Türkiye’nin tahıl ambarı olarak bilinen ve 1 milyon 950 bin hektarlık tarım toprağına sahip Konya’da, artık buğday ve arpanın yanı sıra öbür eserlerde de isminden kelam ettirmeye başladı. Bunlardan biri olan domates ise Ereğli, Karapınar, Çumra, Karatay ve Meram ilçelerinde üretiliyor. Bilhassa Ereğli’de yaklaşık 60 dekarlık alanda üretilen domatesler ise 5 mahallesinde tarlalarda kurulan özel yöntemlerle güneşte kurutuluyor. Kurutulup fabrikada işlendikten sonra başta İtalya, İspanya, ABD, Almanya ve Kanada üzere ülkelere ihraç ediliyor. Yıllık yaklaşık 41 milyon lira katma kıymet sağlayan domatesin üretimden, ihracat kademesine kadar süreçte ise yüzlerce şahsa istihdam sağlıyor.
İKLİMİ ELVERİŞLİ
Vilayet Tarım ve Orman Müdür Yardımcısı Esat Altuntaş, yaş olarak üretilen domateslerin Ereğli’de kurutulmasının nedeninin iklim koşullarının uygun olmasından kaynaklandığını belirtti. Yaklaşık 7 yıldır Ereğli’de domates kurutulduğunu tabir eden Altuntaş, dekar başına 9 ile 14 ton yaş domates üretildiğini; lakin kurutulma basamağında 13 kilodan 1 kilo kuru domates elde edildiğini kaydetti. Altuntaş, şunları söyledi:
”Konya, Türkiye’de tahıl ambarı olarak biliniyor; lakin Konya coğrafyamız o kadar geniş ki; soframıza gelen besinlerin büyük bir çoğunluğu vilayetimizde üretiliyor. Yaklaşık 1 milyon 950 bin hektarlık tarım toprağımız var. Bunun büyük bir alanı buğday ekilmektedir. Yaklaşık 6.5 milyon dekarlık alanda buğday, 3.5 milyon dekarlık alanda da arpa üretiliyor. Bunun yanında yeniden zerzevat, meyve, yem bitkileri, dağ bitkileri hepsi Konyamızda üretilmektedir. Şu an bulunduğumuz yerde güneşte domates kurutuluyor. Buradan sonra da fabrikalara gidip işlenip, sofralarımıza gelecek. Bu bölgenin güneşi ve ikliminden ötürü domates kurutumu daha kolay oluyor. Bu yüzden yatırımcılar bu bölgeyi tercih ediyor.”
‘KURU DOMATESTEN DAHA RAHAT PARA KAZANACAKLAR’
Zengen bölgesinde domates üreten İrfan Cömert, yaş domates üretiminden fazla çıkar elde edilemediği için kuru domates üretmeye başladığını belirtti. Cömert, ”Yaş domatesi, salça, kasa ve kurutma olarak veriyoruz. Bu yıl salça fabrikaları domatesi ucuz aldıkları için beşerler kurutmaya yöneliyor. Kurutmayı da herkes bilmiyor. Büyük firmalar geliyor ve o firmalara vererek bu süreci yapıyoruz. Üreticinin şu an ziyanları var. Elektrik ve gübre paralarını birçok ödeyemeyecek durumda. Fakat kurutmayı öğrenirlerse daha rahat para kazanacaklarını zannediyorum” diye konuştu.
Ereğli’de tarlalarda kuruttukları domatesleri Manisa’daki fabrikalarında işleyip, ihraç ettiklerini söz eden Mustafa Eslek ise şöyle konuştu:
”Burada kurutulan domatesleri Manisa’daki fabrikamızda işleyip yurt dışına gönderiyoruz. ABD, Kanada, İtalya, Almanya üzere Avrupa ülkelerine gönderiyoruz. Kuru domates ikiye ayrılıyor. Birincisi güneşte, tuzla kurutulan. Bunu Avrupa tüketiyor. Oburu de kükürtlü kurutulmuş domates. Git gide azalmakla birlikte Avustralya, ABD ve Kanada tüketiyor. Onlar da yavaş yavaş natürele dönüyor. Kuru domates her alanında personellik istiyor. Tek tek tarlada toplanıyor, burada tek tek kesiliyor, tuzlanıyor ve kurutuluyor. Akabinde toplanıp, yarı mamul halinde soğuk hava depolarına koyuyoruz. Orada da kalitesine ve müşterinin isteğine nazaran fabrikada işleniyor ve ihraç ediliyor.”
Milliyet
