Stratejist Cüneyt Paksoy’un açıklamalarından satır başları şöyle:
Kıymetli tarihi bir adım. Bugüne kadar Türkiye’nin ekonomik durumunu anlatırken bugün sayın bakanın da değindiği cari istikrardaki en değerli kriterler. Oradaki güç bağımlılığından doğan maliyet, ödediğimiz yüksek fatura. Cari istikrardaki ödediğimiz petrol, doğal gazdan doğan ödemelerin getirdiği baskı. Buradaki dengelenme eforu. Daima şunu sorduk yıllarca;
‘dört bir yanımızda güç kaynakları varken ülkemizin bu güç kaynaklarına niçin yakın olmadığı, niçin ülkemizde çıkmadığı. Ben hem iktisat hem memleketler arası münasebetler okumuş biri olarak şunu söyleyeyim. Bu bir pradigma değişimidir.
Mevcut Türkiye’nin imajında, kıssasında sayın Bakan’ın da belirttiği üzere ‘eksen değişimi’dir. Bugün tahminen birinci rezerv, birinci söylenen sayı tahminen her şeyi eksiksiz değiştirmeyecek ancak artık Türkiye kendi imkanlarıyla, kendi istek ve isteğiyle bu stotükoyu değiştirerek yeni bir periyoda girdi. Kendi gücü, kendi doğal gaz rezervini bulabildi. Bunun sinyal bedeli çok büyük. Küresel ölçekte de milletlerarası platformda da.
Ekonomik tesiri ödediğimiz maliyetin kıymetli bir kısmının cebimizde kalması. Ve kalkınmaya Üretime, büyümeye harcanması. Bu ikili bir getiri demek; bir ana faturanız düşüyor. Dövize olan baskının azaldığını görmeye başlıyorsunuz vakitle. Öbür yandan da o bütçenizde kalan paranın büyümeye motive olması. Bu ikili kar Türkiye için bir pradigma değişimidir. Tabi bundan sonra şuna konsantre olacağız. Anladığım kadarıyla Sayın Cumhurbaşkanı ve bakanların telaffuzları, birtakım mühendisleri de dinledim birinci etapta. Çok önemli bir halde yüzeye yakın ve kalitesi yüksek. Şayet sahiden 2023’e biz bunu realize edebilirsek ekonomik bir katkısı olarak bunun 2023 varmadan bunun sinyal tesirini fiyatlamalarda görmeye başlayacağız. Bundan sonra ikinci kaynaklara konsantre olacak piyasa. Öteki kaynak var mı? O bölgede öbür gelişmeler olabilir dendi. Artı doğu Akdeniz, Akdeniz yürütülüyor. Oradan da gelebilecek sonuçlara da konsantre olacağız. Aslında Türkiye güç noktasına kıymetli adımlar atmıştı. Yani Rusya ve Azerbaycan ile yapılan muahedeler Türkiye’nin Avrupa’ya geçişte değerli bir güç koridoru olmasını sağlamıştı. Değerli bir koridor üzerinde stratejik bir paydaş pozisyonundaydı. Bu bölgenin Avrupa’ya transferi konusunda. Artık artık kendimiz de o güce, rezerve ulaşabilecek pozisyona geldik. Bu hem pazarlık talihimizi arttıracak hem masadaki ağırlımızı arttıracak. Bir de tabi şu söyleniyor. Daha evvel yapılan mutabakatların getirdiği yükümlülükler. Oradaki alınması gereken ölçüler ve faturalar. Bakın bunlar bu noktadan sonra hepsi revize edilebilecek şeyler. Artık sizde bir kaynağa sahipsiniz. Tabi memleketler arası mutabakatlar da birtakım kurallar var. Onlardan sapmamak kaydıyla Türkiye’nin elini güçlendirmiştir. Bundan sonra tabi artarsa rezerv ölçüsü katma kıymet bir formda iktisatta tesiri artacaktır.
Piyasalar tesiri vakit alacak. Bu bir süreç 2023’e kadar adım adım fiyatlara realize olacak bir süreç. Kısa vadede yeniden küresel ölçekteki pandemi süreci, küresel piyasa gelişmeleri bizim buna karı aldığımız tedbirler, merkez bankası kararları kısa vadede akışımız bu. Lakin yavaş yavaş bu haber kendi içinde dediğim üzere kullanıma dahi algı yaklaştıkça, artı yeni kaynak haberleri geldikçe fiyat tesiri daha marjinal olacaktır. Fiyat etkisin daha orta ve uzun vadede göreceğiz. Kısa vadede birinci etkiyi gördük, artık tekrar ana gündeme döndük. Değerli bir avantajı da yalnız ajandamıza not etti. Bunu yabancı kurum ve kuruluşlar da not etti. Projeksiyon değişecek, Türkiye’ye bakış değişecek”
Milliyet
