Bedendeki toksinlerin atılmasını sağlayan organ; safra kesesi
Karaciğerde sentez edilen ve karaciğer içi safra kanalları ile onikiparmak bağırsağına aktarılan bir beden sıvısı olan safra; günlük yaklaşık 1 litre sentez edilir. Karaciğerde üretilen safranın küçük bir kısmı, safra kesesinde depolanır. Karaciğerin ürettiği safra sıvısının depolandığı safra kesesi sindirim sırasında kasılarak içindeki safrayı bağırsağa boşaltan organdır.
Safra kesesinin içinde depolanan safranın sıvı kısmı emilir ve daha kıvamlı hale getirilir. Bilhassa yağlı bir yemek sonrasında safra kesesi uyarılır, kese kasılır ve içindeki safrayı onikiparmak bağırsağına boşaltır.
Aktarılan bu safra, fosfolipitler, kolesterol, safra tuzları bilirubin üzere organik ve elektrolitler üzere organik olmayan unsurlar içerir. Safra besinler ile alınan suda çözünmeyen özellikteki lipidlerin ve kolesterolün çözülmesini ve emilmesini sağlar.
Safranın kimyasal istikrarının bozulmasıyla taş oluşur
Karaciğer tarafından üretilen safranın bir kısmı, safra kesesinde depolanıp, ağırlaştırılarak ortak kanal ile on iki parmak bağırsağa iletilir. Yağlı besinlerin sindirilebilmesi için burada besinler ile karışır. Bu durum sonucunda safranın kimyasal yapısındaki dengesizlikler sonucu safra taşları oluşabilir.
Safra kesesinde taş oluşmasının gerisinde birçok farklı neden bulunuyor. Genel olarak; kimi kan hastalıkları, safra yoğunluğunun artması, kimi hususların kandaki oranının artması, safra yolu tıkanıklıkları taş oluşumuna yol açar.
Safra kesesi taşı oluşturan risk faktörleri nelerdir?
İlerleyen yaş, gebe olmak, çok fazla doğum yapmak, etnik yapı, aile öyküsünde safra kesesi taşı sorunu olmak, çok kilolu olmak, hareketsiz hayat, bir anda çok kilo vermek yahut almak, safra yapısındaki kolesterol ölçüsünün artması, şeker hastaları, östrojen içeren ilaç kullanmak, kolesterol düşürücü ilaç kullanmak, uzun müddet aç kalmak.
Sessiz hastalık olarak biliniyor
Safra kesesi genel olarak makul bir şikayete yol açmadığı için çoğunlukla tesadüfen saptanan bir hastalıktır. Bilhassa yağlı yemek yedikten yaklaşık yarım saat sonra bir anda ortaya çıkan şiddetli ağrılarla kendini belirli eden safra kesesi taşları hastaların doktora gitmesine sebep olur.
Yaşanan ağrılar ise oluşan taşın safra kesesinin boşalmasına mani olmasıyla ortaya çıkar. Visseral ağrı olarak tanımlanan bu ağrı, göbekle göğüs kafesi ortasındaki kısımda hissedilir. Ekseriyetle omza ve sırta vurur. Birçok vakit hastalar midelerinin ağrıdıklarını düşünürler. Fakat gerçek, yapılan muayene ve tetkiklerle ortaya çıkar.
Safra kesesinde taşı belirtileri nelerdir?
Şiddetli ağrı, batma, ateş, bulantı, kusma, gaz sancısı, şişkinlik, hazımsızlıkla da kendini muhakkak ediyor.
Safra kesesi taşı tedavisi nasıl olur?
Şikayetlere yol açmayan safra kesesi taşı yalnızca takip edilebilir. Safra kesesi taşının ilaç tedavisi çok az kullanılmaktadır. Safra kesesi taşının tedavisinde en kesin tahlil ise cerrahi yoldur. Ameliyata pürüz durumu olmayan safra kesesi taşı bulunan hastaların büyük bir kısmı ameliyatla tedavi edilmektedir. Ameliyat 2 farklı formda uygulanmaktadır.
Evvelden açık yapılan safra kesesi ameliyatları, günümüzde %95’in üzerinde bir oranda laparoskopik, yani kapalı sistem ile yapılmaktadır. Bu ameliyatta karına açılan 3-4 adet 1 cm’lik delikten yerleştirilen aletler ile safra kesesi alınır.
Ameliyat müddeti çoklukla 1 saatten kısadır. Ameliyat sonrası erken devirde hasta ayağa kalkabilmekte, yürüyebilmekte ve yemek yiyebilmektedir. Ameliyat için ortalama 1 gün hastanede yatış kafidir. Çoklukla hastalar ameliyatın sonraki yahut sonraki gününde taburcu edilir.
Milliyet
