Gökhan Karakaş – Beslendiği akarsular ve yağış rejimiyle dünyanın su eserleri açısından en verimli denizi Karadeniz, iklim değişikliğinden en çok etkilenecek alanlardan biri. İklim değişikliğinin tesiriyle ısınan Karadeniz, ömür alanı Akdeniz üzere sıcak sular olan orfoz balığına mesken sahipliği yapmaya başladı. Amasra açıklarında lüfer avlamak için ağlarını Karadeniz’e salan Reşat Fındık, orfoz balığı yakaladı.
En verimli alanlardan
Balığı inceleyen Düzce Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Deniz Yağlıoğlu, “Küresel manada jenerasyonu tehdit altında ve Akdeniz’de muhafaza altına alınmış bir cins olan orfozun Karadeniz’de yeni ömür alanları oluşturması sevindirici üzere görülse de Karadeniz’in Akdenizleştiğini gösteriyor. Karadeniz’in global iklim değişikliğine yenilmesini izliyoruz” dedi. 6 ülkeye kıyısı olan Karadeniz, dünyanın en verimli alanlarından biri. Sıcak ve yarı tropik suları seven canlıların ömür alanı bulduğu Akdeniz ile özdeşleşmiş balıklardan orfoz birinci kere Karadeniz’de görülmüş oldu. Orfozla ilgili makale Doç. Dr. Deniz Yağlıoğlu ve Prof.Dr. Cemal Turan tarafından hazırlanarak memleketler arası indeksli Natural and Engeenering Science mecmuasına gönderildi. Böylelikle orfoz Karadeniz balık faunasına kaydedildi.
Jenerasyonu tehdit altında
Düzce Üniversitesi Biyolojik Çeşitlilik Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Doç. Dr. Deniz Yağlıoğlu global manada jenerasyonu tehdit altında olduğu için orfozun iklim değişikliği tesiriyle Karadeniz’de bulunmasının çok kıymetli olduğuna dikkat çekti. “Akdeniz’de müdafaa altına alınan orfozun Karadeniz’de yeni hayat alanları oluşturması sevindirici üzere görülebilir. Ancak bu durum aslında bize; bilimin, Karadeniz’in Akdenizleştiği konusundaki öngörülerinin gerçekleştiğini gösteriyor” diyen Yağlıoğlu, “Karadeniz ismine üzücü bir gelişme. Karadeniz ‘Akdenizleşme’ olarak isimlendirilen bu süreçle yıllardır savaş halinde. Karadeniz’in bu yakarışlarını ciddiye almamız ve geleceğine sahip çıkmamız gerekiyor” değerlendirmesini yaptı.
‘Ekosistem bozulmasın’
Amasra’da zıpkınla şuurlu avlanan ve lokal tiplerin korunması için çabalayan Cem Yavuzyiğit, “Karadeniz’in ekosisteminin bozulmamasını ve mahallî tiplerin yok olmamasını istiyoruz. Bunun için bilim insanlarıyla çalışarak denizimizi koruyoruz” dedi.
‘Türler yok olabilir’
İklim değişikliğinin denizel biyoçeşitliliğe tesiri üzerine çalışan Prof. Dr. Cemal Turan, “İklim değişikliğiyle ilgili Akdeniz’de yaşayan çeşitlerin bir kısmı Karadeniz’i kendileri için elverişli olarak görmekte. Lakin Karadeniz’deki çeşitlerin daha üst soğuk sulara kaçacak yeri olmadığı için birçok tipi kaybedebiliriz. Karadeniz’de Akdeniz cinslerinin sayısının arması ve popülasyon oluşturmaları sonucu gelecekte yaşanacak besin rekabeti Karadeniz’de birçok tıbbın kaybolmasına neden olabilir” sözlerini kullandı.
Milliyet
