Şengül Boybaş, Atiye dizisine ilham olan Dünyanın Uyanışı romanının akabinde Dünyanın Uyanışı II ile bereketli toprakların gizemine ışık tutuyor. Pekala kıssanın merkezine neden Göbeklitepe’yi koydu? Göbeklitepe’nin uyanışı tüm dünyada nasıl bir uyanışı tetikledi? Dünyanın Uyanışı ve Atiye serüveni nasıl başladı, nereye gidiyor? Hepsi ve daha fazlasını Muharrir Şengül Boybaş ile konuştuk.
His Bay: Sizi Dünyanın Uyanışı romanıyla tanıdık. Romanınız Netflix’in hayli izlenen Atiye dizisine ilham verdi. Tarihin sıfır noktası olarak bilinen Göbeklitepe’yi bahis edinen bir roman yazmak fikri nereden geldi?
Şengül Boybaş: Yazmak içgüdüsel bir aksiyon. Yazan pek çok kişi de bence bu türlü hissediyordur. Bende de böyleydi, Göbeklitepe ziyaretim birinci cümlenin tetikçisi oldu. Şanlıurfa’ya gittiğinizde o kadim taş, Toprak, hatta hava sizinle konuşuyor. Taşlar, sütunlar sizi farklı vizyonlara götürüyor. O dünya artık sizin dünyanız haline geliyor. Benim yaşadığım tecrübe de tam olarak böyleydi; evet, Göbeklitepe benim tetikçimdi ve bana benden daha büyük bir kapı açtı. Bu kapıdan geçerken bilinmeze seyahat ettiğimi bilmiyordum. Hem kapıdan geçiyor hem de korkuyordum. Şimdilerde ise kaygılarımı okumayı öğretti bana bu seyahat, insan en güç endişelerini okurmuş.
D.B.: Romanı yazarken Atiye’yle nasıl bir bağ kurdunuz? Ya da kurdunuz mu? Karakteri yaratırken beslendiğiniz kaynaklar nelerdi?
Ş.B.: Bir karakter yaratmak hakikaten de o karaktere hamile kalmak, onu içinde büyütmekmiş. Kendinden yola çıkıp kendine yabancılaşmakmış. Çıkış sürecinde onunla uyuyup onunla uyandım. Yıllardır yaptığım ruhsal danışmanlık seanslarında karşılaştığım beşerler öyküme katkı sağladı. Kaynak olarak beslendiğim yer hem işim hem de kendi benliğim idi.
D.B.: Kıssanın merkezinde çok güçlü üç bayan karakter var (Atiye, Serap, Zühre). Bu tercihinize neler ilham oldu? Antik çağlarda Anadolu’daki bayan figürlerinin tesiri ne kadar?
Ş.B.: Antik çağlara kadar gitmeye gerek bile yok, bundan 100 sene öncesinin Anadolu topraklarını düşünün. Hepimizin aile anlatılarında büyükanneler, anneanneler, nineler vardır. Bazılarının hastalıkları kendi sistemleriyle tedavi ettiği bile anlatılır. Şifacı bayanlardır; yoktan var etmeyi, zorluklarla baş etmeyi, en değerlisi de bilgiyi aktarmayı bilirler. Bence Atiye’de de, ferdî hayatlarımızda da bize aktarılan bilgileri taşıyoruz benliklerimizde.
D.B.: Siz birinci kitapta Atiye için “Sıradan biri olman sıradışı bir bahta sahip olamayacağın manasına gelmiyor” demiştiniz. Bu bağlamda Atiye’nin insanlara vermek istediği ileti nedir?
Ş.B.: Aslına bakarsanız ben hepimizin eşsiz varlıklar olduğuna inanıyorum. Sırf bize bunu hatırlatan bir şuur yokluğu çekiyoruz. Sistem hepimizi makineleştirmek ve kendi kıymetimizi hatırlamaktan alıkoymak üzerine konseyi. Atiye aslında biz kimiz sorusunun peşine düşüyor, bu da kendi uyanışını getiriyor. Uyanışın mucizesini bize anlatmak, bizi de seyahatine davet etmek bu dünyadaki misyonu.
D.B.: Formüle dökemediğimiz her şeyi “inanç” olarak kodladığımız bir vakitte yaşıyoruz. Gökyüzüne bakıp gökcisimlerinin hareketlerini yorumlamaya çalışıyoruz; geçmiş, gelecek, diğer boyutlara açılan kapılar vs. hala muğlak. Arkeolojik buluntulara bakıldığında Göbeklitepe’de yaşayan toplumların benzeri hususlarla ilgilendiklerini görüyoruz. Bu türlü bir paralellikte Göbeklitepe’nin gizemlerini çözmenin inandığımız şeylerin gerçeğe dönüşmesine katkı sağlayacağına inanıyor musunuz?
Ş.B.: Örtülü toprak artık uyandı ve açığa çıktı. Gizem çabucak çözelecek bir olgu değil bana kalırsa, aslında çabucak çözülse çok somut bir bilgi olurdu. Gökyüzü ve yeryüzü tam manasıyla senkronize bir yaradılışa sahip. Gökte ne var ise yerde birebiri var; yerde ne var ise gökte birebiri var. Biz tüm bunları şuur düzeyimiz ya da algımız değiştiğinde tahminen de husus boyutundaki gözlerimiz ile görebiliriz. Göbeklitepe tam da bu boyutların hududunda inşa edilmiş bir inanç merkezi. İnanmak sizin de söylediğiniz üzere bir kod ve biz bu kodu taşıyoruz. Şayet inanmayı kendimiz seçseydik tahminen de çoktan vazgeçmiştik.
D.B.: İkinci kitabınız dizinin ikinci dönemiyle birlikte okurlarıyla buluştu. Bu kere Atiye boyut kapılarından geçerek öteki vakitlere ve kainatlara gidebiliyor. Boyut kapıları metaforundan ne anlamalıyız?
Ş.B.: Biz doğarız, bizimle bir arada bir eş doğar. Bu eş canlı değildir, ceninle anne ortasındaki tüm alışveriş onun sayesinde olur; bence bu çok hoş bir metafor. Hayat boyunca onu görmesek de aslında var olduğunu biliriz bu eşin, bizimle düşlerde ya da şuurun olmadığı her yerde buluşur. Bir gölge üzere ömrümüz boyunca onu ararız. Biz bilmesek de, o bir yerlerde diğer bir frekansta yaşamaya devam eder. Seçimler yaparsınız ve bu seçimler olasılıkları beraberinde getirir. Farklı bir vakitte ve boyutta bu seçimler yaşamaya devam eder. Lakin dünya hayatı bittiğinde eş ruhunuz ile buluşursunuz. Sonra bir bakarsınız onun seçtikleri sizin vazgeçtikleriniz olmuş. Dediğim üzere aslında bu bir metafor.
D.B.: Göbeklitepe 2018 yılında UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’ne alındıktan sonra dünyanın da ilgisini çekti. Siz de romanınızın merkezine koydunuz. Keza ikinci kitapta Çanakkale Apollon Tapınağı, Mardin Kırklar Kilisesi üzere ülkemizde yer alan değerli tarihi merkezler yer alıyor. Yeni bir çağa adım attığımız bir devirde bu kültürel miras insanlık için ne söz ediyor?
Ş.B.: Kolektif hafızaya çok büyük katkısı olan yerler buralar. Toprağın, taşın getirdiği şuur hepimize sirayet ediyor. Biz ölümlü vücutlarımızla bu dünyadan göçüp gideceğiz lakin transfer sürecek, geleceğe ulaşacak. Öteki tüm alanların Göbeklitepe’ye bağlı olduğunu düşünüyorum. Göbeklitepe’nin etkinleşmesi hepsini harekete geçirdi. Farklı bir çağa girerken bize “Bizi unutmayın,” diyorlar.
D.B.: Serinin devamını getirmeyi düşünüyor musunuz?
Ş.B.: Yol şimdi yeni başladı.
D.B.: Artık hepimizin hayatı pandemiden sonra öteki formlarla, yeni olağan kurallarla devam ediyor. Siz bu süreçte ikinci kitabınızı bitirdiniz, pandeminin kitap üzerinde tesiri oldu mu?
Ş.B.: Elbette oldu. Ben çok ağır çalışan lakin küçük yaşayan biriyim. Küçük bir hayattan kocaman bir kainata dokunmaya çalışan bir düş dünyam var. Pandemi itiraf etmem gerekirse dünya hayatımızı sıfırladı lakin benim düş dünyamı zenginleştirdi. Çok fazla proje üretmem için bana fırsat verdi. Üretkenliğim arttı. Dış sesler sustuğunda iç ses işbaşı yaptı. Ve böylece tahminen de aylarca çalışması sürecek bir romanı daha kısa müddette tamamlamamı sağladı. Dünyanın koşuşturmasının hatta nefes almanın değerini bir kere daha hatırlattı. Umarım insanlık çok kısa bir müddette bu kazanımlar ile yeni bir başlangıç yapıp hayatın değerine bir sefer daha vakıf olur ve alışılmış ki en kısa müddette de pandemiden kurtulur şimdilik dileğim bu.
Milliyet
