Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) tüm dünyayı tesiri altına almaya devam ederken, toplumsal ve ekonomik dönüşümler hızlanıyor. Bu devirde bilhassa dünya ekonomilerindeki daralma dikkat cazip oldu. Öbür taraftan ise değişen iş yapış biçimleri, global tedarik problemleri; ülkeleri daha güçlü işbirliklerine ve riski dağıtacak modellere yöneltiyor.
Bu kapsamda dünyanın tedarik ve yatırım merkezi olmaya en yakın ülkelerden biri olarak Türkiye gösteriliyor. Hem dünyanın büyük kısmına lojistik yakınlığı, hem de pandemi devrinde alınan önlemlerle dikkatleri bir defa daha üzerine çeken Türkiye, yabancı yatırımcı ve alım kümelerinin radarında bulunuyor.
Yurt içinde ise alınan ekonomik önlemler, yatırım ortamını düzenleyen ve teşvik eden çalışmalar, büyüme gayelerini destekliyor.
Yerli yatırımcılar, eğitimden sıhhate, sanayi kollarından tarıma kadar pek çok alanda hem yeni yatırım, hem de kapasite artırım çalışmaları yapıyor. Bu periyodun güçlü destekleyicileri ise Türk iş bayanları oldu.
Bayan istihdamı ve teşebbüsçüler konusunda da sorumluluk alan iş bayanları, ‘Türkiye’nin geleceğine itimatla yatırımlarına durmadan’ devam ettiklerini açıkladı. Bu kapsamda Türkiye İş Bayanları Derneği (TİKAD) üyeleri, pandemi periyodunda de üretime orta vermediklerini, yeni istihdam ve yatırım odağında çalıştıklarını anlattı.
Üretim ve istihdam artışı devam ediyor
Nilüfer Bulut / TİKAD Idare Şurası Lideri Galata Üniversitesi Mütevelli Heyeti Lideri
“Ülkemizin tüm kahırları aşacağına daima inandık ve planlarımızı buna nazaran yaptık. Yatırımlarımızı sürdürmekten hiç geri durmadık, örneğin pandemiye karşın bu yıl eğitim kesiminde yeni bir yatırım yaparak, Galata Üniversitesi’ni kurduk.
Türkiye sıhhatte attığı adımlarla ve ekonomik tedbir paketleri sayesinde bu durumu en az ziyanla atlatma istikametinde ilerliyor. Türkiye daha evvel de birçok sıkıntıyla karşılaştı, lakin hepsini aşmayı başardı.
TİKAD olarak da, gerek ulusal gerekse memleketler arası partnerlerimizle dünyanın içinden geçtiği bu süreci karşılıklı pahalandırıyor ve bayanların bu global salgının yol açtığı aksiliklerden daha fazla etkilenmiş olduğunu tespit ediyoruz. Pandemiyle çabada bu konunun dikkate alınması değerli. TİKAD üyesi iş bayanları olarak ülkemizin geleceğine yatırım yapmaya devam ediyoruz.”
Krizler fırsatları beraberinde getirir
Prof. Dr. Zehra Sevinç Kavak Akademic Hospital Idare Heyeti Lideri
“Pandemi süreci sağlıklı olmanın ve sıhhat çalışanlarının ehemmiyetini bir kez daha hatırlattı. Bu süreçte elimizden gelen takviyesi ve sıhhat hizmetini hastalara vermeyi sürdürürken; ayrıyeten yatırım emelli faaliyetlerimize sürat verdik. Ameliyathanelerimizi tadilata alıp sıfırdan inşa ettik, servisler ve poliklinik alanlarından da yenilemeye tartı verdik.
Sıhhatin her daim birinci öncelik olduğu gerçeğiyle, en üst düzeyde hizmet vermek üzere hazırlanmış olduk. Bu ortada takımımızı daha genişlettik. Anadolu yakasındaki binalarımıza ek olarak yeni bir bina ve Avrupa yakasında da hastane açmak istikametinde önemli adımlar atıldı. Kriz ortamları fırsatları da beraberinde getirebilir, bu bağlamda çalışmayı, maksada yönelik faaliyetleri bırakmamak gerekli.”
Yatırıma mola vermedi
Esin Güral Argat Gürallar Küme Idare Heyeti Lider Vekili
“Gürallar Küme olarak pek çok farklı bölümde faaliyet gösteriyoruz. Ortak nokta şu ki: Süreç boyunca çalışanlarımızın sıhhat ve güvenliğini önceliğimiz olarak gördük. Sektörel bazda iş planlarımıza değinecek olursak, besin tedarikinin garanti altına alınmasında kıymetli yere sahip cam ambalaj bölümünde Gürallar Cam Ambalaj ve sofra camında dünyanın 5. büyük üreticisi LAV markamız ile üretimlerimiz devam etti.
Pandemiden en fazla etkilenen turizm bölümünde de iyimserliğimizi koruduk. Milletlerarası bir turizm markası olmak gayesiyle yürüttüğümüz yurtdışı yatırımlarımız devam etti. JOALİ Maldives’de operasyonlarımızı 1 Ağustos’ta başlattık. İkinci ada projemizle ilgili olarak da yatırımlarımıza devam ettik. Ülkemizin yarattığı fırsatları fark ederek yeni istihdam yaratacak ve iktisada katkı sunacak yatırımlara devam edeceğiz.”
Sıhhat şirketinde yatırım tamamlandı
Demet Sabancı Çetindoğan Onkim Kök Hücre Teknolojileri Idare Şurası Lideri
“Prensip olarak, İktisatçı Gülçin Özkan’ın vurguladığı üzere ‘ekonomiyi kurtarmaya can kurtararak başlamak gerekli’ mantığına nazaran hareket ettik. ‘Önce sağlık’ dedik ve öngörülen devlet siyasetlerini uyguladık. Bu kasvetin da bir süreç olduğuna inanarak hayat ve iş yapış halimizi, anlayışımızı değiştirdik. Bu yaşananları atlatacağımıza ve her şeye tekrar daha motive; daha çok çalışarak açılan açığı kapatacağımıza inanıyorum. Sıhhat şirketimize yaptığımız yeni yatırımların tamamlanması da bu sürece denk geldi.
Pandemi sürecinin tesirindeki dünyada, ülke iktisadına olan itimadı güçlendirmeli ve yabancı sermaye yatırımlarının ülkeye girişini hızlandırmalıyız.”
Pandemi sonrası farklı olacak
Şerife Bilgili Ercantürk Bilgili Holding Idare Konseyi Lider Vekili
“Bilgili Holding hem turizm, hem inşaat kesiminde hizmet verdiği için pandemi periyodundan ziyadesiyle etkilendi. Fakat hükümetin aldığı ekonomik önlemlerden ve dayanak paketlerinden faydalanma imkânımız sayesinde ıstıraplar aşılıyor. Yarı yarıya uzaktan çalışma sistemiyle işlerimizi sürdürüyoruz. Otellerimizin hepsini açmış değiliz. Fakat Güney ve Batı bölgelerdeki otellerimiz iç turizm yüklü çok verimli bir dönem geçirdi. İnşaat dalı de devletin takviye paketlerinin de tesiriyle hareketli günler geçiriyor. Artık şirketlerin idaresi pandemi öncesi üzere olmayacak.”
Dijitalleşerek büyüyor
Sema Güral Sürmeli / Kütahya Porselen Idare Heyeti Lideri
“Geçen yılın birinci iki çeyreğinde cirodan yüzde 2 hisse ayırdığımız Ar-Ge faaliyetlerimize bu yılın tıpkı devrinde yüzde 3 hisse ayırdık. Şirket olarak hammadde, orta mamul ve tamamlayıcı eser kümelerinde, satın alma operasyonlarımızda yeni bir yapılanmaya geçtik. Stok maliyetleri, ödeme vadeleri bahislerine yük verdik. İnovatif eserler geliştirerek bilhassa değişen tüketici taleplerine süratli adapte olmaya çaba gösterdik.
Bu sayede katma bedelli eser satışına odaklandık. Dijitalleşmeyi hızlandırarak, operasyonel verimliliği güçlendirerek yolumuza emin adımlarla devam ediyoruz.”
Turizme takviye değerli
Ikram Güral Gür / NG Hotels Idare Konseyi Lideri
“Pandemi sürecinde en çok etkilenen bölümlerden biri de turizm oldu. Bu mevzuda devletimizin sağladığı dayanaklar çok değerliydi. Haziranda olağanlaşmanın başlaması sonrasında hudutların açılması, uçuşların başlaması ve inançlı turizm sertifikasının devreye girmesiyle kesimde bir hareket başladı. Geçen yılki sayıların gerisinden gelmemize karşın bilhassa kıyı şeridinde turist hareketinin arttığını gözlemliyoruz.
Kent otelciliği açısından büyük kıymet taşıyan toplantı ve kongre turizminin bir an evvel başlayabilmesini umuyoruz. Işçi çıkartma yolunu düşünmedik.”
Gençler umudumuz
Emine Sabancı Kamışlı / Temel Holding Idare Konseyi Lider Vekili
“Esas Holding olarak biz, tüm dünyayı etkileyen bu süreçte ‘önce sağlık’ dedik. İki numaralı önceliğimiz ise şirketlerin finansal sıhhati oldu.
Biz her vakit zorlukların üstesinden gelmeyi başarabilmiş bir toplumuz. Kıymetli olanın sıhhatimize dikkat etmek, güçlü durmak ve pandemi sonrası oluşacak fırsatları iyi kıymetlendirmek olduğunu düşünüyorum. Doğal ki gençlerimizin ülkemizin umudu ve yarınları olduğuna inanıyorum. Bu nedenle gençleri destekleyecek ve iş hayatına hazırlayacak projeler ve işbirlikleri geliştirilmelidir.”
4.9 milyar liralık yatırım
Pelin Akın Özalp / Akfen Idare Konseyi Üyesi
“Ortağı durumunda bulunduğumuz Mersin Memleketler arası Limanı olumsuz sürece karşın operasyonlarına devam etti. Akfen Yenilenebilir Güç ile güç, Acacia Maden İşletmeleri ile bakır madenciliği ve Akfen Etraf ve Su ile de atık idaresi dallarında faaliyet gösteren şirketlerimiz üretimlerini hiç durdurmadılar. Tekirdağ Kent Hastanesi’ni tamamlıyoruz. Bodrum’da yer alan Bodrum Loft projemizin açılışını gerçekleştirdik. Sıhhat önlemlerini elden bırakmadan ve süreci iyi tanımlayarak, 2020 yılında duyurduğumuz 4.9 milyar liralık yatırım planımızı hayata geçirmeyi hedefliyoruz.”
Yüksek katma kıymet
Vuslat Doğan Sabancı Doğan Holding/Hepsiburada Idare Heyeti Üyesi
“Bu güçlü periyotta hem yardım ve toplumsal sorumluluk projelerimizi artırdık, hem de yatırımlarımıza ve istihdama devam ettik. Süratli büyüyen yüksek katma kıymetli bölümlere yatırım stratejimiz kapsamında SESA Ambalaj ve Plastik Sanayi Ticaret AŞ’nin yüzde 70’ine 57.8 milyon euro bedelle ortak olduk. D Yatırım Bankası kuruluş iznimizi aldık ve KOBİ segmentini de destekleyecek ve bankacılık bölümüne yeni bir soluk getirmek için kuruluş çalışmalarımıza devam ediyoruz.”
Milliyet