LİDER YILMAZ Ankara – Sıhhat Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Aygıt Kurumu (TİTCK) bilgilerine nazaran, kırmızı reçete ile satılan uyuşturucu niteliğindeki ilaçların satışı ile bu ilaçları kullanan hastalar son 5 yılda periyodik olarak artış gösterdi. Milliyet’in ulaştığı bilgilere nazaran, birtakım vatandaşlar kırmızı reçete ile satılan uyuşturucu niteliğindeki ilaçların kullanımına ait TBMM Dilekçe Komitesi’ne müracaatta bulundu. Vatandaşların kimileri da TCK’da uyuşturucu hususlar isim isim sayılmadığı için birtakım tıbbi ilaçların da bu kapsama girdiği kabul edildiğinden tedavi için kelam konusu ilaçları kullananların güç durumda kalmasından şikâyetçi oldu. Dilekçe Kurulu, müracaatları sürece alarak mevzuyu Sıhhat Bakanlığı’na iletti. Sıhhat Bakanlığı TİTCK, 12 Kasım 2021 tarihinde Dilekçe Komitesi’ne gönderdiği yazıda, uyuşturucu kapsamında yer alan ilaçların suiistimalinin engellenmesi maksadıyla kelam konusu ilaçlara yönelik “kırmızı reçete” uygulaması yapıldığını belirterek, kırmızı reçete ile verilecek ilaçlara ait konulara dair yayımlanan, tamim, genelge ve talimatları sıraladı. Bakanlık, 2018’den bu yana kırmızı reçete ile satılan ilaçların “Reçetem Sistemi” üzerinden elektronik olarak e-defterlere kaydedildiğini ve sıkı takibinin yapıldığını belirtti.
1 milyonu aşacak
Sıhhat Bakanlığı, kırmızı reçete ile satılan ilaçların son 5 yıldaki satış ölçüsü ve bu ilaçları tıpkı yıllar için reçete ile kullanan hasta sayısını da açıkladı. Buna nazaran; 2017 yılında 265 bin 701 hasta, 717 bin 194 kırmızı reçeteli ilaç kullandı. Bu sayı 2019 yılında 367 bin 929 hasta ve 1 milyon 110 bin 369 ilaç kullanımı olarak gerçekleşti. Koronavirüs salgını periyodunda nispi olarak bir azalma olsa da 2020 yılında 318 bin 576 hasta, 979 bin 40 ilaç kullanımı oldu. 2021 yılının birinci dokuz ayında ise 266 bin 192 hasta, 819 bin 703 ilaç tüketirken, bu sayının yıl sonunda bir milyonu aşması bekleniyor.
Suistimale dikkat
Bakanlık şikâyetleri yanıtlarken, kırmızı reçeteyle satılan ilaçların etken hususunu içeren kimi ilaçların yeşil yahut olağan reçete ile de satılabildiğine dikkat çekerek, “Pregabalin ve Gabapentin isimli hususların tıbbi kullanımının dışındaki suistimalinin ya da resmi makamlardan müsaade alınmaksızın üretilip uyuşturucu husus tesiri doğurması nedeniyle kullanıldığının isimli tahkikatla tespiti ve TCK ilgili unsuru mucibince “uyuşturucu yahut uyarıcı” olarak kabul edilip edilmeyeceği İsimli Tıp Kurumu 5. İsimli Tıp İhtisas Şurası tarafından değerlendirilmektedir” tabirini kullandı.
Antibiyotikte umutlu gelişme
Öteki yandan Türkiye’de antibiyotik kullanımında yeni sayılar umut veriyor. TİTCK datalarına nazaran akıllı ilaç kullanımının yaygınlaştırılması çalışmaları sonucunda tabiplerin antibiyotik reçeteleme eğilimi 2011’e oranla 2020’de yüzde 31 azaldı. Türkiye’de 2011’de 1000 kişi başına 42.28 ünite olan antibiyotik tüketimi, 2020’de 24.39 üniteye düştü. 2011’de reçetelerin yaklaşık yüzde 35’inde antibiyotikler yer alırken bu oran 2020’de yüzde 24’e geriledi. Kovid-19 salgınıyla uğraş sürecinde ise antibiyotik kullanımında çok artış yaşandı. 2019’da yüzde 23.87 olan antibiyotik kullanım oranı, 2020’de yüzde 24.31’e çıktı. Tekrar 2011’de 218 milyon kutu olan antibiyotik satışı 2020’de 122 milyon kutu olarak gerçekleşti. 2011’de toplam ilaç için harcanan paranın yaklaşık yüzde 11’i antibiyotiklere giderken, 2020’de bu oran yüzde 3’e düşerek 1 milyar 352 milyon lira olarak tespit edildi. 2011 ila 2020 ortasında antibiyotiklere toplam 12 milyar 599 milyon TL harcama yapıldı.
Milliyet