D-Smart’ta yayınlanan ve Emre Bol’un sunduğu Bol’ca Futbol programının bu haftaki konuğu, Türk futbolunun duayen isimlerinden Şansal Büyüka oldu.
Türk futbolunun eskiye nazaran her geçen gün daha makûs olduğunu belirten Şansal Büyüka, “Teknoloji gelişiyor, alanlar gelişiyor. Baktığınızda araç gereç gelişiyor lakin maalesef başları geliştiremedik. Başlar geriye gitti. Fizikî koşullar geçmişte çok berbattı fakat futbolun bir kültürü vardı, bir anlayışı vardı. Birbirine karşı bir hürmet vardı. Bunu bilhassa kulüpler bazında söylüyorum. Onları ölçü alarak söylüyorum. Bu türlü hoyrat bir ortam yoktu. Sert bir iklim yoktu. Her haftayı getirip arbedeye bağlayan bir yarış yoktu. Baktığınızda bütün bunları son 15 hafta izler görür bu arbedenin içinde kendimizi bulur olduk. Futbol gelişiyor lakin başlar gelişmiyor onu da söyleyeyim. Eski ile yeniyi oranlamak gerekirse benim adıma en kolay özeti bu” dedi.
“VAR HAKEMLERİN KİŞİLİĞİNİ ELİNDEN ALDI”
VAR’ın Türk hakemlerini geriye götürdüğünü kaydeden Büyüka, şöyle konuştu: “Biz VAR’ın önemli yararlar sağlayacağını düşünmüştük ki ben ofsayt bahislerinde sağladığını düşünüyorum. yüzde 100’e yakın bir isabet olduğunu düşünüyorum lakin onun dışında hakemlerin geri gitmesine neden oldu. Bir defa artık hakemler asla inisiyatif almıyorlar, kararı kendileri vermiyorlar. Hakem, ‘Bu sorumluluğu ben almayayım VAR’a bırakayım’ deme noktasına geldi baktığımızda. Artık çıplak gözle bakıp gördüğüm penaltıyı resmen veremiyorsun. VAR’dan bekliyorsun ya da taze örnek diye söylüyorum Necip’in son maçta atılması. Hakemin tam gözünün önünde bunun VAR’a falan gereksinimi yok baktığında. Bunu görüp çalmalısın. VAR’dan da denetim etmelisin; yanlışsız mu değil mi diye. Zati çok net görünüyordu gerçek olduğu. Bunu bile VAR’a bırakıyorlar. Hakikat değil, hakemlerde önemli bir kaçış başladı, sorumluluktan kaçış başladı. Bu da kişilik kaybına neden oluyor bana nazaran. Kendi ismine karar verememe, iradeni ortaya koyamama, Bu çok yanlış. Hakem dediğin orada iradesini gösterecek, kendini belirli edecek, alanda oyunu denetim ettiğini herkese hissettirecek, kabul ettirecek. Bu kayboldu açıkçası. Bir diğer kıymetlisi VAR’ın; kimi duruma çağırıyorsun, kimi konuma çağırmıyorsun. Aslında biz kuşkucu bir toplumuz, baktığımızda tuzak diyoruz, çete diyoruz, pusu diyoruz, o diyoruz, bu diyoruz, alanda oynanmıyor diyoruz. Futbol seyircisinin aklında, başında artık bu futbol sahiden doğaçlama mı oynanıyor, yoksa ardında bizim bilmediğimiz hesaplar mı var? Diye bir kuşku doğdu. Bunun sonucunda tribünler genel manada boş. Ekran başında seyirci azaldı. Baktığında yayıncının üye sayısında azalma var, o var bu var. Baktığında VAR’da bir standardı tutturamadık. Bir, VAR hakemlerin kişiliğini elinden aldı, karar verme yetisini ellerinden aldı, reflekslerini ellerinden aldı. İki, VAR kimini çağırıp kimini çağırmadığı için; bir duruma gel, başkasına gelme dediği için Türk halkında futbolseverler ismine kuşku yarattı.”
“BÖYLE FEDERASYON YAPISI DÜNYANIN HİÇBİR YERİNDE YOK”
Türkiye’de şampiyonun alanda olduğunu belirten Büyüka, “Şu var, bir kez nereden başlasam, neyine söylesem o denli şeyler var ki… Futbol Federasyonu’na kulüpler ile aidiyeti olan tek bir adamın tek adamını içeri atmaması gerekir. Kulüplerin temsilcisi üzere futbol federasyonunda misyon yapıyorlar. Bir futbol federasyonu kuruluyor, oluşuyor liderin altına dört kulüpten birer tane lider vekili alınıyor. Fenerbahçe’den 1 temsilci, Trabzon’dan 1 temsilci, Beşiktaş’tan 1 temsilci, Galatasaray’dan 1 temsilci. Diyorsun ki Karadeniz’den de 1 temsilci alalım. Güneydoğu’yu temsilen 1 kişi olsun. Bunu yani objektif ölçüler içinde alsan kabul ederim yani bölgesel temsilcileri. Onu da objektif ölçüler içinde almıyorsun. Mevcut idareden örnek vereyim ben torpil ile siyasi irade ile giren orada en az 5-6 tane yönetici var. Artık dört tane lider vekili girince sanıyorlar ki kulüpleri kendilerinden bir şey bekliyor, bekliyorlar da zati. Fenerbahçe ile Nihat Özdemir sonuçta 40 yıllık Fenerbahçe kongre üyesi, divan konseyi üyesi Nihat Özdemir istifa etmek zorunda kaldı. Yoksa tahminen de kulüpten ihraç edeceklerdi.
Hiç Fenerbahçe, Galatasaray, Trabzon, Beşiktaş’ı birbirinden ayıramayız. Baktığında federasyona geldiklerinde birinci gayeleri Türk futboluna hizmet etmek değil. Birinci maksatları aidiyet hissiyle bağlı oldukları kulüplerinin haklarını korumak. Bu türlü federasyon yapısı dünyanın hiçbir yerinde yok. Ben duymadım, bilmiyorum. Var mı? Farkında değilim. Bu türlü olunca artık baktığında futbolumuzu nasıl geliştireceğiz? Nasıl daha ileri noktalara götüreceğiz? Ondan sonra deniyor ki futbol alanda yönetilmiyor. Çıkıp federasyonun lider vekili ”ben bu kulübü temsil ediyorum, kulübümün yanında duruyorum” derse bu türlü kaygılar elbette doğal olarak daha çok konuşulur, daha fazla düşünülür oluyor. Ben her şeye karşın futbolda şampiyonları saha sonuçlarının tahin ettiğine inanıyorum fakat şöyle bir şey hissediyorum, zayıfsan artık şampiyonluktan kopmuşsun titrek oynuyorsun, hakem sana daha çok vuruyor kardeşim. Güçlüsün, iraden sağlam, alanda iraden sağlam, saha dışında iraden sağlam o vakit senin yanında hakem daha fazla duruyor. Bu yaşadığımız dönem için de geçerli, bir evvelki dönem için de geçerli, geçmiş 10-15 yıl için de geçerli. Hakemler zayıfın yanında durmuyor, zayıfın hakkını çok teslim etmiyor. Mesela geçen yıl bakıyorsun, bu türlü muameleye maruz kalan birkaç kulüp var, birkaç grup var hakem yüzünden 10-15 puan kaybeden. Birine verdiğini başkasına vermiyorsun. Hakem de şeytan üzere biliyor kim güçlü, kim değil. Kimin lobisi iyi, kimin lobisi makus. Kritik konumlarda ona nazaran karar alıyor” diye konuştu.
“SÜREKLİ MHK LİDERİ DEĞİŞMESİ ASLA GERÇEK DEĞİL”
Merkez Hakem Heyeti liderinin sık değişmesinin yanlışsız olmadığını söyleyen Şansal Büyüka, “Asla sonuç alamıyoruz. Şunu söylemeliyim ben yıllardır bu futbolun içinde bulunan yayıncı olarak hem gazeteci hem televizyoncu olarak ben hakem dünyası kadar birbirine düşman, birbirine pusu kuran, birbirinin ayağından çeken bir topluluk görmedim. Artık misyonda değilseniz, emekli bir hakemseniz MHK’de doğal olarak bir misyon bekliyorsunuz. Vermediler mi? Bu sefer o MHK’yi nasıl indiririm diye 50 türlü pusular tuzaklar, onlar bunlar daima bu olayların, kulislerin içinde oluyorsunuz. Şunu kabul edelim ki aktif hakemlerin birçoğu bir sürü lobinin tesiri altında, bir sürü kümeleşmenin içinde. Baktığınızda mevcut aktif hakemlere biat eden hakemler var. Baktığında hakemliği bırakmış lakin onun yanında duran hakemler var. Son vakitlerde daima sistem falan deniyor ya? Sistem bu türlü lafla düzelmez ya da kurulmaz. Ben daima şunu özlemişimdir açıkçası MHK dışından bir MHK lideri atansa nasıl olur sanki? Yani uzaylı olmasın lakin sistemi bilsin” dedi.
“SERGEN YALÇIN’IN MİSYONA DEVAM ETMESİNİ GERÇEK BULUYORUM”
“Sergen Yalçın’ın vazifeye devam etmesini yanlışsız buluyorum” diyen Büyüka, şöyle konuştu: “Niye yanlışsız buluyorum? 1, Değiştirseniz kimi getireceksiniz? 2, Getirdiğiniz hocanın başarılı olma konusunda bir garantisi var mı? Getirdiğiniz hoca tahminen de yatırım yaptığınız takımda çok önemli, radikal revizeler isteyecek. Batak olan kulüplere ekstra bir yük getiriyor. Tribünler zati ardında. Bu hem Beşiktaş idaresi hem de Sergen Yalçın için çok büyük bir avantaj. Çok önemli bir kredisi var Beşiktaş ekibini hem ligde hem kupada şampiyon yaptı. İyi futbol oynattı.”
“FATİH TERİM’İ ÖFKE, HIRS VE YARIŞ YAŞATIYOR”
Fatih Terim’in son derece sıra dışı bir hoca olduğunun altını çizen Büyüka, şu sözleri kullandı: “Kariyer olarak tepe yapmış, Avrupa futboluna kendini kabul ettirmiş, Avrupa’da o şampiyonluğu yaşamış, Galatasaray’da da hiçbir vakit iki üç seneyi boş geçmemiş, bir sene şampiyon olamasa da başka sene olmuş, Galatasaray’da kupa koleksiyoncusu haline gelmiş bir hoca. Ben Fatih Hocayı öfkenin, hırsın, yarışın yaşattığına inanıyorum zira Fatih Hoca’nın bugünkü geldiği noktadan sonra gelebileceği çok fazla bir nokta yok. Avrupa şampiyonu olmuşsun, Türkiye’nin en fazla şampiyon olmuş ekibini yaratmışsın. Almadığın kupayı bırakmamışsın. Bütün bunların üzerine Fatih Hocanın koyacağı pek bir şey olduğunu düşünmüyorum fakat Fatih Hoca da kenara çekilip oturacak bir karakter de değil. Yıllardır bakıyorum; Galatasaray’ın Avrupa’daki başarısı güya genlerine işlemiş üzere. Çok farklı bir noktada Galatasaray daima bu türlü lige oranla Avrupa’da daha iyi bir performans ortaya koyduğunu görüyoruz. Bu sene de o denli. Kaldı ki kümesi çok kolay bir küme değil. Lazio, Marsilya Şampiyonlar Ligi’nde o kümelerde çok fazla çaba etmiş, oynamış kadrolar. Lazio zati İtalya Ligi’nde çok esaslı bir kulüp. Bu kümede önemli bir puan farkıyla önder olmak son derece kıymetli. Son maç Lazio Galatasaray olsa bile ben liderliğin değişeceğine inanmıyorum. Galatasaray’ın buradan 1. olarak çıkacağına inanıyorum. Galatasaray’ın Avrupa’ya daha fazla ihtimam gösterdiği, daha fazla asıldığı görüşündeyim. Esasen daha fazla asılman lazım. Avrupa’ya çıktığında ister istemez bir düzey farkı oluyor. O düzey farkını kapatman hatta öne geçmen için ekstra bir güç harcaman, ekstra bir yetenek ortaya koyman gerekiyor. Sanıyorum Galatasaray bunu yapıyor. Galatasaray’da radikal biçimde yapılmış bir gençleştirme var. Kerem, Türkiye’nin Avrupa’ya en yakın futbolcusu pozisyonunda. Kerem transferi ismine Fatih Terim’i tebrik ediyorum, scout takımını tebrik ediyorum. Transferde emeği geçen herkesi tebrik ediyorum.”
“YENİ PLAY-OFF SİSTEMİ BÜYÜĞÜN KÜÇÜĞÜ EZMESİ İÇİN KURULMUŞ BİR SİSTEM”
“Yeni play-off nizamı büyüğün küçüğü ezmesi için kurulmuş bir sistem. UEFA’nın yeni playoff sistemini son derece haksız buluyorum” diyen Büyüka, “Letonya ve Karadağ maçlarında yaşadığımız puan kayıpları bizim Katar yoluna taş döşedi. Play Off’a kaldık diye düğün dernek yapıyoruz. O denli hamaset sözlere gerek yok. Biz bu Katar’a gidemeyiz, gidersek ben başımın üstünde taşırım ulusal kadrosu. Lakin futbolun gerçekleri var, o iki maçın faturası çok ağır döndü. Artık o iki maç için Şenol hocayı çok eleştiriyoruz fakat Hollanda ile Norveç’i yenen de Şenol hocaydı. Şenol hoca okyanusu açtı ırmaklarda boğuldu. Kuntz değil rastgele bir hoca Alman ümit ulusal grubunu şampiyon yapardı. Biz Dünya 3. olduğumuz periyotta Galatasaray’ın bir Avrupa Şampiyonu olan kadrosu vardı. Oradan 8 futbolcu götürdük alttan gelen iyi oyuncular vardı o vakit 1-2 destek ile o grup Dünya 3.’sü oldu. Artık alttan gelen yok. Kuntz iyi bir hoca fakat önder bir hoca değil” halinde konuştu.
“TRABZONSPOR YÜZDE 80 ŞAMPİYON”
“Trabzonspor 14’üncü haftada bu kadar puan farkını açmışken buradan bir dönüş yaşar mı? Hiç sanmıyorum” sözlerini kullanan Şansal Büyüka, “Yaşarsa 50 yılın mucizesi olur. Şu an benim için yüzde 80 ihtimal ile Trabzonspor şampiyon. Trabzonspor makus oynarken bile kazanmasını bilen bir kadro. Trabzonspor’un ikiden fazla makus oynadığı maç da gösteremezsin. Abdullah Hoca’nın bu kadar kısa müddette ekibi ile birlikte böylesine fark atmasını ben Türkiye Ligi’nde daha evvel şahit olmadım. Yapılan transferler ismine Abdullah Hoca ve Trabzonspor İdaresini tebrik ediyorum. Uğurcan Çakır üzere fevkalâde bir kaleciye sahipler. Hamsik’i almak bir transfer başarısı. Çok dolu geldi bu lige Hamsik. Vitor Hugo ile Edgar Ie, bu iki savunmacı birlikte muazzam oynuyor bana nazaran. Abdullah Hoca’nın en büyük basamağı kolay gol yiyen Trabzonspor’u defansif manada toparlaması oldu. Defansif manada toparlarken atak manada berbata de gitmedi. Trabzonspor’un en büyük şanssızlığı Gervinho sakatlığı oldu” diye konuştu.
“PEREIRA FENERBAHÇE’NİN HOCASI DEĞİL”
Fenerbahçe’nin Vitor Pereira tercihini iyi bulmadığını belirten Büyüka, “Fenerbahçe geçen yıla oranla daha iyi. Geçen yıl son maçta şampiyonluğu kaçırmış olmasına karşın bu yılki futbol sistemini geçen yıldan daha iyi buluyorum. Vitor Pereira bana nazaran Fenerbahçe’nin hocası değil. Ben winner hoca gelmesinden yanaydım açıkçası. Hatta transferden çok hocaya yatırım, yapıp kendi ekolünü yaratacak, kendi futbol sistemini alana yansıtıp bunu rakibe kabul ettirecek bir hoca bekliyordum. Ben her şeyden evvel güçlü oyun isteyen biriyim. O açıdan Perreira beni tatmin etmedi. Ali Koç’u eleştirdiğim 1 numaralı mevzu Fenerbahçe’ye layık bir santrafor bulamadı. Ali Koç idaresinin futbolda hiç yanlışsız gitmediğini düşünüyorum. Ben Fenerbahçe’nin santrafor dışında takımının güçlü oyuna müsait olduğunu düşünüyorum. Tahminen sol kanat savunmasında biraz dert olabilir. Baktığınızda Fenerbahçe kadar kanatlardan hamle yiyen 2. Bir kadro yok. İki bekin de gerisi bomboş kalıyor böylece Fenerbahçe’nin savunma ardına fevkalade sarkıyorlar. Rossi’yi nereden bulup getirdiniz? O fizikteki oyuncudan baş golü bekleyemezsin, esasen o fizikte pek oyuncu da kalmadı” yorumunu yaptı.
“PEREIRA’NIN AVRUPA LİGİ AÇIKLAMASI SKANDAL”
Vitor Pereira’nın, “Avrupa Ligi şampiyonu olamayız” açıklamasına reaksiyon gösteren Şansal Büyüka, “Skandal açıklama. Bu ekip Aykut Hoca periyodunda yarı final oynadı. 1 şahsî yanılgı yapmasa tahminen Benfica’yı da Portekiz’de eliyordu. Gayesi büyük koyacaksın, büyük adamlarla oynayacaksın. Büyük kulüplerde büyük kadroları büyük beşerler yönetir. Büyük kadrolarda büyük hocalar vazife yapar. Büyük gruplarda büyük oyuncular olur” dedi.
“MESUT’UN OYNAMASI GEREKEN BÖLGE FORVET GERİSİ, KENAR DEĞİL”
Şansal Büyüka son olarak Mesut Özil’in performansıyla ilgili değerlendirmelerde bulundu ve şunları söyledi: “Mesut geldiğinde 11 ay futbol oynamamış biri vardı. 11 ay oynamamak altından kolay kalkılacak bir yük değil. 11 ay oynamadıktan sonra kendini toparlamak uzunca bir mühlet alır, ki alıyor. Mesut hala o fizik gücüne ulaşabilmiş değil. Galatasaray maçında Mesut’un attığı gol itibariyle fizik gücünden umutlandım. Topu santranın gerisinden alıp 50 metre sürüşü bitirişi etkileyiciydi. Mesut’un oynaması gereken bölge forvet gerisi, kenar değil.”
Milliyet