HIV/AIDS konusunda bilgi veren Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Songül Özer, yanlış bilinen doğrulara ve bu bahislerdeki önyargılara işaret etti.
Dünyada 38 milyon HIV olumlu var
Geleceğin tabip, hemşire ve ebeleri ile bir ortaya gelen Dr. Songül Özer, Dünya Sıhhat Örgütü datalarına nazaran 2019 Aralık itibariyle dünyada 38 milyon kişinin HIV olumlu olduğunu belirterek “Tabii bu bilinen, rastgele bir şikayetle ya da şikayet olmadan tarama yapılımış, kan testi yapılmış, HIV olumlu olduğundan emin olunan kişi sayısı 38 milyon. Bir bu kadar da bilinmeyen vardır. 2019’da yalnızca 1.7 milyon yeni hadisenin tespit edilmiş, yalnızca 690 bin kişi HIV olumlu AIDS alakalı hastalıklar nedeniyle hayatını yitirmiş. Bunlar çok yüksek rakamlar” dedi.
Türkiye’de 35 yılda 24 bin 300 hadise tespit edildi
Türkiye’de 1985 yılında birinci HIV/AIDS teşhisinin konulmaya başlandığını belirten Dr. Songül Özer, 1985 ile 2019 yılları ortasında 24 bin 300 HIV müspet hadisesinin tespit edildiğini kaydetti. Özer, bu sayının da üç katı olduğunun varsayım edildiğini belirterek “Çünkü bu hastalık çok bilinmiyor ve analiz yaptırılmıyor” dedi.
HIV virüsü, bağışıklık sistemini çökerttiği için ölümcül
HIV virüsünün bu kadar ölümcül olmasının nedeninin bağışıklık sistemini çökertmesiyle ilgili olduğunu kaydeden Dr. Songül Özer, “HIV virüsü çok akıllı. Gelip bilhassa bedenin en kuvvetli askeri ve birçok virüs enfeksiyonunda en başta savaşan kumandanını yani CD 4 dediğimiz T lenfositlerini seviyor. Gidip onlara yapışıyor. CD 4 hücrelerinin çalışmasını ve olağan faaliyetini engelliyor. Bu sayede T hücreleri yalnızca HIV’e değil, birçok virüse karşı bilhassa virüslere karşı karşılık verememeye başlıyor. Yani bağışıklık sistemini çökertiyor. HIV’in kendi verdiği ziyandan çok bilhassa üçüncü devirde HIV’in kendi oluşturduğu ziyandan fazla çok küçük nezle ve grip üzere viral hastalıklar yahut bunların üzerine eklenen streptokok enfeksiyonları ve birtakım maliniteler çok fazla görülmeye başlanıyor. Hastalarımızı maalesef ortaya giren fırsatçı enfeksiyonlardan, mantar ve bakteri enfeksiyonlarından ve kanserlerden ötürü kaybediyoruz. Hastalığın kendisinden değil, bağışıklık sistemi çöktüğünden aslında olağan bir şahısta mevte neden olmayacak mikroorganizmalar nedeniyle bu insanları kaybediyoruz” dedi.
HIV nasıl bulaşır?
HIV/AIDS’in cinsel münasebetle, kan ve kan eserleriyle bulaştığını vurgulayan Dr. Songül Özer, HIV taşıyıcısı bayanlardan bebeklerine bulaşma olduğunu da söyledi. Dr. Songül Özer, “Sağlam deriden asla geçmeyeceğini biliyoruz. Bütünlüğü bozulmuş deriye o kanın gelmesi, kan içerdiği için doku nakli, kemik iliği nakli ya da organ nakli AIDS’i bulaştırabilir. En kıymetli bulaşma yollarından biri cinsel yoldur. HIV olumlu olan bayanların bebeklerine hem plasenta aracılığıyla yani hamileyken hem doğum sırasında olağan doğum yapıyorsa hem de bebeği emziriyorsa anne sütüyle bulaştırması mümkündür” dedi.
El paklığına dikkat edin
Dr. Songül Özer, HIV virüsünden korunmak için günlük hayatta dikkat edilmesi gereken noktalara da dikkat çekti: “Elinizi her vakit yıkamak zorundasınız. Enfeksiyon hastalıklarına karşı tedbir almada el yıkama çok kıymetlidir. Dışardan geldikten sonra eller kesinlikle yıkanmalıdır. Yemekten evvel ve yemekten sonra eller yıkanmalıdır. Hemşire ve doktorlar hastayı muayene etmeden evvel kesinlikle ellerini yıkamalıdır. Hastayı muayene ettikten sonra elinizi yıkayın. Hastanın eşyalarına dokunduysanız elinizi yıkayın. Diğer hastaya geçerken elinizi yıkayın. Olağan su ve olağan sabunla yıkayın. Su ve sabuna ulaşamadığınız durumlarda alkol bazlı el dezenfektanı kullanabilirsiniz.
Kendi manikür aletlerinizi kullanın
Bu sizi AIDS, koronavirüs ve hepatitten de korur. Elinizde deri bütünlüğü bozulmuşsa kan ve kan eserleri ile temas olacaksa eldiven kullanabilirsiniz. Temizliğine güvenmediğiniz yerde manikür yaptırmayın, manikürü mümkünse kendi aletlerinizle yaptırın. Pak olduğuna emin olmadığınız diş doktorunda diş dolgusu, diş çekimi, bilhassa kanal tedavisi yaptırmayın. Kulağınızı inançlı olmayan yerde deldirmeyin. Piersing ve dövme yaptırırken merdivenaltı yerleri değil, pak ve inançlı yerleri tercih etmelisiniz. En büyük bulaş buralarda oluyor”
Önyargıdan uzak olun ve dışlamayın
HIV/AIDS’in cinsel yolla, kan ve kan eserleriyle bulaştığını vurgulayan Dr. Songül Özer, bilhassa geleceğin tabip, hemşire ve ebelerine bu bahisteki önyargılardan uzak durmalarını tavsiye ederek “HIV/AIDS taşıyan bir bireye dokunabilirsiniz. Onu çıplak elle muayene edebilirsiniz. Bizim vazifemiz onlara bakmaktır. Siz geleceğin sıhhat profesyonelleri olarak bu şahıslara önyargılı olmaktan uzak durun. Onları dışlamak ve ötekileştirmek yerine onların yanında olduğunuzu gösterin” dedi.
Milliyet
