Kanadalı Alamos Gold’un altın madeni arama ve işletmek üzere Türkiye’de kurduğu Doğu Biga’nın genel müdürü Ahmet Şentürk, “Kazdağları’ndan hiç bir yere gitmiyoruz, 60 yıllık ruhsat hakkımız var, Türkiye Cumhuriyeti’ne kelam verdiğimiz üzere yerin altındaki madeni çıkaracağız” dedi. Kazdağları’nın Çanakkale Kirazlı bölgesinde 350 bin ağacın kesilerek, siyanürle altın çıkarma hazırlığı yapması sonrası kamuoyunda büyük reaksiyon çeken Kanadalı Alamos Gold’un 10 yıllık ruhsat mühleti 2019 yılı Ekim ayında dolmuş, Tarım ve Orman Bakanlığı ise orman kullanım müsaadesini iptal etmişti.
Hürriyet’ten Aysel Alp’in haberine nazaran toplumsal medyada Orman Genel Müdürlüğü’ne ‘Kirazlı’yı rehabilite et’ daveti çığ üzere yükselirken, Doğu Biga Genel Müdürü Ahmet Şentürk, soruları yanıtladı.
‘KESİME 54 MİLYON ÖDEDİK’
Şentürk, “Ruhsatınız uzatılmadığına, orman müsaadeniz iptal edildiğine nazaran Kazdağları’ndan gidecek misiniz?” sorusuna şu cevabı verdi: “Hayır, oradan hiç bir yere gitmiyoruz. Türkiye Cumhuriyeti Devletine bir kelamımız var. Maden Kanunu’nun birinci unsuru yer altı kaynaklarının toplumun refahı için çıkarılmasına hükmediyor ki biz de bunu yapacağız. Türkiye bir hukuk devleti, burada kimse elini kolunu sallayarak iş yapmıyor, bizler de bir mevzuata tabiyiz. Doğu Biga da yabancı sermayeli bir Türk şirketi, yatırımcısı Alamos Gold. Türkiye’ye direkt 140, dolaylı olarak 240 milyon dolar yatırım yaptık; Kirazlı ve Ağı Dağı, Çamyurt toplamı. Kirazlı’ya inşaat için 160 milyon dolar daha harcayacağız. Ağaç bölümünden ötürü orman bakanlığına 54 milyon TL ödedik. Lakin asıl yatırım sarfiyatımız altının aranıp bulunması içindi.” Şentürk kesilen ağaçların muhatabının kendileri olmadığını da ekledi.
Kirazlı alanında 4 milyar dolarlık yeraltı kaynağı kelam konusu olduğunu belirten Şentürk, “Bunun yüzde 50’si maliyetlere gidecek, bu maliyetlerin yüzde 70-80’lik kısmı Türkiye’de tedarik sarf materyallerine harcanacak. Türkiye’de madenler devletin uhdesinde olduğundan öteki kesimlerde 4 ana kalem vergi ödenirken, madenciler devlet hakkı, orman arazi bedeli üzere 8 kalemde ödeme yapıyorlar. Münasebetiyle da 4 milyarlık altının kabaca yüzde 20-25’i devlete gitmiş olacak. Geri kalan kısmı da şirketimizin karıdır. Ayrıyeten üretilen altının alım önceliği Merkez Bankası’nın, MB almadığı takdirde Türkiye Altın Borsası’nda iç pazara satılacak. Yani üretilen altının bir gramı bile yurt dışına çıkmayacak” diye konuştu.
9 YILA GİDERİZ
Çalışma mühletleri konusunda bilgi veren Şentürk, “İnşaat süremiz 18 ay, inşaatımızı bitirip üretime geçtiğimiz andan itibaren 5 yıl içinde mevcut rezervimizin üretimini tamamlayıp, kapama prosesine geçeceğiz. Yani 7 ile 9 yılda inşaatı, işletmesi bitecek. Elimizi kolumuzu sallayarak çekip gitmeyeceğiz. Sahayı ormandan emanet aldık, eskisinden daha iyi rehabilite ve restore ederek vermemiz gerekiyor” dedi.
60 YILLIK HAKKIMIZ VAR
“Bize 2009’da devlet tarafından 60 yıllık hak verildi, gidip arayın, bulun, işletme hakkı sizin, denildi” diyen Şentürk şöyle devam etti:
“Hak 60 yıllık veriliyor lakin devlet bunu 10’ar yıllık periyodlarla denetliyor, yükümlülükleri yerine getirmiş miyiz diye. İşte bizim 10 yıllık işletme ruhsatımızın mühleti de 2019 Ekim ayında doldu, 6 ay öncesinden uzatma için Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü’ne (MAPEG) başvurduk. Onlar da teknik olarak bizi inceledi, şirket bütün yükümlülüklerini yerine getirmiştir, ruhsat uzatımı uygundur, diye rapor hazırlayıp bakanlığa onaya gönderdi. Bakanlık şimdi onaylamadı, yaklaşık 1.5 yıldır onay gelmedi. Yalnızca bir onay kaldı.”
‘DEĞERLENDİRME SÜRÜYOR’
Güç ve Alışılmış Kaynaklar Bakanlığı, CHP Milletvekili Özgür Ceylan’ın 29 Ocak’ta Bakan Fatih Dönmez’e yönelttiği yazılı soru önergesine 3 Mart 2021 tarihinde karşılık verdi. 13 Ekim 2019’da ruhsat mühleti dolan Alamos Gold’a ait soruya bakanlık, “Ruhsat sahibi tarafından Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü’ne (MAPEG) gönderilen müddet uzatım (temdit) projesi şimdi kıymetlendirme kademesinde olup, temdit ruhsatının düzenlenmesi yahut ruhsatın iptali halinde ilgili kurumlara gerekli bildirimler yapılacaktır” cevabı verdi. Tarım ve Orman Bakanlığı yetkilileri de Kirazlı’daki maden alanına ait ormanın verdiği müsaadenin, MAPEG tarafından temdit ruhsatı verilmediği için iptal edildiğini açıklamışlardı.
REAKSİYONLAR ÜZERİNE ORTA
Sürdürülebilir, etrafa hassas madencilik yapacaklarını ilan ettiklerini tabir eden Şentürk, “2019’da tüm izinlerimizi tamamladık, inşaata başlayacaktık. Etraftaki 8 köye kendimizi iyi anlattık, sağlıklı irtibat kurduk. Lakin Çanakkale Bayramiç kaynaklı bir reaksiyon geldi, toplumsal hassaslığı olan bir şirket olarak buna kayıtsız kalmadık. Bakanlıkla da konuşup bir mühlet projeyi durdurduk, bu müddette ruhsatımızın mühleti doldu. Lakin STK’lara, ticaret odasına, esnaf odalarına kendimizi anlattık. Çalışanların yüzde 80’ini bölgeden istihdam edeceğiz ki inşaat için 245 kişiyi işe almıştık, başlasaydık bu sayı bine çıkacaktı. Maden işletme basamağında ise 700 kişi istihdam edecektik. Süreç durunca çok üzülerek o çalışanlarımızla yollarımızı ayırdık ki hala, 400 gündür işsizler” dedi.
‘BAKANLIĞIN VAZGEÇTİĞİ MANASINA GELMEZ’
Şentürk, ‘Ruhsat müddetinde yenilenmediğini nazaran orman, ÇED, iş yeri müsaadeleri sil baştan yenilenecek mi?’ sorusuna şu cevabı verdi:
“Orman mevzuatı ile maden mevzuatı ortasında uyumsuzluk var. Bir maden projesini gerçekleştirmek için MAPEG müsaadesi yetmiyor, 17-18 yerden müsaade gerekiyor ki; orman müddetinde ruhsat uzatımı olmadığı için iznimizi iptal etti. Ancak bu bakanlığın tahsisten vazgeçtiği manasına gelmez.”
Milliyet
