Van, 2011’de iki büyük zelzeleyle sarsıldı. 23 Ekim ve 9 Kasım’da meydana gelen 7,1 ve 5,7’lik sarsıntılarda 644 insan hayatını yitirdi; 2 bine yakın insan da yaralandı. 23 Ekim’de yaşanan sarsıntıda Erciş’te yan yana bulunan Işık ve Kaya apartmanları da çöktü. Binalardan birinin ölümlere yol açıp, başkasının yol açmaması ise sarsıntı konusunda çarpıcı bir gerçeği ortaya koyuyor.
Ercişli Nazmi Alkan (82) sahibi olduğu arsa üzerine iki bina inşa etme kararı aldı. Alkan, o devir ilçenin birkaç inşaat mühendisinden biri olan Gültekin Çavuşoğlu (71) ile anlaştı. Belediyeye ruhsat için müracaat yapıldı. Belediye, A ve B blok olarak planlanan iki yapı için yer artı 2 kat müsaade verdi. Diğer bir ifada ile yerdeki dükkânın üstüne 2 kat daha çıkma imkânı vardı. İnşaata başlandı ve her iki bloğun da taban katları yapıldı. Lakin, Alkan’ın mali durumu elvermeyince inşaat yarım kaldı. Aralık 1983’e gelindiğinde ise Alkan, sahibi olduğu yarım kalan inşaatları Işık ve Kaya kardeşlere sattı.
İKİ AİLE PAYLAŞTI
Işık Kardeşler A bloğun, Kaya kardeşler ise B bloğun sahibi oldu. İki bina için başka tapular çıkarıldı. İki aile 1990’lı yılların ortasında, inşaat mühendisi Murat Çıkarı ile anlaşarak, sahibi oldukları binalar 2’şer kat çıktı. Çıkılan ikişer kat birinci alınan ruhsata uygundu. 2004 yılına gelindiğinde ise yeni bir ruhsat başvurusu yapıldı. Her iki bloğa birer kat daha çıkıldı. Böylece Işık Apartmanı da Kaya Apartmanı da 4’er katlı oldu. Bu süreçte, Işık Apartmanı’na bir de kaç kat yapıldı. Ortalarında 5 metre aralık bulunan iki apartmandan biri 5, başkası 4 katlı olarak oturuma hazır hale geldi.
KAÇAK KATIN BEDELİ
Çift daireden oluşan iki apartmandan birine bir kat fazladan yapılmasının sonucu ise 23 Ekim’deki zelzelede görüldü. Zelzelede birinci yıkılan Işık Apartmanı oldu. Bu binada oturanlar kaçmaya fırsat dahi bulamadı. Kaya Apartmanı ise biraz daha geç yıkıldı. Bu sayede binada oturanlar dışarı çıkabildi. Işık Apartmanı’na, planlanandan fazla yük bindirildiği için oturan bireyler dışarı çıkmaya imkân bulamadı. Bu nedenle, apartmanda oturanlar ve yolda geçenler dahil 10 kişi hayatını yitirdi.
ÇOK YÜKTEN ÇÖKTÜ
Zelzeleden bir hafta sonra savcılık soruşturma başlattı. Erciş Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen davada, ölen 10 kişinin yakınları şikâyetçi olarak yer aldı. Yapılan yargılamada savunmaları alınan Işık ve Kaya kardeşler “Bu binalarda kendimiz oturmayı planlıyorduk. O yüzden en kaliteli malzemeyi kullandık” diyerek suçlamaları kabul etmedi. Projenin birinci kademesinde imzası bulunan İnşaat Mühendisi Gültekin Çavuşoğlu ise, yaptığı savunmada “Burada olması gereken 3 kattı. Fakat, benden sonraki süreçte ek kat için ruhsat alınmış. Işık Apartmanı’nda ise bir de kaç kat yapılmış. Yıkımın nedeni, binanın taşıyabileceğinden fazla yükün altında kalmasıdır” dedi.
24 TAKSİT HALİNDE ÖDEYEBİLECEKLER
Mahkeme, alınan uzman raporları sonrası 10’uncu yılda kararını verdi. Mahkeme birinci olarak sanıklara, ‘taksirle birden fazla kişinin vefatına neden olma’ cürmünden 6’yıl 8’er ay mahpus cezası verdi. Mahkeme, mahpus cezasını, sanıkların kişilikleri, toplumsal ve ekonomik durumları ile cürmün işlenmesindeki özellikleri nedeni ile isimli para cezasına çevirdi. Buna nazaran her bir sanık 48 bin 600’er TL isimli para cezasına çarptırıldı. Kelam konusu ceza 24 taksit halinde ödenebilecek. Sanık avukatları, kararı istinaf mahkemesine taşıdı.
YENİ BİNA YAPMAYA DEVAM ETTİLER
İnşaat Mühendisi babası Gültekin Çavuşoğlu’nun savunmasını üstlenen oğlu Av. Emrah Burak Çavuşoğlu, sarsıntı sonrası kanıtların sağlıklı toplanamadığına işaret etti. Evrakın sanıklarından Nazmi Alkan üzere bir kısım şahidin da yargılama evresinde vefat ettiğine işaret eden Av. Çavuşoğlu “Ben birebir vakitte inşaat mühendisiyim. Yargılama sürerken dahi, bir kısım sanığın inşaat yapmaya devam ettiğini tespit ettik. Ders alamadığımız için, 2021 yılında dahi, çürük binalar yapmaya devam ediyoruz” diye konuştu.
BABA-OĞLU YOLDA YÜRÜRKEN YAKALANDI
Yıkılan Işık Apartmanı’nın enkazında, Abdulcebbar Caroz (49) oğlu Adem Caroz (19), Asiye Ay (40), oğlu Kadir Ay (7), Güleser Işık 1943 (68), Rumeysa Karakaş (14), Sadriye Yetim (75), Sibel Şahiner (27), Zehra Şelale (25) ile Zeynep Şahiner’in cansız vücutları çıkarılmıştı. Abdulcebbar Caroz ile oğlu Adem, yolda yürüdükleri esnada sarsıntıya yakalandı. Baba-oğul, Işık Apartmanı’nın enkazından sağ çıkamadı. 10 kişinin vefatında sorumlu oldukları argümanı ile haklarında dava açılan isimler ise şunlar oldu: “Gültekin Çavuşoğlu (71), Halil Işık (63), İbrahim Işık (68), Kürşat Işık (24), Süleyman Işık (61), Abdulbaki Kaya (58), Maşallah Kaya (56), Murat Çıkarı (53) Sıddık Kaya (66) ile Nazmi Alkan (85). Arsa sahibi Nazmi Alkan yargılama sürerken 2018’de vefat etti.
HÜRRİYET
Milliyet