Kıyıdan 50 km kadar açıkta 9 tankerden birinden sızdığı düşünülen petrolün kaç ton olduğu ve ne kadarının deniz tabanına indiği bilinmiyor. İsrail Tabiat ve Parklar Kurumu, bu olayı ülke tarihinin en büyük etraf felaketlerinden biri olarak nitelendirdi. Sivil toplum kuruluşları, kıyılarda petrole bulanmış kaplumbağa ve kuş ölülerine rastlanıldığını açıklarken katran öbeklerinin temizlenmesinin aylar, hatta yıllar almasından telaş ediliyor. Katran öbeklerinin nereden geldiği şimdi bilinmiyor. İsrailli yetkililerin bu unsurların bir gemiden gelmiş olma ihtimali üzerinde durduğu belirtiliyor.
Lübnan süreksiz Başbakanı Diab, hususun araştırılması için savunma ve etraf bakanlarının yanı sıra Ulusal Bilimsel Araştırma Konseyi’ni görevlendirdiklerini açıklamıştı. Lübnan heyetinin Birleşmiş Milletler’e resmi bir rapor hazırlayacakları öğrenilirken İsrail’in bahisle ilgili yayın yasağı alması olayın bir etraf felaketine dönüşmesi telaşını beraberinde getirdi. Soruşturma Avrupa Deniz Emniyeti Kurumu dayanağıyla yürütülürken, İsrail Etraf Müdafaa Bakanı Gila Gamliel, “Ya gemiden suya petrol döktüler ya da bir arıza oldu ve bunu bildirmediler. Sorumlularını bulmak karmaşık bir süreç” dedi.
Ekosistem tehlikede
Doğu Akdeniz’in ağır bir deniz trafiği tesiri altında olduğuna dikkat çeken Türk Deniz Araştırmaları Vakfı (TÜDAV), petrolün deniz ekosistemine büyük ziyan verdiğini söyledi. TÜDAV açıklamasında şu tabirlere yer verildi:
“İsrail ve Lübnan kıyılarındaki sızıntı son zamanlardaki en büyük çevresel felaketlerden biri. Bu olaydan Türkiye’nin de dersler çıkarması gerekmekte. Lübnan kıyılarında bilhassa deniz kaplumbağalarının yumurtlama kumsallarında görülen katran, devlet kurumları, sivil toplum kuruluşları, gönüllüler ve belediyelerce temizlenmeye çalışılıyor. Beyrut kıyılarına kadar kirliliğin tesirleri görüldü. Denizde yaşayan deniz kuşları, balıklar, deniz kaplumbağaları üzere canlılar katrana bulandı. Hatta gönüllülerden bir kısmı teneffüs yetersizliğiyle hastaneye kaldırıldı. Denizlere karışan petrol parçalanıp havaya ve içme suyuna karışan, denizde çözünerek besin zincirine giren toksinlerle de kalıcı iz bırakacak.”
Türkiye kıyılarında olsaydı?
TÜDAV’dan yapılan açıklamada, Akdeniz’in milletlerarası kontratlarla müdafaa altına alınmış hassas bir deniz olduğuna işaret edilerek, “Akdeniz’i çevreleyen ülkelerin ve Memleketler arası Denizcilik Örgütü’nün büyük bir gemi kazasında, düşmanlıkları bir yana bırakması gerekiyor. Kirliliğin azaltılması için gerçekçi adımlar atılmalı” dendi. “Ya bu petrol kirliliği bizim başımıza gelseydi?” sorusuna ve karşılığına yer verilen açıklamada, şu tespitlere yer verildi:
“Antalya yahut Mersin kıyıları salgın sonunda, turistlerle doluyken bu türlü bir felaketle karşılaşsa ne olurdu? Doğu Akdeniz artık bir petrol merkezi olacak. Müdahale için hazır mıyız? Kâğıt üzerinde hazırız ancak gerçekler kâğıt üzerindekine benzemiyor. Gönüllüler, sivil toplum kuruluşları, belediyeler ve AFAD çalışanlarının fedakarlıkları ile müdahale edilebilir. Üniversiteler ve STK’lar talep etmese doğal hayat ve etrafa verilen ziyanlar ile ilgili bir uzman çağırmak kimsenin aklına gelmiyor. Ulusal Acil Müdahale Planı’nı uygulamaya başlamak gerekiyor.”
Milliyet
