Jeofizik uzmanı, sarsıntı bilimci Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, bugün Midilli önlerinde meydana gelen ve İzmir’i etkileyen sarsıntı fırtınasını kıymetlendirdi.
İzmir’de şu anda bir zelzele fırtınası yaşandığını söyleyen Prof. Dr. Ahmet Ercan, “Bugün 4,1’den sonra 5,1 sarsıntı olmuş olması bize küçük bir sarsıntı oluyor izlenimi vermişti ancak sonra 4,6 olarak bir sarsıntının daha olması, 5,1’lik sarsıntının bir ana zelzele olmadığını gösterdi. Kaldı ki, gerisinden bir 5,2’lik zelzele daha oldu. 4,6 ve 4,7’lik sarsıntılar ile de devam etti. Bu olağan bir süreç değil. Hasebiyle burada bir sarsıntı sağanağı var. Sarsıntı sağanağı, Midilli’nin olduğu yerde bir gerginlik birikiminin olduğunu ve bunun boşalmakta zorluk çektiğini gösteriyor. Burası bir zelzeleye hamile. 2017’de 6,3’lük bir sarsıntı olmuştu ancak o bölgedeki gerginlik 6,9 ile 7,2’lik bir sarsıntının olması gerektiğini ortaya koyuyor. İşte bu zelzele oluncaya kadar, burada bu tıp sarsıntı sağanakları ve gerginlik boşalımları olacaktır” dedi.
“ARTIK İZMİR’DEKİ YAPILAR VE YER, 30 EKİM ÖNCESİNDEKİ SAĞLAMLIKTA DEĞİL”
Burada büyük bir sarsıntı beklenip beklenmediği sorusuna ise Ercan, “Bu zelzelesi ben bekliyorum lakin vakti konusunda bir şey söyleyemem. Sarsıntılar siyasi hudut tanımazlar. Her ne kadar Midilli Yunanistan hudutlarında olsa da, Türkiye hudutlarına uzaklığı 15 kilometre falandır. Siz de gördünüz, Sisam’da olan 7 büyüklüğünde bir sarsıntı 78 kilometre ilerideki Bayraklı’da yıkım yarattı. Yaklaşık 9 yıkım gücünde bir yıkım gördük orada. Bu kere, iş Midilli’ye geldi. Midilli’deki bir sarsıntıya yakın olan yerler Karşıyaka, Çiğli, Menemen. Bu ilçelerin bulunduğu kesitler de Gediz Çatalağzı’nın yani birinci sınıf tarım alanlarının üstünde yer alıyor. Yani 1. Sınıf tarım alanları ne demek? Sulak, verimli, gevşek olan alanlar demek. 30 Ekim’deki Sisam sarsıntısında yalnızca yapılar yorulmadı, yer de yoruldu. Üstündeki yapıları taşıma gücü, eskisi kadar güçlü değil. Münasebetiyle daha küçük boyuttaki bir sarsıntı, yapılarda ve yerde daha büyük bir değişiklik ve yıkımla sonuçlanabilir. O açıdan çok değerli. Yani artık İzmir’deki yapılar ve yer, 30 Ekim öncesindeki sağlamlıkta değil. Hatta şu an Karşıyaka, Bostanlı, Mavişehir, Bayraklı ve Bornova’da hala ayakta olan yapıların bir kısmı ayakta ancak yıkılma eşiğine gelmiş durumda. Bundan sonra İzmir yahut etrafında olan 6,5’tan daha büyük bir zelzele, korkarım ki bu yapılarda göçüntülere neden olabilir. Buradaki düşüncenin ana kaynağı bu bölgelerin yapılaşmaya açılmasıdır. Tahlil, buraların büsbütün temizlenip eski durumlara getirilmesidir” diye karşılık verdi.
“YAZLIĞI OLANLAR YAZLIKLARINA GİTSİN”
Riskli bölgelerde yaşayan vatandaşlara ise Ercan, şu tekliflerde bulundu:
Sarsıntıdan korkmayın diye bir olay olmaz. Sarsıntıdan korkulur. Biraz sallandığın vakit, konutunun iyi bir yerde ve sağlam olduğunu düşünmüyorsan, vefat aklına gelir insanın beşerler konutlarına güvenmiyorsa ve oturdukları yer berbatsa en azından birkaç gün ya da birkaç hafta imkanları varsa arkadaşlarının yanına gitsinler. Yamanlar Dağı’na gitsinler, Balçova’ya gitsinler, Buca’ya, Şirinyer’e, Bornova ve Bayraklı’nın doruklarına gitsinler. İzmir’den uzaklaşmalarına gerek yok. Buraları sağlam yerler. Yazlığı olan beşerler da yazlıklarına gitsinler”
“2020’DE BAŞLAYAN BU SARSINTI YIĞILMALARI 2022’YE KADAR DEVAM EDECEK”
2020’de başlayan sarsıntı yığılmalarının, 2022’ye kadar devam etmesini beklediğini lisana getiren Ercan, salgın devrinde bunun makus bir şey olduğunu vurgulayarak, Yazlığı olanlar esasen kovid nedeniyle İzmir’e dönmediler. Zira 30 Ekim’deki sarsıntıdan sonra İzmir’de salgın patlama gösterdi. Siz de gördünüz, kurtarmacılar geldiğinde maskeleri yoktu. Kurtardıkları şahıslarda kovid var mı yok mu bilmeden onları kucaklayıp götürdüler ve İzmir’de salgın patladı. Sıhhat bilimcileri dinlediğimizde 2022’ye kadar bu devam edecek diyorlar. Ben de sarsıntı bilimci olarak maalesef 2020’de başlayan bu zelzele yığılmalarının 2022’ye kadar devam edeceğini bekliyorum. Bu çok makus bir şey zira sarsıntı diyor ki dışarıya çık, salgın da diyor ki içeride dur” diye konuştu.
“6,5 İLA 6,8 BÜYÜKLÜĞÜNDE BİR ZELZELE OLACAK LAKİN VAKTİNİ BİLEMİYORUZ”
Ege bölgesinde olan bir sarsıntının yaklaşık 150 kilometre uzağındaki bütün vilayet, ilçe ve köyleri etkileyeceğinin altını çizen Ercan, “Midilli’de olabilecek bir sarsıntı Manisa’yı, Kırkağaç’ı, Akhisar’ı, Torbalı’yı, Kuşadası’nı bilhassa Aydın’ın Batı kısımlarını etkiler” dedi.
Ege’de 6,5 ila 6,8 büyüklüğünde bir zelzele olur fakat bu ne vakit olur bilemiyoruz. Lakin er ya da geç olacak diyen Prof. Dr. Ercan, şöyle devam etti: Onun için yapmamız gereken, kentsel dönüşüm maddesinden da yararlanarak bir an evvel sağlam yerde, sağlam konutlara göçmemizdir”
Milliyet
