Hürriyet gazetesinden Fulya Soybaş, okulların açılıp açılmaması hakkında uzmanların görüşlerini köşesine taşıdı. Hacettepe Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Ana Bilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, “Bu koşullarda çocuğumu okula gönderir miydim? Sanırım göndermezdim.” tabirlerini kullandı.
İşte yazının tamamı:
Ulusal Eğitim Bakanı Ziya Selçuk “Bizim niyetimiz okulları açmak” dese de bayramla süratle yükselişe geçen hadise sayıları kaygı yaratıyor. O denli ki bir ilkokul 2. sınıf öğrenci velisi olarak günlerdir kendime şu soruyu soruyorum: “Okullar açılmalı mı? Açılırsa çocuğumu okula göndermeli miyim?” Bu telaşlarla uzmanlara da birebir soruları sordum. Bilim insanları kuşkucu yaklaşırken eğitimciler daha net: “Okul en inançlı yer” diyorlar.
BU KAIDELERDE ÇOCUĞUMU OKULA GÖNDERMEZDİM
Hacettepe Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Ana Bilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, “Bayramda kıyılardan gelen imgeler nasıl sürpriz değilse okullar açıldıktan sonra hadise sayısının artması da sürpriz olmayacak” diyor. Plajları dolduran kalabalığın gençlerden oluştuğuna dikkat çeken Ceyhan, “Çoğu virüs taşıdığından habersiz. Hastalığı hiçbir belirti göstermeden atlatıyorlar. 1-2 belirtisi olanlara da ağır hasta olmadıkları için test yapılmıyor. Bu gençlerin hasta olduklarından lakin ‘virüsü riskli bir şahsa bulaştırdıklarında’ haberimiz oluyor. Yani bayramın tesirini 2-3 aya kadar görebiliriz ki bu durum okulların açılması sürecini de kapsar” diyor.
1.5-2 METRE ARA KOŞUL
Ceyhan şöyle devam ediyor:
“Okullarda belirli önlemler alınacaktır fakat bu önlemleri almak kolay değil. Bilim Şurası tekliflerinde 1 metre aradan bahsediyor. Bu hiç inançlı değil. 1.5 metreden aşağısı tehlikeli. Hele bir de çocuk maskesini çıkaracaksa, bu aralığın 2 metre olması lazım. 50 kişilik bir okulda bu arayı nasıl sağlayacaksınız? Georgia’da bir yaz okulunda, dersler açık havada yapılmasına karşın virüs olumlu bir çocuk başka çocukların yüzde 44’ünü enfekte etti. Yani çocuklar bulaştırıcıdırlar. Bu kaidelerde çocuğumu okula gönderir miydim? Sanırım göndermezdim.”
SIHHAT BAKANLIĞI KARAR VERSİN
Prof. Dr. Ceyhan okulların açılıp açılmayacağına MEB değil Sıhhat Bakanlığı’nın karar vermesi gerektiğini düşünüyor ve bir parantez açıyor: “Eğer mevzu sağlıksa eğitim ya da iş ikinci planda kalır. Kalmalı. MEB ‘Okulların açılmasına yakın bir vakitte kararımızı vereceğiz’ diyor. Neden? O vakit tablo şu andan daha iyi olmayacak. Şimdiden karar verilmeli, herkes de tedbirini ona nazaran almalı.”
YENİ KARARLAR ALINABİLİR
BİLİM Konseyi üyesi Prof. Dr. Levent Yamanel: “Süreç çok dinamik. Tatil yerlerinden gelen fotoğraflar beni epey üzdü ve endişelendirdi. Hadise sayıları, tatil beldelerinden gelenlerin de bulaştırmasıyla artarsa şayet, okulların açılmasıyla ilgili yeni kararlar alınabilir diye düşünüyorum. Virüs bulaştırma katsayısı yani R pahası uzun bir müddet 1’in altındaydı. Son artışlar ile R kıymeti artık yine 1’in üzerine çıktı. Bu da yayılımın artışını gösteriyor. Şu an ikinci pik kelam konusu değil lakin 5-10 günlük dönem çok kıymetli. Dramatik bir artış olursa her türlü kararı beklemek gerekiyor.”
SENDİKALAR SUYU BULANDIRIYOR
TÜRKİYE Özel Okullar Derneği Idare Şurası Lideri Nurullah Kol, tüm özel okulların eğitime hazır olduğunu söylüyor ve “Bir kısmı 17’sinde, bir kısmı da 24’ünde telafiye başlayacaklar. Okullarımız TSE ve Bilim Kurulu’nun tüm standartlara uygun. Bu hususta bir derdimiz yok” diyor. Kol, okulların açılıp açılmamasına ait tartışmanın fitilini ise eğitim sendikalarının yaktığı görüşünde. Şöyle devam ediyor: “Dünyanın her yerinde okulların açılması birinci gündemken burada tek muhalefet var, o da öğretmen sendikaları. İşe gitmeden maaşlarını alıyorlar. Sanırım rahata da alıştılar. Pekala başkaları? DSÖ ‘okulları açmak esastır’ dedi. Kimileri ise hâlâ ‘sendika ağzı’ ile hareket ediyor. ‘Hastalanır mıyız?’, ‘Korkuyoruz’ diyerek toplumsal medyada gerçek kimliğini gizleyip, yazıp çizenlerle bu iş olmaz. Ben özel okulcu olarak konuşmuyorum. Sorun bizim okullarımızın sorunu değil. Sıkıntı eğitim.”
VILAYET İL DÜZENLEME YAPILABİLİR
Kol, Çeşme-Bodrum plajlarından gelen imgelere atıfta bulunarak “Oradakilerin en az yarısı öğrenci. Öpüşüyorlar, zıplıyorlar, mesafe-maske hak getire. Plajda serbestçe eğlenebiliyor, AVM’ye gidebiliyorlar lakin okula gidemezler! Plajdan 10 sefer inançlıdır okul. Disiplin ve denetim vardır” diyor. Bir de önerisi var: “Salgın İstanbul’da var fakat Artvin’de, Edirne’de yok. Buralarda okulları niçin kapatıyoruz? Çocukların eğitim hakkını neden ellerinden alıyoruz? Olayların yüzde 90’ı 6-7 kentten çıkıyor. Okulların hepsini birebir anda kapamak-açmak yerine vilayet bazında karar alınabilir.”
DIŞARISI OKULDAN DAHA MI INANÇLI
TÜRK Eğitim Derneği Genel Lideri ve Cumhurbaşkanlığı Eğitim Siyasetleri Şurası üyesi Selçuk Pehlivan-
oğlu soruma soruyla karşılık veriyor: “Şu anda dışarısı okullardan daha mı inançlı? Anne-babaların kendilerine sorması gereken yegâne soru budur.” Pehlivanoğlu şöyle devam ediyor: “Tabii ki ekstra durumlar olabilir, önümüzde yaklaşık 1 ay daha var fakat ben şahsen okulun daha denetimli olacağını düşünenlerdenim. Burada kıymetli olan çocukları okuldan döndükten sonra ebeveynlerinin takınacakları tavır. Kıyafetlerinin gerekirse her gün yıkanması, havalandırılması, her gün banyo yapılmasının bulaştırıcılığı önlemek ismine kıymetli olduğunu düşünüyorum.”
15 YAŞ ALTI UZAKTAN EĞİTİLEMEZ
Pehlivanoğlu öğrencilerin şu an için ‘yaz+61 gün’ öğrenme kaybı olduğuna dikkat çekerek “Bu kayıp şu an için telafi edilebilir seviyede. Lakin süreç uzadıkça bilhassa 15 yaş ve altı çocuklar zorlanacak. 15 yaş üstü uzaktan eğitimde 2 ünite kazanıyorsa 15 yaş altı 0.1 ünite kazanır. 15 yaş altı çocukların uzaktan eğitilmesi zihinsel maharetleri açısından mümkün değil” diyor. Riskin her yerde olduğunu söyleyen Pehlivanoğlu, kıymetli olanın riski azaltmak olduğunu ve okulların hijyen gereci dışında paklık çalışanına muhtaçlık duyacağını söyleyerek ‘Tedbir alınmalı’ diyor.
Milliyet