Gebelik sırasında iki kere ultrasonografi yapılması gerekmektedir. Birincisi; birinci üç ayda 11 ila 14 hafta ortasında yapılır. Bu ultrason incelemesinde gebelik haftası saptanır.
Down sendromu tarama testlerinden 1. trimester kombine tarama testi (ikili test) yapılır. Bu test için evvel fetüsün ensesindeki sıvının kalınlığı ölçülür, daha sonra hamileden kan alınarak iki hormon bakılıp bilgisayar programında risk kıymetlendirilmesi yapılır. Down sendromu teşhisinde yüzde 85 güvenirliği olan bir testtir.
Ultrasonda tek ve ikiz gebelik değerlendirilmeleri de yapılır. Şayet ikizse fetüslerin plasentasının çift mi, yoksa tek plasentayı mı paylaşıyorlar ayırımının yapılması gereklidir. Monokoryonik yani tek plasenta ise hamile, ikiz gebeliklerin riskli olan kümesine giriyor demektir. Bu kıymetlendirme çok kıymetlidir.
Ultrason fotoğrafının çıktısı hamileye verilmelidir. Gebelik haftası ilerledikçe bunun ayırımının yapılması zorlaşır, hatta bazen mümkün olmayabilir. Bu inceleme sırasında organlarının varlığı, olağan olup olmadığı kıymetlendirilir. Fetüsteki kıymetli anomalilerin yarısına yakının tanısı konulabilir. Sorun varsa gebelik erken haftada sonlandırılabilir.
İkinci ultrasonografik inceleme gebeliğin 18 ila 23 haftaları ortasında yapılır. Ayrıntılı ultrasonografi olarak da isimlendirilir. Ayrıntılı ultasonografide fetüsün biyometrik ölçümleri alınarak gebelik haftası saptanır. Büyümesinin olağan olup olmadığı kıymetlendirilir. Belirlenen gebelik haftasında görülmesi gereken anatomik yapılarda sorun var mı yok mu bakılır.
Fetüsün başı, yüzü, boynu, omurgası, göğsü, kalbi, karın içi organları, kol/ bacak/el ve ayakları sistematik olarak incelenir. Plasentanın (fetüsün eşi) yapısı, yeri, rahim ağzını kapatıp kapatmadığı, amnion sıvısının ölçüsü, göbek kordonundaki damar sayısı kıymetlendirilir.
Beyin gelişimi gebelik boyunca ve doğumdan sonra da devam ettiği için bakılan haftada beyinde görülmesi gereken yapılarda sorun olup olmadığı kıymetlendirilir. 3 boyutlu ve 4 boyutlu ultrasonografide bir sorun varsa aileler bu sorunu net olarak görebilirler. 4 boyutlu ultrasonografide ise fetüsün hareketleri görülür, anomalilerin tanısı için ileri incelemeler yapılabilir.
Ayrıntılı ultrasonografi yaparken ekseriyetle 2 boyut (siyah ve beyaz) kullanılır. Gerektiğinde Doppler uygulaması (kalpteki delikler, damarların durumu, kan akımı, fetüsteki kansızlık gibi) incelemeye eklenir. Bulgular kaydedilip, raporlanır.
Bir sorun saptanırsa yahut şüphelenilirse hamile 1-4 hafta vakit aralığında anne adayı tekrar çağrılır. Ayrıntılı ultrasonografi kazara renkli ultrasonografi olarak da isimlendirilmektedir. Renkli ultrasonografiden kasıt aslında fetüsün 3 boyutlu olarak görüntülenmesidir.
Milliyet
