Denizlerde, 1 Eylül’de başlayan av dönemi sürüyor. Döneme istavrit bolluğu ile başlayan Karadenizli balıkçılar deniz suyunun soğumasıyla kendini gösteren hamsi avına yöneldi. Bu yıl hudutlu ölçüde avlanan palamut ise tezgahlarda tanesi 50 TL’ye satılıyor. Geçen yıl 22 bin 500 ton dolayında avlanan palamudun bu yıl 3-4 bin ton düzeylerinde kalması bekleniyor. Türkiye’de en düşük 25 santimetre uzunluk hududu ile avlanan palamudun yumurtalarını bırakmadan avlanması nedeniyle kuşağının tükenme tehlikesi ile karşı karşıya olduğu belirtildi. Palamut avında en düşük uzunluk sonunun 39 santimetreye çıkarılması istendi.
‘BİREYSEL OLGUNLUĞA ULAŞMADAN AVLANIYOR’
ODÜ Fatsa Deniz Bilimleri Fakültesi Balıkçılık Teknolojisi Mühendisliği Kısım Lideri Doç. Dr. Yılmaz Çiftçi, av ölçülerinde yaşanan düşüşün palamudun kişisel olgunluğa ulaşılmadan avlanmasından kaynaklandığını söyledi. Doç. Dr. Çiftçi, “Geçmişten günümüze palamut avcılığı datalarına baktığımızda sayıların çok değişken olduğunu gözlemliyoruz. Farklı biçimde iniş ve çıkışlar gözlemleniyor. Mesela 2016 yılına baktığımızda palamut üretimi 39 bin ton civarındayken, 2017 yılında bu 7 bin tona düşüyor. 2018 yılında yine çıkarak 30 bin tonlara yükseldiğini, 2019 yılında 4 bin tona düştüğünü görüyoruz. Geçen sene ise 20 bin ton civarında palamut avcılığı yapıldığını gözlemlemekteyiz. Bu sene de çok optimist olmamamız gerekiyor. Zira palamut avcılık ölçüsü 3-4 bin tonlar civarında kalacakmış üzere gözüküyor” diye konuştu.
‘AVLANMA UZUNLUĞU 39 SANTİMETRE OLMALI’
Balıkçılıkta av yasağı getirilirken avlanacak balığın bir sene yumurta bırakmasının istendiğini söz eden Doç. Dr. Çiftçi, “Yapılmış olan bilimsel çalışmalarda da balığın birinci yılın sonunda, ikinci yılın başında ferdi olgunluğa ulaştığı belirtilmiş. Rus araştırmacıların çalışmalarında ise palamut balığının uzunluğunun birinci yılın sonunda, ikinci yılın başında 39 santimetre olduğu gözlemlenmekte. Biz bunları başka farklı değerlendirdiğimizde palamudun kişisel olgunluğa yani üremeye ulaşmış olduğu en düşük boyun aslında 39 santim olduğunu görebiliyoruz. Ama biz av yasağına baktığımızda 25 santimle sonlandırılmış. Bu en büyük handikabımız olarak gözüküyor. Yani bunun en düşük av yasağı uzunluğunun yükseltilmesi, 39 santimetre olması gerekir. Şayet stokların sürdürülebilir bir halde yönetilmesini istiyorsak buna dikkat etmemiz gerekiyor” sözlerini kullandı.
‘DÜŞÜŞ OLACAĞI AŞİKÂR’
Av yasaklarının düzeltilmemesi halinde palamut stoklarının tükeneceğine işaret eden Çiftçi, “Balıkçılarımız kurallar dâhilinde avcılığını sürdürüyor. Biz diyoruz ki; 1 Eylül ile 1 Nisan ortasında 25 santimetreden büyük balıkları yakala. Balıkçılar da ekmek parasını kazanmak için bunu yapıyor. Şayet biz bu yanılgıyı bu halde devam ettirirsek, ileriki yıllarda balık sayılarımızın çok düşeceği aşikâr görülüyor. Geçmiş yıllarda palamut avcılığındaki bu dalgalanma her 5 yılda bir yaşanırken, şu anda her bir yılda bir yaşanıyor. Bu da balık stoklarımızın çökeceğinin habercisi olarak kıymetlendirebilir. Zira kaçınılmaz bir sonuç. Şayet biz yumurta bırakmamış palamutları yakalıyorsak, stoktan çekiyorsak, balık stokları vakit içerisinde çökecektir” dedi.
‘ŞOKLANMIŞ BALIKLARI ALACAKLAR’
Perşembe ilçesinde balıkçılık yapan Gözü pek Kaya ise gelecek kuşakların balık bulamakta zahmet çekeceğini ve şoklanmış balık almak zorunda kalacaklarını belirterek, “Her yıl balıklar da insan üzere mevsimi geldiği vakit boğazdan çıkar, Karadeniz’e yumurta döker, yumurta devri geçirir. Mayıs, haziran, temmuz aylarında bu üç ay zarfında yumurtalarını döker, döktüğü vakit hava koşulları iyi giderse bu dökülen yumurtalar denizde meblağ. Sonrasında da balık olur. Bu sene hava kuralları daima poyraz gitti. Poyraz gittiği vakitte da karşı ülkelerden bize soğuksu gelir. Balıkların yumurta periyodunda soğuksu geldiği için o yumurtalar çürüdü. Denizde tutmadı yani. Bu nedenle palamut balığı az oldu. Biz tekrar iyi günleri yaşıyoruz. Benim yaşım 60. En hoş günleri biz geçirdik. Gelecek jenerasyon tahminen bu balıkları bulma bahtları da olmayacak. Torunlarımız muhteşem marketlerden şoklanmış balıkları alacak” diye konuştu.
Milliyet