzun Çarşının Uluları, Yalnızız, Yemen! Ah Yemen!, Yolların Sonu, Yorganımı Sıkı Sar.”
KİTAP ALIM KRİTERLERİ NELER?
Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayın Seçme Yönetmeliği’nin 11. hususuna nazaran satın alımlarda öncelik sırası şöyle:
- Güncel ve gündemdeki yayınlar
- Edebiyat, kültür, sanat yapıtları ve çocuk kitaplarının klasikleri ve yeni örnekleri
- Tarih ve yakın tarihle ilgili anı ve belgesel kitaplar
- Cumhuriyet devri muharrirlerinin eserleri
- Ülkemizi tanıtıcı kültür ve sanat yüklü yayınlar