Kütahya’nın Çavdarhisar ilçesinde, “İkinci Efes” olarak tabir edilen Aizanoi Antik Kenti’nde yürütülen hafriyatlarda bir testide, Roma Cumhuriyeti periyoduna ilişkin koleksiyonlarda da nadir görülen 651 gümüş sikke bulundu.
UNESCO Dünya Mirası Süreksiz Listesi’ne 2012’de dahil edilen, Anadolu’daki en iyi korunmuş Zeus Tapınağı’na konut sahipliği yapan Aizanoi’de hafriyat ve alan çalışmaları, Pamukkale Üniversitesi Arkeoloji Kısmı koordinatörlüğünde yürütülüyor.
Hafriyat Heyeti Lideri Prof. Dr. Elif Özer, vilayet merkezine 48 kilometre uzaktaki antik kentte daha evvel Alman arkeologların yaptığı çalışmaların, 2011’den itibaren Türk uzmanlarca yürütüldüğünü söyledi.
Antik kentten geçen çayda, Roma periyodunda olduğu üzere kayıkların yüzdürüleceği “Aizanoi Penkalas Projesi” çalışmalarında bir testide, koleksiyonlarda seçkin rastlanan gümüş sikkeler bulunduğunu belirten Özer, şöyle devam etti:
“Testinin, etrafı üç pişmiş toprak plakayla çevrilerek saklanmak istendiği belirlendi. Testi itinayla hafriyat grubu tarafından çıkarılarak hafriyat deposunda sayım gerçekleştirildi.
Sayımda 651 gümüş sikke olduğu ortaya çıktı. Bu sikkelerin tamamının Roma Cumhuriyet periyodunun imparatorlarından Augustus evresine ilişkin olduğu belirlendi.
Bu gümüş sikkeler, Roma Cumhuriyet periyodunun son yüzyılının bir sikke albümü niteliğindedir. Son derece özel ve ünik bir koleksiyonu oluşturmaktadır.”
Özer, gümüş sikkelerden 439’unun devrin para ünitelerinden “denarius”, 212’sinin de “cistophor” olduğunu tespit ettiklerini bildirdi.
“YÜKSEK RÜTBELİ BİR ASKER TARAFINDAN KONULMUŞ OLABİLİR”
Prof. Dr. Özer, sikkelerin Aizanoi’ye gelen yüksek rütbeli bir asker tarafından konulmuş olabileceğini kestirim ettiklerini anlattı.
Kısa müddet içinde yaptıkları araştırmalara nazaran, hepsinin bir ortada bulunduğu bu türlü bir koleksiyonun benzerinin olmamasının, Aizanoi Penkalas buluntusunun ünikliğini iyice artırdığını vurguladı.
Özer, “Bunun dışında bu sikkelerin birden fazla, koleksiyonlarda 1-2 adet halinde yer alıp pahaları epeyce yüklü bir meblağ tutmaktadır.
Sikkelerin büyük kısmının Güney İtalya darphanelerinde basıldığı gözlemlenmiştir. Son vakitlerin en özel gümüş sikke buluntusudur.” dedi.
Haklarında Türkçe ve İngilizce olarak yayın çalışması yürütülen sikkelerin Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde sergilenmeye başlandığını lisana getirdi.
Özer, “Gerek dünyada gerek Türkiye’de yapılan kazılardan elde edilen buluntularla kıyaslandığında, bu özel gümüş Roma Cumhuriyet ve Augustus periyodu sikkeleri, çok özel ve son yüzyılın en kıymetli buluntu kümesinden birini oluşturmaktadır.” diye konuştu.
Milliyet
