Dünya genelinde ve Türkiye’de milyonlarca çocuğu, bilhassa de kız çocuklarını etkileyen çocuk yaşta evlilikler, bir insan hakları ihlali ve bayanlara ve kız çocuklarına yönelik bir şiddet tipi. Erken evlilikler bir yandan kız çocuklarının eğitimlerini yarıda keserken, öteki yandan bedensel, duygusal ve cinsel sıhhatlerini olumsuz istikamette etkiliyor. Dahası bayanları ve kız çocuklarını şiddete ve istismara açık hale getiriyor. Tüm bunlar da çocukların özgürlüklerini ve sıhhatle gelişebilecekleri bir yaşama sahip olma haklarını ellerinden alıyor.
Tekrar bir ışık yakar
Rap sanatkarı Şahıs ve Birleşmiş Milletler Bayan Ünitesi (UN Women) Türkiye ve Cinsiyet Eşitliği İzleme Derneği (CEİD) iş birliğiyle, erken ve zorla evlilikleri (ÇEZE) görünür kılmak maksadıyla bir müzik ve klibi hazırladı. BM Bayan Ünitesi Proje Koordinatörü His Erseçen, “Çocuk yaşta evlilikler, toplumsal cinsiyete dayalı eşitsizliklerin ve kalıp yargıların birer sonucu ve birebir vakitte sebebi. Bayanlar ve kız çocuklarının eğitim, iş hayatı ve toplumsal hayatta eşit fırsatlara erişmelerinin önündeki en büyük manilerden biri olan çocuk yaşta evliliklerle uğraş için çok taraflı ve paydaşlı müdahaleler gerekiyor” dedi.
Toplumsal sıkıntılara her vakit duyarlığı olduğunu, uzun müddettir çocuk hakları için nitelikli ve kendi sanatıyla lisana getirebildiği müzikler yapmak istediğini söyleyen Şahıs ise, “Müziğin hakikaten birçok şeyi değiştirmek ismine büyük bir ilham kaynağı olduğunu düşünüyorum. Tahminen tesirini çabucak göremiyoruz lakin yıllar geçtikçe tesirini daha çok fark ediyoruz. Bu kesim da umarım insanların farkındalığı ismine tekrar tekrar bir ışık yakar” diye konuştu.
ÇEİD Proje Koordinatörü Sevinç Ünal da müziğin ve klibin iletisinin çok açık olduğunu belirterek şunları söyledi:
“’Onlar çocuk; gelin değil!’ müziği ve klibi bizi de çok heyecanlandırdı. Bu müziğin oluşmasında maksat elbette bahse dikkat çekmek. Sanat, bir mevzuyu, bir sıkıntıyı anlatabilmek, onu görünür kılmak, onunla ilgili yüzleşmeyi sağlamak, gerekli değişim ve dönüşüm talebini örgütlemek için hayli güçlü bir araç. Rap müziği de son periyotta cinsiyet, kültür ve sınıfsal farklar olmaksızın başta gençler olmak üzere pek çok kişinin gündeminde. Bu manada ÇEZE konusuna hem gençlerin ilgisini artırmayı amaçlayan, hem de onları bayan ve çocuk hareketinin bir kesimi olmaya davet eden bir çalışma.”
İşte o müzik
Şahıs’ın hazırladığı klip ve müzik Aralık 2019’da başlayan, BM Bayan Ünitesi Türkiye Ofisi’nin dayanağı ve CEİD işbirliğiyle yürütülen “Çocuk Yaşta, Erken ve Zorla Evliliklerin Önlenmesi Projesi”nin faaliyetlerinden birisi. Proje, İsveç tarafından İsveç Milletlerarası Kalkınma İşbirliği Ajansı (SIDA) aracılığıyla finanse ediliyor.
Onlar çocuk; Gelin değil!
Susup gelme sakın duymazdan!
Günahsızdı,
Suskundu,
Onu gördün, mutsuzdu.
Bilinmezlik onu buldu.
Sıhhat yok eğitim dondu.
Hakkıydı artık ne oldu?
Devran dönerse o vakit soramaz kimse yasal mu?
Affı da yok korumak da bu!
Hayal et.
On beşinde biat et.
İsterler senden.
Lanet üzere çökerler,
Aile olmuşlar lakin mazeret.
Almak gerekken karne
Cinsel şiddet var daha ne?
Artık buna bir dur de!
Onlar çocuk; Gelin değil!
Susup gelme sakın duymazdan!
Milliyet
