KOAH, akciğerde hava akımını sağlayan bronşlarda kalıcı darlık, daima inflamasyon ve ilerleyen devirde oksijen oluşumunun azalması ve teneffüs zahmetine varan kronik bir hastalıktır.
Bir diğer tabirle, bronşit olunduğunda yaşanan hissin daima hale gelmesi, eforla nefes darlığının oluşması ve en berbatı bir kademeden sonra artık geri dönüş talihinin kalmamasıdır.
”En büyük etken sigara”
Akciğerde daima bir inflamasyon halinin olması, bronşların giderek kalıcı formda daralmasına, daima balgam üretimine, en hafif viral enfeksiyonlara karşı akciğerin daha kolay ve süratli biçimde enfeksiyonla dolmasına sebep olur.
Akciğerin kendisini temizleme düzeneği, savunma gücü bozulduğundan, çok kolay pnömoni (zatürre) olma, oksijen düzeyinde düşme yaşanma ve antibiyotik tedavisine karşın sıkıntı iyileşmeye yol açmaktadır.
KOAH’ın ortaya çıkmasının nedenleri ortasında, sigara birinci sıralarda yer almaktadır. Birçok kişi tarafından bilindiği üzere, en çok sigara içimine bağlı olarak meydana gelmektedir.
Genetik faktörler hala belirsizliğini korurken, 20 yıldan fazla günde ortalama 1 paket sigara içen bir kişinin erken yahut ileri evre KOAH olma ihtimali neredeyse katidir. En büyük tedavi, sigaranın bırakılmasıdır.
Sigara dışında öteki sebep olan faktörler ise, mesleksel maruziyet (maden personelliği, tahıl çiftçiliği, hayvan yetiştiriciliği, kimyasallara maruziyet), ağır hava kirliliği, odun ve kömür dumanı, tezek yakımıyla oluşan dumana maruz kalmak üzere faktörlerdir.
KOAH 4 evreden oluşuyor
Birinci iki evrede uygulanan tedavi ve sigaranın bırakılmasıyla, hastalığın kısmen durdurulabiliyor. 3. evrede ise tedavi süreci giderek zorlaşıyor. Son evre olan 4. evrede ise artık hasta oksijene bağımlı biçimde yaşamaya başlıyor.
4. Evre, artık hastanın oksijene bağımlı yaşamak zorunda kaldığı, giderek zorlanan akciğere bağlı kalbin yorulması ve pulmoner hipertansiyon dediğimiz kalp-akciğer ortası ana damarda basınç yüksekliğinin oluşması, sonrasında hastada artık kalp yetmezliği semptomlarının da gelişmesine rastladığımız en sıkıntı evredir.
Hastada protein kaybı, kas erimesi, teneffüs kaslarının yorulması nedeniyle giderek nefes almanın zorlaşması, oksijen aygıtı dışında basınçla nefes almaya takviye olacak aygıtların (CPAP-BPAP) kullanılması zaruriliği oluşmaktadır. En son etapta, hastalarımızı maalesef teneffüs yetmezliği nedeniyle, ağır bakımda vantilatör dayanağına almak zorunda kalınıyor.
‘KOAH hastası, daha çok zorlanır’
”KOAH, başka kronik hastalıklar üzere (hipertansiyon, kalp hastalıkları, diyabet) COVID-19 tedavisinde bizi zorlayıcı ek hastalıkların başında gelmektedir. Virüsün bulaşmasını hızlandıran bir etken olmamakla bir arada, hastalık saptandıktan sonra akciğerin daha kolay etkilenmesi, zatürre oluştuysa çok daha sıkıntı tedavi edilmesine sebep olmaktadır.
Aslında, COVID-19 zatürresi nedeniyle hasta oksijen düşüklüğü ile savaşırken, bir yandan da oksijen oluşumunun zati güç olduğu KOAH mevcut olunca, maalesef hasta için şiddetli süreç uzamaktadır. Bu nedenle, KOAH hastalarına zatürre aşısı öneriyoruz.
KOAH tanısı almamış ancak sigara içen yahut bırakmış, sık sık bronşit olan, öksürük ve balgam şikayeti tekrarlayan, üst teneffüs yolu enfeksiyonu uzayan ve göğüs ağrısı ile nefes darlığı şikayetleri barizleşen herkesin kesinlikle bir tabibe başvurması gerekiyor.
Gerekli tetkiklerle KOAH ise bir an önce tedavisi düzenlenmelidir. Son yıllarda tedaviyle ilgili kıymetli evreler kat edilmiş olup, bilhassa sigara bırakılması, fizikî aktivitede artış ile hastalarımız önemli manada rahatlamaktadır.
Mevcut uygulanan tedavide, daralan hava yollarını açmaya yönelik nefes yoluyla alınan inhaler ilaçlar birinci sırada yer almaktadır. Kronik balgam oluşumunu azaltmaya yönelik antienflamatuar tedavilerden de yarar görülmektedir.
Milliyet
