WWF- Türkiye’den yapılan açıklamada, Türkiye’nin artan nüfusu ve büyüyen kentleri ile su külfetiyle karşı karşıya olduğu, iklim değişikliğinin de tesiriyle su yoksulu olma yolunda ilerlediğine dikkat çekildi. Bir ırmağın kaynağından denize döküldüğü noktaya kadar başından geçenleri anlatan ‘Suyun Yolculuğu’ belgeselinin de tanıtıldığı online toplantıda ‘Su Biterse Herkes Susar’ kampanyası ile karar vericiler, iş dünyası ve bireyler su kaynaklarımızı müdafaa seferberliğine davet edildi.
SU KRİZİ KAPIDA!
Bütün bilimsel dataların hem global ölçekte hem de Türkiye için su krizinin kapıda olduğunu ortaya koyduğuna işaret edilerek, şu ikazda bulunuldu:
“Bugün artık iklim değişikliğinin tesirlerini ülkemizin de içinde bulunduğu Akdeniz Havzası’nda ortalama sıcaklıkların artması, yağışların azalması ve kuraklık halinde yaşıyoruz. Musluğumuzdan akan ve kolay kolay erişilebilir gördüğümüz suyun pahasını ne yazık ki barajlardaki su düzeyleri alarm verdiğinde fark ediyoruz.”
SULAK ALANLARIN YARISI SAĞLIKLI YAPISINI KAYBETTİ
WWF- Türkiye Lideri Uğur Bayar, Dünya Ekonomik Forumu’nun 2021 yılı Global Risk Raporu’na nazaran, önümüzdeki 10 yıl boyunca dünya iktisadını etkileyecek birinci beş riskin bulaşıcı hastalıklar, kitle imha silahları ile iklim krizi, biyolojik çeşitlilik kaybı ve su krizini de kapsayan doğal kaynak krizi olduğunu belirtti.
Türkiye’nin su kaynaklarının da risk altında olduğunu söyleyen Bayar, “Son 50 yılda Türkiye’deki sulak alanların yarısı, su ölçüsü ve kalitesi bakımından, sağlıklı yapısını kaybetti. Bir öbür deyişle üç Van Gölü büyüklüğünde sulak alan ekolojik fonksiyonunu yitirdi” dedi.
RİSK HEM YÜZEY HEM YER ALTINDA
Riskin yalnızca yüzey sularıyla da hudutlu olmadığı, yer altı su düzeylerinin de alarm verdiğini kaydeden Bayar, “Orman alanlarımızı kaybetmemiz de kuraklığa taban hazırlayan bir öbür etken.
Su kaynaklarının idaresinde ve kentleşme, tarım, besin, üretim, güç üzere alanlarda doğayı gözardı eden yaklaşımlar, hidrolojik müdahaleler ve sürdürülebilir olmayan uygulamalar karşısında susuzluk riskini daha önemli ve sistemli ele almak zorundayız” diye konuştu.
10 KENT GLOBAL YÜKSEK RİSK LİSTESİNDE
Akarsular ve göllerin yalnızca barındırdıkları canlılar için değil, insan için de ömür kaynağı olduğunu belirten WWF Global Tatlısu Programı Lideri Stuart Orr, WWF’in gerçekleştirdiği Su Riski Filtresi çalışmasına nazaran global ölçekte su riski yüksek kentlerin ortasında Türkiye’den 10 kentin yer aldığını vurguladı.
Orr, bu kentleri İstanbul, Ankara, İzmir, Gaziantep, Diyarbakır, Bursa, Mersin, Konya, Adana ve Antalya olarak açıkladı.
SEFERBERLİK VAKTİ
Türkiye’de susuzluğun bireyler, iş dünyası ve karar vericiler için ortak bir risk olduğunu söyleyen WWF- Türkiye Genel Müdürü Aslı Pasinli, “Şimdi suyumuz için seferberlik vakti. Tabiatta suyun doğduğu ve geçtiği doğal alanları koruyarak, tarımda sulama prosedürlerimizi iyileştirerek, hemen damla sulamaya geçmemiz gerekiyor.
Endüstride suyu kirletmeden, verimli kullanarak, pak üretim yatırımları teşvik edilmeli. Jeotermal güç üretiminde açığa çıkan yüksek kimyasal ve ağır metal içeren atık suların geri basılması yerine yüzeysel su kaynaklarına bırakılmasının önüne geçilmeli.
Kontrollerde sıfır tolerans yaklaşımı benimsenmeli. Kentlerimizde dağıtım kayıplarını ve kaçakları önlenmeli ve konutlarımızda her damla tasarruf edilmeli. Tüketim alışkanlıklarımızı değiştirerek suyumuzu muhafazayı birlikte başarabiliriz” halinde konuştu.
BÜYÜK MENDERES SU RİSKLERİNE AYNA TUTUYOR
WWF- Türkiye, Ege Bölgesi’ne hayat veren Büyük Menderes Irmağı’nda kritik düzeye ulaşan kirliliğin önüne geçmek için su meselesini tabiat muhafaza açısından ele alan bir dönüşüm hareketi yürütüyor.
Bugün incirin yüzde 61’i, zeytinin yüzde 28’i ve pamuğun yüzde 14’ü, Büyük Menderes Irmağı’nın suladığı Aydın vilayetinden geliyor. Fakat yıllık 1,7 milyar metreküplük su potansiyeli ile Büyük Menderes, ‘su riski taşıyan havza’ kategorisinde.
Yüzyılın sonuna yanlışsız havza sularının yüzde 50 oranında azalması öngörülüyor. Bunun yanı sıra süratle kirlenen suyun kalitesi de düşüyor.
Büyük Menderes örneğinden hareketle Türkiye’nin karşı karşıya bulunduğu su risklerine dikkat çekilen toplantıda, ırmağın güçlü seyahati üzerinden su kaynaklarının durumuna ayna tutuldu.
İLHAM OLACAK
Büyük Menderes Havzası’nda su kaynaklarının korunması ve sürdürülebilir idaresi için yürütülen çalışmalara değinen WWF- Türkiye Tatlı Su ve Sulak Alan Programı Kıdemli Uzmanı Eren Atak ise maksatlarının havzada doğayı korurken suyun daha verimli kullanıldığı usullere geçişi sağlamak olduğunu söyledi.
Atak, “Yağmur suyu hasadından tarımda verimli sulama sistemlerine, endüstride pak üretim uygulamalarından, tabiat muhafaza çalışmalarına kadar iş birliği ortaklarımızla birlikte attığımız adımlarla Türkiye’nin öbür akarsu havzalarına ilham verecek bir uğraşın içindeyiz” dedi.
Milliyet
