9 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olarak çalışmaya başlayanlar ile sonrasında çalışanlar ortasında farklı emeklilik hesaplamaları bulunuyor.
Emekli olmak için gereken kurallardan prim kuralını çalışarak ya da kendiniz her ay ödeyerek tamamlayabiliyorsunuz.Burada bir diğer sistem ise borçlanma.
Yani muhakkak günleri satın alarak kullanabiliyorsunuz. Bu özel müddetlerden birisi de askerlik. Askerlik günleri erkek sigortalılara hem prim günü kazandırıyor hem de erken emekli olmalarını sağlıyor.
TARİHLER ÇOK KIYMETLİ
Yeni Asır’dan Faruk Erdem’in ilgili yazısı şöyle; Erken emeklilik için işe girdiğiniz tarih ile askerlik yaptığınız devir kıymetli. Askerliğin sigortalı olduğunuz tarihten evvel ya da sonra olmasına nazaran durum değişiyor.
Burada en avantajlı kesim evvel askerlik yapıp sonra çalışma hayatına başlayanlar. Bu durumda askerlik müddetleri sizin işe giriş tarihinizi geri çekiyor.
Yani ne kadar müddet askerlik borçlanırsanız o birinci sigorta olduğunuz tarih o kadar geri çekiliyor. Bu da emekliliği erkene alıyor. Emeklilik yaşı kademeli arttığı için geriye çektiğiniz tarih sizi bir evvelki kademeye getirerek bir yaş kazandırıyor.
Örnekle açıklayalım. Ahmet Beyefendi, 1966 doğumlu ve 04.07.1988 tarihinde işe girmiş. Askerliğini ise 1986’da yapmış olsun. Emekliliği için 51 yaş ve 5450 gün gerekiyor.
Meğer Ahmet Beyefendi 2 ay askerlik borçlansa işe girişini 04.05.1988’e çekecek ve 50 yaşında, 5350 günle emekli olacak. Ahmet Beyefendi işe 04.10.1988’de girseydi 5 ay borçlanacaktı. Bu yüzden askerlik borçlanması yapmadan evvel işe girdiğiniz tarihi ve ne kadar geri çekebileceğinize iyi bakmanız gerekiyor.
İki yaş problemine gelince…
9 Eylül 1999’dan sonra emeklilik kaideleri erkekler için 60 yaş ve 7 bin güne çıktı. Yani 10 Eylül 1999’da işe giren birisi için koşullar bu türlü. Bu arkadaşımız 1999’dan evvel askerlik yapmışsa birkaç günlük borçlanma ile yaş koşulunu 58’e, primi de 5900’e düşürerek 2 yıl kazanabilir.
Hatta 23.11.1998 öncesine çekebilirse 57 yaşa tâbi olup 3 yıl da kazanabilir. ASTEĞMENLER ise yalnızca yedek subay okulundaki süreyi borçlanabiliyor. Borçlanmayı çabucak ya da emeklilik öncesi yapabilirsiniz. Tek fark ölçü değişir.
SONRA GİDENLERE PRİM
Askerliği sigortalı olduktan sonra yapanlar için de imkân var. Bu durumdakiler işe girişi geri çekemiyor ancak yatırdıkları gün sayısınca prim kazanıyor. Eksik primi olanlar bu imkânı kullanabilir, böylelikle çalışmadan prim kazanabilir.
KAÇ LİRA ÖDENECEK
Brüt minimum fiyat: 3.577,50 TL, 30 günlük borçlanma: 3.577,5 X % 32 = 1.144,80 TL, 18 ay askerlik borçlanması: 1.144,8 X 18 = 20.606,40 TL
Milliyet
