Ankara’dan çıktı 10 milyonu hedefliyor
Hop!, Ankara merkezli bir scooter paylaşım teşebbüsü. Yiğit Kipman, Gökalp Üstün, Emrecan Batı, Ahmet Batı tarafından Aralık 2019’da kuruldu. Şu anda yalnızca Ankara’da hizmet verse de ağustos itibariyle iki kente daha açılıyor.
Yiğit Kipman, bugün itibariyle 150 bin kullanıcıya ulaştıklarını belirterek, kısa müddette 32 ile açılıp 10 milyon kullanıcıya ulaşmayı hedeflediklerini söyledi. Kipman, daha büyümek için yatırım muhtaçlığı olduğunu, bu gayeyle yatırım cinslerinin devam ettiğini de aktardı.
Kipman, her yaş kümesinden kullanıcıları olsa da daha çok 18-30 yaş tarafından tercih edildiklerini, insanlara kısa aralarda konuta, işe, okula giderken yeni bir alternatif ulaşım sağladıklarını vurguladı.
Yurtdışı planı var
Hop!’un yurtdışına açılma planı var lakin yalnızca altyapı ve teknolojisini paylaşma halinde. Kipman, “Tüm platformu kendi mühendislerimiz tasarladı. Çok iyi bir altyapımız var. Bunu yurtdışındaki lokal oyunculara kullandırmak istiyoruz. Bu maksatla Yunanistan’da bir girişimciyle irtibattayız. Teknoloji sağlayıcı pozisyonunda olacağız” bilgisini verdi.
Yiğit Kipman, Bilkent Elektrik-Elektronik mezunu, ODTÜ’de bu alanda master ve doktora yaptı. 6 yıl savunma sanayi tecrübesi var. Hop!’u dört çocukluk arkadaşı olarak kurdular. Şasisi hariç scooter’ların hepsini kendileri tasarlıyorlar. Hatta yeni bir geliştirme olarak araçlara çıkarılabilir batarya takarak maliyetleri düşürdüklerini anlatıyor.
Türkiye’de vandalizm az
Türkiye’de çalınma olayının çok az olduğuna dikkat çeken Yiğit Kipman, “Araçlara ziyan verme, vandalizm stilinde hadiseler da Avrupa’ya nazaran ülkemizde çok ender yaşanıyor. Vandalizm kültürümüzde yaygın değil” dedi.
Kesimin vergilendirilmesiyle ilgili de Kipman, “Şu anda faaliyet gösterdiğimiz vilayet ve ilçelerde belediyelere işgaliye bedeli ödeniyor. Firmalar olarak da vergimizi veriyoruz. Lakin bakanlığın kesimle ilgili mevzuat çalışması var. Bizden de görüş alıyorlar. Bölümde standartlar da belirlenmeli, 50 tane scooter alan sokağa çıkmamalı. Bizim kullanıcılarımız sigortalı oluyor. Araçların da motor gücü, fren kapasitesi üzere mevzularda da denetimi sağlanmalı” değerlendirmesini yaptı.
Çok yatırım gerektiriyor
BinBin, bir yıldır faaliyette. Birinci olarak Yıldız Teknik Üniversitesi, İTÜ ve İstanbul Havalimanı’nda hizmet vermeye başlayan teşebbüs, bir ay evvel kent içine de geldi. İstanbul’da Üsküdar, Beyoğlu ve Fatih’te faaliyet göstermeye başladı.
BinBin’in kurucusu Kadir Abdik, pandemi devrinde kentlere açılma planları yaptıklarını belirterek, birinci olarak İstanbul’da üç ilçe ile pilot çalışmalara başladıklarını, bütün İstanbul’da olacaklarını söyledi. İstanbul’dan sonra ise gayelerinde Ankara ve İzmir var.
Orta ulaşım aracı
Abdik, insanlara okula, konuta, işe giderken orta bir ulaşım aracı sunduklarını söz ediyor. BinBin’de seyahate başlamak 1.75 kuruş, her dakika için kullanım ise 55 kuruş. Yani 10 dakikalık kullanımı 7.25 TL. Üniversite öğrencileri için bu fiyat daha düşük.
Kadir Abdik, İstanbul’da Şişli Terakki Lisesi’nden mezun oldu. İngiltere Londra’da İşletme eğitimi alırken seyahatleri sırasında Avrupa’nın farklı kentlerinde gördüğü bu ulaşım aracını Türkiye’de kurma planları yapmış. Türkiye’ye döndüğünde ise bu işe girişmiş. BinBin geçen aya kadar yalnızca üniversitelerde faaliyet gösteriyordu. Bu aydan itibaren kente indi. Kısa müddette 20 bin kullanıcıya ulaştı. Abdik, yalnızca BinBin olarak 20 milyon kullanıcıya ulaşmayı hedeflediklerini vurguladı.
Regülasyon olmalı
Abdik, Türkiye’de regülasyonla ilgili de “Regülasyonlar tam oturmuş değil. Dünya devleri Lime ve Bird de Türkiye’ye girme planları yapıyordu ancak düzenlemeler tam olmadığı için vazgeçtiler. Lisanslama olmalı, kent ve ilçe bazında e-scooter muhtaçlığı ile ilgili hesaplama yapılmalı. Gördüğünüz bütün direklerde scooter olmamalı. Türkiye 70 bin scooter’ı kaldırır” yorumunu yaptı.
Kesimin çok fazla yatırım gerektirdiğine de vurgu yapan Abdik, bu güne kadar öz sermaye ile geldiklerini lakin bu noktadan da sonra yatırım da alabileceklerini kaydetti. Abdik’in yurtdışına açılma amacı de var. Arap Emirlikleri ve öbür kardeş ülkelere açılmak istiyor.
Caddelerde nereden gidileceği belirlenmeli
Üniversite yerleşkelerinde başlayan Palm ise Haziran 2019’da faaliyete geçti. Gelen talepler üzerine kentlere de açılma kararı aldı. Şu anda İstanbul ve Mersin’de faaliyette. 2020 yılı sonuna kadar kent sayısını 4’e çıkartacak. Palm’ın açılış fiyatı 2 TL, dakika kullanımı ise 60 kuruş.
Palm kurucusu Berhan Gökşin, e-scooter’ın yalnızca cümbüş, kıyıda vakit geçirme hedefli bir ulaşım çeşidi olmadığını, özelikle pandemi sonrasında kişisel ulaşıma yönelen insanlardan önemli talep gördüklerini vurguladı.
Gökşin, 70 bin kullanıcıları olduğunu, üniversite yerleşkelerinin akabinde Mersin’de ve İstanbul Bakırköy ve Küçükçekmece’de faaliyete başladıklarını aktardı. Gökşin, “İki ay oldu başlayalı. Çok olumlu reaksiyonlarla karşılaştık. Scooter’ların ulaşım gayeli kullanılması daha başlangıç evresinde. Pazar pek çok oyuncuyu kaldıracak durumda. Rekabet kaliteyi getirir fakat standartlar iyi belirlenmeli” dedi.
Kaldırımda olmamalı
Regülasyon çalışmalarının başladığını ve bölümden görüş de alındığını lisana getiren Gökşin, şunları söyledi: “Kullanım kaideleri, cadde ve sokaklarda scooter’ların nerelerde kullanılabileceği de belirlenmeli. Scooter sayısı arttıkça altyapı çalışması da kural olacak. Kullanıcı sokağın neresinden gideceğini bilmiyor. Çalışmalar sürüyor. Önümüzdeki aylarda düzenlemeleri göreceğiz. Şu anda kaldırımlar kullanılıyor fakat biz bunu yanlışsız bulmuyoruz. Bisiklet ve paylaşımlı yolların artması lazım. Paris örneği var. Bu araçlar için kentte dönüşüm yapıldı. Türkiye’de mevzuatta kask mecburî değil, biz öneriyoruz. Kışın scooter daha güç yollar kaygan oluyor fakat biz kışı da geçirdik gerekli tedbirler alınırsa kullanımı kolay.”
ABD’de gördü, Türkiye’de kurdu
Gökşin, Koç Üniversitesi İşletme mezunu, ABD Los Angeles’ta eğitimine devam ederken, 2017’de öğrenciliğinde daima e-scooter’ları kullandığını anlatıyor. Bir yıl boyunca okulu için bu ulaşımı kullanan Gökşin, Türkiye’ye dönünce Palm’ı kurmaya karar vermiş. Palm, bu ay hem milletlerarası hem de yerli fondan birinci yatırımını aldı. Berhan Gökşin, ikinci yatırım haberini de yıl sonuna kadar vereceklerini belirtti.
Sayılarla paylaşımlı scooter
Martı, BinBin, Hop, Palm, Mobi ve Dost olarak 6 teşebbüs var.
3 milyon kullanıcıyla bölümün önderi Martı.
Toplamda 3.5 milyon kullanıcı bulunuyor.
İstanbul, Ankara, İzmir ve Mersin’de yaygınlar.
Kısa müddette 30’dan fazla ile yayılma planları yapılıyor.
Yurtdışına da açılım gayeleri var.
Milliyet
