Tip 1 diyabet hastası çocuklar ve aileleri, günde en az sekiz kere parmaklarının delinerek kan şekeri ölçümü yapılmasına artık dur denilmesini istiyor. Aileler toplumsal medyada da “sensörgelsinacımdinsin” başlığıyla seslerini duyurmaya çalışıyor.
Cildin üzerine yapıştırılan bir sensör ile dataları özel bir aygıta ya da cep telefonuna aktaran sistemin Tip 1 diyabetli çocuklar ve aileler için değerini anlatan Diyabetli Çocuklar Vakfı Lideri Prof. Dr. Şükrü Hatun, “Tip 1 diyabetli çocuklarının parmaklarını günde en az 8-10 defa delmek, gecenin yarısında onu uyandırıp parmağından kan alarak glukozu ölçmek hayli sıkıntı bir durum. Bu aileler de çocuklar da büyük sorun yaşıyorlar. Meğer bu sensör sisteminde rastgele bir parmaktan doğrulama gerektirmeden beş dakikada bir yani günde 288 kere bedendeki glukoz ölçüsü ölçülüyor ve bu datalar aktarılıyor. Tekrar birebir vakitte 24 saatlik dataları gösterdiği için takip çok kolaylaşıyor. Tekrar tıpkı vakitte glukozun yükselmesi ve düşmesi durumunda sistem alarm verdiği için çok çabuk müdahale edilebiliyor” diye anlattı.
Türkiye’de 18 yaş altı yaklaşık 200 bin çocuğun olduğunu söyleyen Prof. Dr. Hatun, “Bu sistemlerin maliyeti gelişmişliklerine ve özelliklerine nazaran ayda bin-bin 800 ortasında değişiyor. Şu anda tüm çocuklar için bile devlet ödese bu çocukların en fazla yüzde 50’si kullanır. Türkiye’nin SGK’sı ve toplumsal güvenlik siyaseti çocuklara cömert davranan bir sistem. Dünyanın birçok ülkesinde 18 yaş altı çocukların otomatik sıhhat teminatı yokken Türkiye’de var. Devlet yetkililerinin bu bahiste hazırlıkları olduğunu biliyoruz, iyi niyetli çalışmalar olduğunu da biliyoruz. Çok bekletmeden bu adımı atmalarını bekliyoruz” dedi.
‘Deliksiz görmedim’
Oğlu Çınar’a 11 aylıkken teşhis konulduğunu anlatan anne Gamze Otur, “Şu anda 2,5 yaşında. Bebek olduğu için şekerinin düşüp yükseldiğini anlayamadığı için anlatamıyor. O yüzden çok fazla ölçüm yapıyoruz. Parmakları zati küçücük. Birinci günler çok ağlıyordu ancak artık alıştı. Elleri parmakları delik delik daima. El parmakları o kadar yıpranıyor ki bu sefer ayak parmaklarına geçiyoruz. Neredeyse 1.5 yıldır ben Çınar’da dümdüz deliksiz parmak görmedim” diye anlattı. Oğlunun bakımıyla ilgilendiği için çalışamadığını, yalnızca eşinin çalıştığını anlatan Otur, “Eşim minimum fiyatla çalışıyor. Bu sensörün masrafını karşılayamayız. Çınar artık sokakta arkadaşlarıyla oynamak, piknik yapmak istiyor. Lakin yapamıyoruz. Bir günde 24 defa parmaklarını delerek ölçüm yaptığım vakitler oluyor. Çınar’ın şekeri çok süratli yükselip, düşebiliyor. Bunları fark edene kadar vakit geçiyor. Meğer bu sensör olsa çabucak alarm vereceği için erkenden tedbirimizi alabileceğiz. Bizim için çok büyük ihtiyaç” dedi.
‘Sürekli endişe var’
Ecrin Esila Eliaçık’a (3) sekiz ay evvel teşhis konulduğunu anlatan baba Ziya Eliaçık ise, “Şu anda günde en az 10-12 sefer ölçüm yapmak zorunda kalıyoruz ve her seferinde ağlıyor. Şu an biraz daha alıştı ancak biz anne babalar için de çok güç. Daima sanki şekeri düşecek mi, inecek mi korkusu yaşıyoruz. Ani yükselişle düşüşlerden ötürü öteki rahatsızlıkların ortaya çıkmasından korkuyoruz. Bu sensörü kendi imkanlarımızla alamıyoruz. O yüzden devletimizin bu mevzuda hassas olmasını ve ellerinden geleni yapmalarını istiyoruz” diye konuştu.
Sensör öncesi ve sonrası
Bade Alkan’a (9) da teşhis 2,5 yaşındayken konulmuş. Beş yaşına kadar daima parmağından ölçüm yapmak zorunda kaldıklarını anlatan anne Sıla Baki Alkan, “Günde 12-14 kere parmağını deliyorduk zira zorundaydık. Beş yaşına geldiğinde yurt dışından sensör alabildik. İkisini de yaşayan bir anne olarak ortadaki farkı sözcüklerle anlatamam. Çocuğumu daima takip edebiliyorum, şekeri düştü ya da yükseldi, buna çabucak müdahale edebiliyorum. Tip 1 diyabet hastası çocuklar için bu çok kıymetli bir aygıt. O yüzden çocuklarımızın sıhhatleri için bu aygıtların devlet tarafından karşılanmasını istiyoruz” diye konuştu.
Oğlu Mustafa Devecioğlu’na (13) 7.5 yaşında teşhis konulduğunu söyleyen baba Hüseyin Devecioğlu da şunları söyledi:
“Biz kısa mühlet içinde sensörü yurt dışından alabildik fakat alamayan çok aile var. Çocuklar bizim geleceğimiz onlara geleceğimizi emanet etmemiz için sensör teknolojisini ödeme kapsamına alınmasını istiyoruz” dedi.
Sensör 14 günde bir yenileniyor
Kan şekeri sensörünün 14 günde bir yenilenmesi gerekiyor. Sensörlerin ortalama fiyatları 300-500 TL ortasında. Sensör okuyucu ise bir sefer alınıyor. Onun fiyatı da yeniden 400-500 ortasında değişiklik gösteriyor.
Milliyet