2020, Kovid-19 salgını münasebetiyle bu vakte kadar görülmemiş zorluklarla karşılaştığımız bir yıl oldu. Bu süreçte mevcut eşitsizlikler ve ayrımcılık üzere asırlardır var olan sıkıntılara tahlil aramaya devam ettik. Bu yıl 8 Mart Dünya Bayanlar Günü, “Kadınların liderliği: Kovid-19 dünyasında eşit bir geleceğe ulaşmak” teması altında gerçekleşiyor. Tema, dünya çapında bayanların ve kız çocuklarının, eşitliğin hakim olduğu bir geleceği şekillendirmedeki ve Kovid-19 salgınıyla gayret konusundaki eforlarına ve mevcut eşitsizliklere vurgu yapıyor.
Bundan tam 26 yıl evvel, BM üye ülkeleri, bayan hakları alanında bugüne kadar oluşturulmuş en vizyoner yol haritası olan Pekin Deklarasyonu ve Hareket Platformunu kabul etti. Bu doküman, bayanların karar alma sistemlerine eşit iştirak hakkını, adalet ve demokrasi için bir talepten öteye taşıdı. Ortadan geçen bu mühlet bize gösteriyor ki, bayanların karar alma sistemlerine tam ve eşit iştirakini sağlamadan ve bakış açılarını karar alma süreçlerinin her düzeyine yansıtmadan, kalkınma hedeflerine ve eşitliğe ulaşmamız mümkün değil. Bayanların karar alma süreçlerine tam ve tesirli iştiraki ile siyaset, iktisat ve toplumsal hayatın her alanında bayan önderlerin yer almasında, Sürdürülebilir Kalkınma Emelleri ve 2030 Gündemi kıymetli rol oynuyor.
Geçtiğimiz çeyrek asırda yaşanan gelişmelere karşın bayanlar hâlâ toplumsal hayatta ve karar alma sistemlerinde kâfi düzeyde temsil edilmiyor. Yalnızca dünyanın üç ülkesinin ulusal parlamentolarında bayan milletvekili oranı yüzde 50’den fazla iken, dünya genelinde parlamentolardaki bayan milletvekili oranı yüzde 25 düzeyinde. Türkiye’de ise bu oran yüzde 17.2. Dünyadaki 119 ülkenin, bugüne kadar bayan devlet yahut hükümet lideri hiç olmadı. Mahallî temsilde ise 133 ülkeden ve bölgeden elde edilen bilgiler, seçilenlerin yüzde 36’sının bayan olduğunu gösteriyor. Türkiye’de ise belediye meclis üyesi bayanların oranı yüzde 11. İlerleme şu anki süratiyle devam ederse, eşit temsile; parlamentolarda 2063, bakanlık konumlarında 2077 ve en üst seviye makamlarda 2150 yılına kadar ulaşamayacağız . Dahası salgın son 25 yılda elde edilen kazanımların kaybedilmesi ve mevcut eşitsizliklerin daha da derinleşmesi riski ile bizleri karşı karşıya bırakıyor. İlerlemeyi hızlandırmak, toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamak ve kalıcı bir değişim yaratmak için mert ve kararlı adımlara gereksinimimiz var.
BM Bayan Ünitesi olarak, global Dünya Bayanlar Günü temasıyla paralel bir biçimde, bayanların liderliği ile toplumsal cinsiyete hassas kamu siyasetleri, hizmetler ve kurumsal stratejilerin değerine dikkat çekmek üzere Türkiye’de “Eşitlik için Kentine Gel” isimli bir kampanya hayata geçiriyoruz. Kampanya ile bayanların liderliğinin ve toplumsal hayat, iktisat ve siyasete eşit ve tam iştiraklerinin önündeki pürüzlerin kaldırılmasında mahallî idarelerin üzerine düşen kıymetli misyona dikkat çekiyoruz. Herkesi, www.kentinegel.org adresine gelerek, toplumsal cinsiyete hassas hizmetlerin sunulduğu, herkesin eşit fırsatlardan faydalandığı kentimizi ziyaret etmeye ve hayal ettikleri geleceği bizimle paylaşmaya davet ediyoruz.
Gelin, Dünya Bayanlar Günü’nde, Pekin Deklarasyonu ve Aksiyon Platformu ve Sürdürülebilir Kalkınma için 2030 Gündemiyle hedeflenen eşit bir geleceği birlikte inşa etmek üzere verdiğimiz taahhüdü yineleyelim ve eşitlik için harekete geçelim. Bayanların ve kız çocuklarının haklarını ve liderliğini odağımıza alarak, daha iyi ve eşit bir geleceği, şimdiki ve gelecek kuşaklar için daima birlikte inşa edelim.
Milliyet
