Sıhhat problemlerinin bayanlara ya da erkeklere mahsus olabileceğini söyleyen uzmanlar hem erkeklerin hem de bayanların ortak karşılaştıkları sıhhat sıkıntılarında, bayanların daha fazla etkilendiğinin gözlendiğine dikkat çekiyor. Kısırlık üzere sıkıntıyla karşı karşıya kaldığında sorun erkeğe de ilişkin olsa tedavi prosedürleri göz önüne alındığında bayanların bu durumdan daha çok etkilendiğini aktaran Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof.Dr. Erkut Attar, bayan ve erkeklerin farklı üreme organlarına ve hormonlara sahip olmasının yanı sıra, gebeliğin başlı başına bayan sıhhati üzerinde tesir yarattığını söyledi.
Kemik erimesi bayanlarda erkeklerden daha yaygın
Osteoporoz için risk faktörlerinin başında bayan olmak geldiğini, bunun temel nedeninin de bayanların kemik kütle yoğunluğunun erkeklere oranla daha düşük olması olduğunu belirten Prof.Dr. Attar, “Üstelik menopozla birlikte yumurtalıklarda östrojen hormon üretiminin azalması kemik kaybına neden olmaktadır. Hasebiyle tüm bunlar bayanları osteoporoz açısından daha riskli kümeye sokmaktadır. Genç bayanlarda da erken yumurtalık yetmezliği yahut erken menopoz kemik kaybının daha genç yaşlarda başlamasına neden olabilmektedir. Menopozla birlikte ortaya çıkan en büyük sıkıntılardan biri de bayanlarda kalp ve damar hastalıklarındaki artışlardır” dedi.
Bayanlarda kalp krizi belirtileri farklı olabilir
Prof.Dr. Attar, insan vefatlarında birinci sırada kalp hastalıkları bulunduğunu ve her iki cins açısından bakıldığında da göğüs ağrısı en yaygın görülen belirtilerin başında geldiğini söyledi. Fakat, yapılan araştırmaların bayanların kalp krizi belirtilerinin daha farklı formlarda kendini gösterdiğini hatırlatan Prof.Dr. Erkut Attar, şu bilgileri verdi:
“2003 yılında yapılan çok merkezli bir çalışmada, kalp krizi geçirenlerin yaklaşık yüzde 80’inin, kriz yaşanmadan evvel bir aydan daha uzun mühlet en az bir semptom yaşadığını gösteriyor. Bunun dışında, uyku bozuklukları, çok yorgunluk, baş dönmesi, nefes darlığı, korku bozukluğu, sırt ve omuz bölgesinde ağrı da bayanlarda kalp krizi belirtileri ortasında yer alıyor. Menopoz devrinden sonra da östrojen hormonu düzeyinin düşmesine bağlı olarak kalp krizi riskinin arttığı biliniyor. Bu devirde de bayanlarda şiddetli göğüs ağrısı, bir yahut iki kola birden yayılan ağrı, süratli yahut sistemsiz kalp atışı, midede ağrı yahut rahatsızlık ve terleme kalp krizi belirtileri ortasında yer alıyor. Değerli olan, bu yakınmaların farkına varmak ve olabildiğince süratli bir halde tabibe ulaşmaktır.”
Bayanlarda depresyon riski erkeklere oranla 2 kat fazla
Araştırmaların, bayanların erkeklere oranla daha fazla depresyon yaşadığını ortaya koyduğuna dikkat çeken Prof.Dr. Erkut Attar, “Dünya Sıhhat Örgütü’ne nazaran de ruh sıhhatinde cinsiyet kıymetli bir belirleyici olmaktadır. Bayanların adet devirlerinde yaşadıkları gerginliklerde ve depresif bozukluklarında hormonal faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir. Bayanlarda bilhassa endometriozis (çikolata kisti) nedeniyle ortaya çıkan kronik ağrıların da depresyon ve uyku bozukluklarıyla birlikte görülebildiğini biliyoruz. Bununla birlikte erkeklerin yaşadıkları ruh hali değişikliğini kabul edip tedavi alma olasılıklarının da daha düşük olduğu görülüyor” diye konuştu.
İdrar yolu enfeksiyonları bayanlarda daha sık gözleniyor
İdrar yolu enfeksiyonlarının erkeklere oranla bayanlarda önemli formda daha fazla görüldüğünü aktaran Prof.Dr. Attar, “Araştırmalar, bayanların yaklaşık yüzde 40’ının hayatlarının bir periyodunda idrar yolu enfeksiyonuyla karşı karşıya olduğunu gösterirken erkeklerde bu oran yüzde 12 civarında seyrediyor. Bunun temel nedeninin bayan anatomisi. Bayan üretra açıklığı anüse yakın oluğu için, anüsten üretraya bakteri geçişi daha kolay olabilmektedir” diyerek kimi araştırmaların, daha düşük östrojen düzeyleri nedeniyle menopozdan sonra da bayanlarda idrar yolu enfeksiyonlarının arttığını gösterdiğinin altını çizdi.
Bayanlar kireçlenmeye daha eğilimli
“Artritin en yaygın hali olan osteoartrit eklem ağrısı, eklemlerde sertlik ve ödemle kendini gösteren bir sorun. Milyonlarca insanı etkileyen bu sorunun da bayanları erkeklerden daha fazla etkiliyor. Bu data araştırmalarla da ortaya kondu” diyen Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Erkut Attar, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Araştırmalar, 50-60 yaş ortası bayanlarda birebir yaş kümesindeki erkeklere oranla yaklaşık 3.5 kat daha fazla el osteoartrit yani kireçlenme geliştiğini gösteriyor. Diz osteoartriti gelişme mümkünlüğü da bayanlarda erkeklerden yüzde 40 daha fazlayken, kalça osteoartriti gelişme mümkünlüğü da yeniden bayanlarda erkeklerden yüzde 10 daha fazladır. Bu değişimin nedenleri ortasında tekrar hormon düzeylerindeki değişiklikler, kas iskelet sistemindeki farklılıklar ve bayanlarda kilo alma eğiliminin daha yüksek olması gösteriliyor.”
Bayanlar erkeklerden daha fazla inme geçiriyor
Kalp damar hastalıkları açısından her iki cinsiyet de risk altında olmakla birlikte inme riski açısından cinsiyetler ortasında farklılık gösterdiğini hatırlatan Prof.Dr. Erkut Attar, “Yüksek tansiyon, yüksek kolesterol ve aile hikayesi hem bayanlar, hem de erkeklerdeki risk faktörleri olarak sıralanıyor. Lakin, gebelik ve lohusalık migren ya da baş ağrısı sıklığı ve inme açısından bayanlara özel risk faktörleri ortasında yer almaktadır. Sanıldığının tersine doğum denetim hapları gebelik ve lohusalıkla kıyaslandığında daha az damar tıkanıklığına yol açtığı için genel popülasyonda inme oranlarının izafî olarak azalmasına neden olmaktadır. Başka taraftan, doğum denetim hapı kullanan bayanlarda yumurtalık, rahim ve barsak kanserleri daha az oranda görülmektedir” dedi.
Menopoz ve sonrası devirde önemli sıhhat problemleri ortaya çıkıyor
Menopoz devrinde bayan hayatını ve ömür kalitesini kıymetli ölçüde etkileyen göğüs ve yumurtalık kanseri riskinin artacağına işaret eden Prof.Dr. Erkut Attar bahisle ilgili şu noktalara işaret etti:
“Ortaya çıkardığı en önemli problemlerden biri ise meydana gelen kemik kayıplarıdır. Menopoz ile birlikte görülebilen kemik kayıpları bayanın erken yaşlanmasına neden olabileceği üzere, ileri yaşlarda bilhassa mesken kazalarına bağlı olarak meydana gelen kemik kırıkları hayat kalitesi ve mühleti üzerinde değerli derecede rol oynar. Menopoz periyodunda ortaya çıkabilecek organ sarkmaları ve ekseriyetle buna bağlı gelişen pelvik ağrı, cinsellikte yaşanan problemler ve idrar kaçırma üzere yakınmalar bayanın kendine olan inancını azaltmaktadır.”
Milliyet
