Türkiye Sıhhat Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) Biyoteknoloji Enstitüsü Aşı Bilim Konseyi Üyesi Prof.Dr. Tarlan Mammedov, yeni tip corona virüse (Covid-19) karşı yeşil bitki üzerinden geliştirdikleri iki aşı çalışmasının hayvanlarda başarılı sonuçlar verdiğini ve beşerler üzerinde denenebilecek duruma geldiğini açıkladı.
ABD’de yaklaşık 14 yıl aşı gelişimi üzerine çalışan ve 2014’ten bu yana da Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ziraî Biyoteknoloji Kısmı Enzim ve Mikrobiyel Biyoteknoloji Kısmı’nda sıtma, şarbon ve kuduz aşılarının üretimini gerçekleştiren Mammedov, 20 kişilik grubuyla yaklaşık 4 ay evvel Covid-19’a karşı aşı çalışmalarına başladı.
Mammedov, laboratuvarda özel olarak ürettikleri tütün bitkisi familyasına ilişkin “nicotiana benthamiana” üzerinde yeni kuşak aşı çalışmaları yaptıklarını söyledi.
Aşı, antikor ve ziraî olarak tedavi maksadıyla kullanılan her türlü protein üretimi için bitki ekspresyon sistemini kullandıklarını belirten Mammedov, sisteme nazaran ilgili aşı genlerini yeşil bitki yaprakları hücrelerine aktardıklarını anlattı.
Mammedov, Covid-19’a karşı bitkide ürettiklerini proteini alarak saf hale getirdiklerini vurguladı.
Covid-19’a özel iki “aşı adayı” geliştirildi
Bu doğrultuda iki aşı adayı geliştirdiklerini aktaran Tarlan Mammedov, şunları tabir etti:
“Ürettiğimiz aşı adaylarının Kovid-19’a özel bağışıklık sağladığını gördük. Hayvanlar üzerindeki test çalışmalarında başarılı sonuçlar elde ettik. Aşı adaylarının Covid-19 hastalarının plazma antikorları tarafından çok yüksek düzeyde tanınmasını doğruladık. Yani aşı adaylarının proteinlerinin faal ve düzgün çalıştığını, bundan ötürü yüksek bağışıklık sağladığını gördük. Kan testlerinde bir doz aşıyla bağışıklık sağlayabildiğimizi tespit ettik.”
“Aşı adaylarını insanlarda test edebiliriz”
Mammedov, hayvan deneylerinin sonuçlarına nazaran artık aşı adaylarının insanlarda da denenebileceğini lisana getirdi.
Elde ettikleri sonuçların son derece başarılı olduğuna dikkati çeken Mammedov, “Ürettiğimiz aşı adaylarının hoş, inançlı ve tüm mutasyonlara karşı tesirli bir aşı olacağına inanıyoruz. Artık Covid-19 aşı adaylarını insanlarda test edebiliriz. Üretim ve saflaştırma randımanı, antijenlerin ticarileştirilmesini sağlayacak kadar yüksek” tabirlerini kullandı.
Mammedov, çalışmayı rapor halinde Aşı Bilim Şurası’na sunduklarını ve kısa mühlet içinde Sıhhat Bakanlığı’na da göndereceklerini kelamlarına ekledi.
Milliyet